New Yorkeko Munduak
New Yorkeko munduak

Iruzurtia

2025eko urtarrilaren 27a

New Yorkeko liburutegien artean bosgarren etorbideko liburutegi publikoa da zalantzarik gabe ezagunena. Baina handik hurre, bada merezi duen beste liburutegi ikusgarri bat, Morgan liburutegia. Izen bereko bankariak eraiki zuen. Etxearen alboan altxatu zuen liburutegia, lorategian, etxean liburuak ez zitzaizkion sartzen eta.

Morgan liburutegian bidaiei buruzko Erdi Aroko liburuen erakusketa dago ikusgai. Denetarik dago, Istanbuleko sultanak alabari idatzitako bidaia liburua, XI. Mendean Persian moldatutako bat, zoragarria, eta John Mandeville izeneko zaldun ingelesak egindakoa.

Mandeville gurutzadetara joan eta munduan galduta ibili omen zen, eta ostean, ikusitako guztiarekin liburua idatzi zuen. Bertan ageri dira erraldoiak eta ipotxak, animalia exotikoak eta munstroak, bururik ez duten pertsonak, barraskilo erraldoien oskolen barruan bizi ziren herriak, gizonen erasoetatik defendatzeko genitaletan sugeak zituzten emakumeak… Bere garaian seriotzat hartu zuten Mandeville, Leonardo Da Vincik eta Kristobal Kolonek esate baterako miresten zuten, famatua eta irakurria izan zen.

New Yorkeko liburutegien artean bosgarren etorbideko liburutegi publikoa da zalantzarik gabe ezagunena. Baina handik hurre, bada merezi duen beste liburutegi ikusgarri bat, Morgan liburutegia. Izen bereko bankariak eraiki zuen. Etxearen alboan altxatu zuen liburutegia, lorategian, etxean liburuak ez zitzaizkion sartzen eta.

Morgan liburutegian bidaiei buruzko Erdi Aroko liburuen erakusketa dago ikusgai. Denetarik dago, Istanbuleko sultanak alabari idatzitako bidaia liburua, XI. Mendean Persian moldatutako bat, zoragarria, eta John Mandeville izeneko zaldun ingelesak egindakoa.

Mandeville gurutzadetara joan eta munduan galduta ibili omen zen, eta ostean, ikusitako guztiarekin liburua idatzi zuen. Bertan ageri dira erraldoiak eta ipotxak, animalia exotikoak eta munstroak, bururik ez duten pertsonak, barraskilo erraldoien oskolen barruan bizi ziren herriak, gizonen erasoetatik defendatzeko genitaletan sugeak zituzten emakumeak… Bere garaian seriotzat hartu zuten Mandeville, Leonardo Da Vincik eta Kristobal Kolonek esate baterako miresten zuten, famatua eta irakurria izan zen.

Mandevilleren garai berekoa izan zen Marco Polo. Mendeak pasa ahala, esaten da Polo zehatzagoa zela eta Mandeville komediante hutsa zela, inon ez dela existitzen berak ikusitakorik. Zehaztasun faltak ahanztura eta bazterketa ekarri zizkion. Pentsa, badiote batzuk sekula etxetik ez zela atera gure zaldun farsantea.

Batzuentzat iruzurtia izango zen Mandeville, baina niretzat artista hutsa da. Mundu miragarri hura dena, etxetik atera gabe asmatzeko.

Atal gehiago
New Yorkeko Munduak

Iruzurtia

2025eko urtarrilaren 27a

New Yorkeko liburutegien artean bosgarren etorbideko liburutegi publikoa da zalantzarik gabe ezagunena. Baina handik hurre, bada merezi duen beste liburutegi ikusgarri bat, Morgan liburutegia. Izen bereko bankariak eraiki zuen. Etxearen alboan altxatu zuen liburutegia, lorategian, etxean liburuak ez zitzaizkion sartzen eta.

New Yorkeko Munduak

Ailegatu da ekaitza

2025eko urtarrilaren 20a

Ez dakit non irakurri dudan urteko egunik tristeena dela gaurko astelehen hau, urtarrileko hirugarrena. Egun iluna delako, argi ordu gutxirekin, eta urte berrian izaten ditugun asmo on horiek okertzen hasten direlako. Donostiar eta azpeitiar batzuentzat ere izango da goibela, parrandazaleentzat batez ere. Hemen ez dugu San Sebastianik baina jai eguna bada, Martin Luther King handiaren eguna. Justiziaren lerroa etengabe aurrera doala esan zuen hark. Esan ez ziguna da lerro hori ez dela beti zuzena, atzera ere egiten duela batzuetan aurrerabideak. Medioetan oso gutxi hitz egiten da Luther Kingen egunaz. Bitxia da eskubide zibilen aldeko aktibistaren egun berean izatea Trump presidentearen bigarren kargu hartzea. Urteko egunik tristeenean hau ere.

New Yorkeko Munduak

Kabiatik ateratzen

2025eko urtarrilaren 13a

Larunbat honetan, seme txikia bere kabuz atera da kalera lagunekin. Lehen aldia izan da, duela zazpi urte New yorkera etorri ginenetik.

New Yorkeko Munduak

New Yorken ez dago Airbnb-rik

2024ko abenduaren 9a

Lehengusinak deitu zidan esateko New Yorkera etorriko zirela oporretan. Betidanik nahi izan dutela ezagutu hiria, irudiak bai oso agerian dituztela, filmetatik, liburuetatik, musikatik, eta bisitatu nahi dutela horregatik, egundo egon gabe ere, hainbeste markatu dituen hiria. Warholen margoak, Velvet Undergrounden diskak, Basquiaten pintadak. Leonard Cohen, Patti Smith eta garai bateko bohemioak biltzen ziren Chelsea hotela.

New Yorkeko Munduak

Mundua edertzen du euskarak

2024ko abenduaren 2a

Mundua edertzen du

bertsoak

Mundua edertzen du

naturak

Mundua edertzen du

arteak

Mundua edertzen du

lagunak

Mundua edertzen du

gauak

Mundua edertzen du

ametsak

Mundua edertzen du

larruak

Mundua edertzen du

bihotzak

Mundua edertzen du

justiziak

Mundua edertzen du

begiruneak

Mundua edertzen du

oroimenak

Mundua edertzen du

berdintasunak

Mundua edertzen du

irriak

Mundua edertzen du

biziak

Mundua edertzen du

herriak

Mundua edertzen du

euskarak

euskarak

edertzen du mundua.

 

2024ko euskararen nazioarteko egunean.

Eta Mikel Urdangarinek kantara ekarria.

New Yorkeko Munduak

Titiriteroa

2024ko azaroaren 25a

Paul Auster idazleari omenaldia egin zioten Villa Albertine liburu-denda txairoan. Siri Husvedt haren alargunak hitz egin zuen aurrena, bikain. Ondotik, itzultzaileek, editoreek, irakurleek hartu zuten hitza. Azkena, Philipe Petit funanbulista izan zen.

New Yorkeko Munduak

Amu Ezpanin

2024ko azaroaren 18a

Osaba Santik itsasoari begiratzen zion izaki bizidun bati bezala. Itsasoan ez zegoenean balkoian egoten zen, hari begira, eta ikusten zuen nola aldatzen zen aldartez, ekaitza bazekarren edo bare bazen.

 

New Yorkeko Munduak

Eskutitza

2024ko azaroaren 11

Ia inork ez du idazten eskutitzik orain. Mezu elektronikoak bai, bideo laburrak, mugikorretik testuak. Baina kartak, ez. Hala ere, badu eskuz idatzitako gutun batek berebiziko indarra, badirudi eskuz idaztean gure barren barrenean miatu eta ateratzen ditugula ezkutuko altxorrak.

New Yorkeko Munduak

Maratoia

2024ko azaroaren 4a

Kolorez esnatzen da hiria azaroaren lehen igandean, Maratoiarekin. Central Parkearen inguruak jendez betetzen dira, hiritarrek profitatzen dute eguna elkarrekin pasatzeko, lagun artean edo familian, maratoia ikusi eta bazkaltzera joateko.

Gu ere urtero joaten gara maratoia ikustera. Bukaera baino pare bat kilometro lehenago, Met museoaren atzealdean, hantxe jartzen gara, ikurrina zabaldu eta lasterkari euskaldunak animatzera.

Podcastak
BERRIKETAN Logo
Berriketan

Eskola kirola: jokoa gelditu du epaileak

Gipuzkoako eskola kirolaren auzia du hizpide Berriketan saioaren atal honek. EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi du 12 urtetik beherako haurrek ez dutela derrigorrez eskola kirolean aritu behar klub batean jokatzeko. Irati Urdalleta Lete BERRIAko kazetariak azaldu digu auzi juridikoa, eta Gurutze Fernandez Callejo Donostiako MK programako arduraduna aritu zaigu Gipuzkoako eskola kirolaren multikirol ereduaz

Kinka
Kinka

Aroztegia, lurraren defentsatik harago doan herri borroka

Hirugarren denboraldiko zazpigarren atalean, Aroztegiko auziari heldu dio Kinka podcast saioak, Gorka Laurnaga Aroztegiko Elkartasun Komiteko kidearekin. Auziaren giltzarri nagusiei buruz ez ezik, auziaren atzean gordetzen denaz, epaiketari begira auzipetuek duten gorpuzkeraz eta denbora honetan guztian jaso duten eta ez duten babesaz ere solastatu da Laurnaga. Hiztegian, berriz, Copernicus Zerbitzuaren urtez urteko txostena xehatu dute Nagore Arin eta Oli Artola solaskideek.

New Yorkeko Munduak
New Yorkeko munduak

Iruzurtia

New Yorkeko liburutegien artean bosgarren etorbideko liburutegi publikoa da zalantzarik gabe ezagunena. Baina handik hurre, bada merezi duen beste liburutegi ikusgarri bat, Morgan liburutegia. Izen bereko bankariak eraiki zuen. Etxearen alboan altxatu zuen liburutegia, lorategian, etxean liburuak ez zitzaizkion sartzen eta.

BERRIKETAN Logo
Berriketan

Zubi eta harresi

Harrera ekintzaileen kontrako epaiketa du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Bihar abiatuko da zazpi lagunen kontrako auzia, Baionan, Korrikaren bidez 36 migratzaileri muga zeharkatzen laguntzea leporatuta. Ekhi Erremundegi Beloki BERRIAko gizarte gaietako kazetariak azaldu dizkigu auziaren xehetasunak. Gainera, Añamari Koskarat boluntarioak bere esperientzia kontatu digu, duela hiru urte Frantziako Poliziak atxilotu baitzuen lau gazte maliarri laguntzeagatik.

BERRIKETAN Logo
Berriketan

Sua eten da; miseria, ez

Israel eta Hamasen arteko su-etena du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Israelek 15 hilabetez setiatu du Gazako zerrenda, eta 47.000 lagun inguru hil ditu. Su-etenaren nondik norakoak eta gaur egungo egoeraz mintzatu gara Maddi Iztueta Olano BERRIAko Mundua saileko kazetariarekin.

Berria FM
Berria FM

Kolektiboa, feminista, ijitoa

«Soilik gauza txarrei buruz hitz egiten denean nabarmentzen da norbait ijitoa dela». Historian zehar eta gaur egun ere ijitoek eginiko lorpenak ezkutatu egiten direla salatu du sarri AMUGEk, eta, orain, zehazki emakume ijitoen kasuei erreparatu, eta «hutsunea konpentsatzeko» ahalegin bat egin du elkarteak, halabeharrez. ‘Romaní hadin II: Euskal Herriko historian emakume ijitoek utzitako arrastoen ondoren’ liburua eman dute. Noemi Amaya Garciaren laguntzarekin arakatu dugu lana BerriaFMn.

Orain, aldi berria dator. Zure aldia. 2025erako 3.000 babesle berri behar ditugu iragana eta geroa orainaldian kontatzeko.