Bertso Jarriak
Bertso jarriak

Joanes Illarregi | Plastikoarenak

2024ko irailaren 14a

Joanes Illarregi Marzol. Leitzan (Nafarroa) jaioa, 1999an. Bere jaioterriko bertso eskolan egin zituen lehen pausoak, eta 2007an parte hartu zuen lehen aldiz Eskolarteko Txapelketan; hirutan izan da Nafarroako Eskolarteko Txapelduna. Lau aldiz hartu du parte Nafarroako Bertsolari Txapelketan: finalerdietara iritsi zen 2017an, eta azken hiru aldietan —2019, 2021 eta 2023— laugarren postua erdietsi zuen. 2022ko Bertsolari Txapelketa Nagusian finalera iritsi zen.

Doinua: Kantuz sortu naiz eta

Zakarrontzi horiak
Ezin beteago
Ditugun garaiotan
Guztia akabo
Oxigenoa al den
Sinestuta nago
Berau behar baitugu
Geroz ta gehiago
Oxigenoa al den
Sinestuta nago
Joaten naizen toki
Guztietan dago.

Mendira joan arren
Purutasun bila
Bide bazter denetan
Lata ta kolilla
Plastikoa lurrean
Geratu dadila
Gel, barrita, Isostar
Eta gatz pastilla
Plastikoa lurrean
Geratu dadila
Lehengo mendiak dira
Gaurko zabor-pila.

Supermerkatuena
Aipatu nahi nuke
Lotsa izpi bat eman
Beharko liguke
Platanoa plastikoz
Ontziratzen dute
Euro terdi gehiago
Graziaren truke
Platanoa plastikoz
Ontziratzen dute
Ta aurpegira barre
Egiten digute.

Kirurgia plastiko
Ongi pagatua
Gure minak probesten
Ditun merkatua
Ezagutuko dugu,
Madarikatua!
Itxurarena denez
Gai delikatua
Ezagutuko dugu,
Madarikatua!
Zahartzen ez den pertsona
Plastifikatua.

Honek autokritika
Pixkat merezi du
Bertsolariok dena
Ere ez dakigu
Gaiak heldulekurik
eman ez badigu
Berdin kantatu behar,
Baten faltan hiru
Gaiak heldulekurik
eman ez badigu
Plastikozko bertsoak
Irteten zaizkigu.

Gizarte likidoan
Ze harreman mota
Pertsona jarri dugu
Pertsonaren kontra
Jendea kontsumitzen
Ohituta dago-ta
Plastikozko harreman
Etengabe(e)n soka
Jendea kontsumitzen
Ohituta dago-ta
Bat sortu, erabili,
Aspertu ta bota.

Gaurkoak honeraino
Bukatuko dut, bai
Bertso bidez ez dut ta
Inor kutsatu nahi.
Sorta hau entzutean
Bi bide, nolanahi:
Ez bazaizu gustatu
Ez nago zure zai
Sorta hau entzutean
Bi bide, nolanahi:
Ta gustatu bazaizu
Berziklatu lasai!

 

Atal gehiago
Bertso Jarriak

Joanes Illarregi | Plastikoarenak

2024ko irailaren 14a

Joanes Illarregi Marzol. Leitzan (Nafarroa) jaioa, 1999an. Bere jaioterriko bertso eskolan egin zituen lehen pausoak, eta 2007an parte hartu zuen lehen aldiz Eskolarteko Txapelketan; hirutan izan da Nafarroako Eskolarteko Txapelduna. Lau aldiz hartu du parte Nafarroako Bertsolari Txapelketan: finalerdietara iritsi zen 2017an, eta azken hiru aldietan —2019, 2021 eta 2023— laugarren postua erdietsi zuen. 2022ko Bertsolari Txapelketa Nagusian finalera iritsi zen.

Bertso Jarriak

Manex Agirre | Hocney¹, Cano² eta Cheever³ igerilekuan

2024ko abuztuaren 24a

Manex Agirre Arriolabengoa. Aramaion jaio zen (Araba), 1982an. Arabako bertsolari gazteen txapelketa izan zuen lehen plaza, eta orduztik bertsoari loturiko hamaika jardunetan aritu da, bai kantuan eta bai eragiletzan —izan hedabideetan, bertso eskoletan zein Bertsozale Elkartean—. 2011ko eta 2015eko Arabako Bertsolari Txapelketeten txapeldun izan zen, baita 2020ko Arabako Kuadrilla arteko Bertso Txapelketen talde irabazleko kide ere. 

Bertso Jarriak

Aetz Etxart Sarasola | Koblaka

2024ko abuztuaren 17a

Aetz Etxart Sarasola. Urdiñarben jaio zen (Zuberoa), 2004an. Sohütako ikastolan hasi zen bertsotan, Xan Alkhatekin, eta Larzabaleko (Baxenafarroa) Manex Erdozaintzi kolegioan eta Baionako Bernart Etxepare lizeoko bertso eskolan segitu zuen. Iparraldeko Eskolarteko Txapelketan parte hartu izan du, eta birritan kantatu du Euskal Herriko Eskolarteko Bertsolari Txapelketaren finalean. Ozazeko (Zuberoa) bertso eskolan aritzen da egun.

Bertso Jarriak

Saioa Alkaiza | Izan ez den kafe horri

2024ko abuztuaren 10a

Saioa Alkaiza Guallar. Iruñean jaioa, 1991. urtean. 12 urterekin hasi zen bertsotan, Antsoainen ikasle zela. Hara joan zitzaien Estitxu Arozena bertsolaritza irakastera, eta haren eskutik jantzi zuen 2021eko Nafarroako Bertsolari Txapelketako txapela. Kazetaritza eta Gizarte Antropologia ikasketak eginak ditu, eta Iruñerriko bertso eskolako eta ahalduntze bertso eskolako kide da. Birritan irabazi du Iruñeko egile berriendako euskarazko literatur lehiaketa..

Bertso Jarriak

Maddi Sarasua | Gedarraren norantza

2024ko abuztuaren 3a

Maddi Sarasua Laskarai. Itsasun (Lapurdi) jaioa, 1995. urtean. 11 urterekin hasi zen bertso eskolan, Uztaritzeko ikastolan. Birritan irabazi zuen Iparraldeko Eskolarteko txapelketa, eta beste behin Euskal Herrikoa. 2012ko Xilaba Bertsolari Txapelketan parte hartu zuen, eta 2013an Euskal Herriko Bertsolari Txapelketan Nagusian izan zen lehenengoz, bertsolari gazteena izanik. Biharraren hegietan (Maiatz) olerki liburua argitaratu du aurten.

Bertso Jarriak

Andoni Rekondo | Sokaren gainean

2024ko uztailaren 27a

Andoni Rekondo Izagirre. Hernanin (Gipuzkoa) jaioa 1999. urtean. 2019an hasi zen bertsotan Kontrakantxa gaztetxeko eskolan, eta Hernaniko bertso eskolan aritzen da orain. Zenbait gazte sariketatan hartu du parte. 2022an bigarren izan zen Lizardi sariketan, bertso onenaren saria lortuta.

Bertso Jarriak

Jone Uria | Chat BDB

2024ko uztailaren 20a

Jone Uria Albizuri. Getxon (Bizkaia) jaioa, 1990ean. Matematikan doktore da, eta irakasle ari da Euskal Herriko Unibertsitatean. 9 urterekin San Nikolas ikastolan eskolaz kanpoko bertsolaritza eskoletan izena eman ondoren, 12 urte zituela hasi zen ALBEn Algortako Bertsolari Eskolan, eta ordutik bertan jarraitzen du partaide zein eragile gisa. 2008an hartu zuen parte lehenengoz Bizkaiko Bertsolari Txapelketan, eta finalaurrekoetara iritsi zen. Gerora final guztietan parte hartu du. Azkeneko bietan, 2021ean eta 2023an, buruz burukoan kantatu zuen. 2009, 2013 eta 2017 urteetako Bertsolari Txapelketa Nagusietan ere aritu da. 

Bertso Jarriak

Ramuntxo Cristy | Zuri ta gorriz

2024ko uztailaren 13a

Ramuntxo Christy. Aiherran (Nafarroa Beherea) jaioa, 1980an. 2000az geroztik Amikuzen bizi da eta Zuberoan lan egin. Hain zuzen ere, gaztetatik izandako bertso zaletasuna Mauleko bertso eskolan garatu du 2005etik hona. Euskal Irratietan Punttuka bertsolaritzari buruzko irratsaioa gidatu du Xan Alkhatekin batera. Bestalde, Xilaba txapelketan parte hartu du 2010az geroztik.

Podcastak
BERRIKETAN Logo
Berriketan

Memoria (selektiboa)

Euskal gatazkari lotutako memoriaren auzia du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Gogora Institutuak kanpoan utzi ditu estatuaren biktimak, guardia zibilek Gasteizko zentroan ospatu dute Hispanitatearen Eguna lehenbizikoz, eta sozialistek norabide aldaketa iragarri dute memoriaren alorrean. Auzi horren gako nagusiak azaldu dizkigu Iosu Alberdi BERRIAko politika saileko kazetariak.

Ez Gatoz Paristik logo nagusi urdina
Ez gatoz Paristik

Deskonexioa

Zenbaterainoko plaza eskaintzen zaio euskal kulturari Euskal Herriko hedabideetan?

Plaza horren neurria zenbateraino da herritarron kultur ohituren moldatzaile, zenbateraino kultur ohituron ispilu?

Mundu gero eta konektatuago ꟷeta globalizatuagoꟷ honetan, zenbateraino normalizatuko dugu gure kulturarekiko deskonexioa?

Etengabeko eraldaketak eta informazioaren gizarteak bizi gaituztela errepikatzea ez delako aski, kultura transmititzea eta biziaraztea ere mundua eta gizartea egiteko modu eraldatzaile bat dela ahazten badugu.

BERRIKETAN Logo
Berriketan

Azkenean gurpila zulatu da

Gipuzkoako txirrindularitzak dituen arazo eta oztopoak ditu hizpide Berriketan saioaren atal honek. Lasterketak eta jarduerak antolatzeko hamaika traba izaten dituztela-eta, Gipuzkoako Txirrindularitza Federazioko zuzendaritzak dimisioa eman zuen uztailean, eta manifestazioa egin zuten igandean. Auzi horren gako nagusiak azaldu dizkigu Iñaut Matauko Rada BERRIAko kazetariak.

Kinka
Kinka

Baso eskola eta hezkuntza ekosoziala, elkarren osagarri

Hirugarren denboraldi bati ekin dio Kinka saioak, eta, ikasturte hasieran, baso eskolen eta hezkuntza ekosozialaren gaiari heldu dio Larraitz Altuna EHUko irakasle eta ikerlariarekin batera. Hiztegian, albedoaz aritu dira Nagore Arin eta Oli Artola.

New Yorkeko Munduak
New Yorkeko munduak

Dena ondo

Metroan noala, aldiro aplikazio berri baten iragarkia ikusten dut. Lana lortzeko, bikotekidea aurkitzeko, ilea ez erortzeko.

Horren karietara, duela egun batzuk solasaldi bat izan nuen gauza hauetan aditua den lagun batekin. Aplikazio baten berri eman zidan. Gauza txarren aplikazioa. Momentuan gertatzen ari diren krimenen berri ematen dizu. Eta abisatu, zure kokapenaren arabera. Horrela, jakingo duzu zure ondoko kalean lapurreta bat izan dela, alboko parkean kolpatu egin dutela norbait, edo poliziak atxilo egin duela zein edo zein hiru karrika beherago.

BERRIKETAN Logo
Berriketan

Bost lagun logela bakar batean

Etxebizitza duin bat lortzerik ez duten familien egoera du hizpide Berriketan saioaren atal honek. Fawzi Xerifen familia logela bakarrean bizi da Iruñean. Haienean izan da Edurne Elizondo Nafarroako Hitzako zuzendaria, eta haien egoeraz hitz egin digu.

Orain, aldi berria dator. Zure aldia. 2025erako 3.000 babesle berri behar ditugu iragana eta geroa orainaldian kontatzeko.