Ikergaztek euskarazko ikerketa erakutsi eta sustatuko du Baionan

Udako Euskal Unibertsitateak antolatutako Ikergazte kongresuak hainbat arlotako euskarazko ikerkuntza ikusarazi eta arlo horien arteko gurutzaketa bultzatuko du, heldu den astelehenetik asteazkenera. Hirugarrenez egingo dute kongresua, eta antolatzaileek espero dute 170 lagun inguru elkartzea Paueko eta Aturrialdeko unibertsitateko Errobiko campusean. Hiru egunez, hitzaldiak, ahozko aurkezpenak eta tailerrak egingo dituzte, eta 104 ikerketa lan erakutsiko dituzte jendaurrean.

Egitasmoa duela hiru urte sortu zen, euskaraz garatzen den nazioarteko ikerketari bultzada emateko asmoz. Hiru helburu izan ditu hasieratik, Ainhoa Latatu Ikergazteko antolatzaile taldeko kidearen arabera: «Ikertzaile horiek egiten duten lanari ikusgaitasuna ematea, haien arteko elkarlana sustatzea eta euskarazko ikerlanen produkzioa indartzea». Ekoizpenak gora egin arren, Latatuk uste du jakintza alorraren arabera hizkuntzaren hautua asko aldatzen dela: «Hizkuntzak rol desberdina du alorraren arabera; harremanak, lankideak eta eragin eremua aldatzen dira». Hori ikusita,kongresuak euren ikerketa taldetik atera nahi ditu ikerlariak, eta bestelako joerak ezagutzen lagundu.

Alorrez alor euskararen presentzia aldatu egiten da, baina Latatuk ikerketa lanen dibulgazioan jarri du fokua. Fase horri, «pilatutako jakintza gizartera itzultzen den momentuari», bereziki erreparatzearen garrantzia nabarmendu du. Izan ere, euskarazko jakintza sortu ahala, metatu egiten da, eta ondorengo ikertzaileentzako oinarri ere bihurtzen da, haren ustez. «Gero eta ohituago gaude gure aldizkarietan edozein gai zientifiko topatzera, izan artikuluen bidez, izan bestelako erreferentzien bidez», azaldu du. Elhuyarrek eta gisako erakundeek urteetan egindako lana azpimarratu du, alde horretatik. Era berean, jakintza euskaraz zabaltzeko nahia bi norabidetan hedatu da, dioenez: «Nik uste dut bi gauza gertatu direla; batetik, ikertzaileak inguruko jendarteari begira jarri direla, eta bestetik gizarteak ere eskatu duela jakintza hori jasotzea».

Dibulgazio lan horri garrantzia berezia emango zaio kongresuan. Parte hartu ahal izateko, parte hartzaileek artikulu zientifiko bat idatzi behar izan dute euskaraz, eta artikulu horiek ebaluatu egiten dira. Batzuetan, «ikertzaileek inoiz publikatu duten lehen artikulua» izaten da, Latatuk dioenez, eta «laguntzen du ikertzailea horretan trebatzen». Horrez gain, uste du «terminologia bat garatzen eta hainbat gairen inguruko corpus batzuk eratzen» ere laguntzen duela. Bost jakintza arlotan banatu dituzte jasotako artikuluak. UEUk digitalki bilduko ditu guztiak, eta eskuragarri jarriko ditu, liburuxka digitalen bidez.

Prekaritatearen gurpilean

Askotan, ikerkuntzan aritzen direnak laguntza faltaz eta prekarizazioaz kexatu ohi dira. Egoera horretatik ezin da euskarazko ikerkuntzarena erauzi; Latatuk lotuta ikusten ditu biak. Haren arabera, lan baldintza eskasek zuzenean ahultzen dute euskarazko ikerkuntza: «Ikerkuntza alorrean laguntza gehiago eskatzen dituzte ikerlariek, baina orokorra da eskari hori; jakina lagundu behar dela, baina zentzu askotan. Prekarizazioa dela eta, ikertzaile askok kanpora jo behar izaten dute, eta euskara ez den beste hizkuntza batean garatzen dute ikerketa».

Ordea, Ikergazten erakutsiko du nazioarteko ikerketa nazioartera joan gabe ere egin daitekeela. Hirugarren aldia izango du Baionakoa, Durangokoaren eta Iruñekoaren ondotik. Muga administratibo eta mentalez gaindi, antolatzaileek erakutsi nahi dute egon badaudela elkarlanerako aukerak. «Baionan Iker zentroa dago, baina ikerketaren alorrean lan handia egiten du Paueko eta Aturrialdeko unibertsitateak ere. Hor ere badira euskaldunak; askotan, Hegoaldeko unibertsitateekin elkarlanean. Beste errealitate bat da, eta mugek ere hor diraute, baina aukerak ere badira», azaldu du.

Aukera horiek bistaratuko dituzte hiru egunez. Lau saio mota egingo dituzte, programa akademikoari dagokionez: hitzaldi orokorrak, ahozko komunikazioak, posterren aurkezpenak eta tailerrak. Horrez gain, egitarau akademikotik kanpoko espazio informalagoak ere izango dira, ikerlarien arteko harremanak eta trukea errazteko.