Lan erreforma indargabetzea adostu dute PSOEk, UPk eta EH Bilduk

Bosgarren aldiz aurrera atera da alarma egoerari buruzko erabakia Espainiako Kongresuan. Bozkatu den aldiro, gero eta kontrako boto gehiago bildu dituzte PSOEk eta Unidas Podemosek, eta, ondorioz, zailtzen ari zaie alarma egoera berriro luzatu ahal izatea. Espainiako Gobernua osatzen duten bi alderdiok gutxiengoan izaki, oreka jokoa egin behar izan dute oraingoan ere, eta azken bi bozketatan bezala, EAJren eta Ciudadanosen baiezko botoak erabakigarriak izan dira: 177 alde, 162 kontra eta 11 abstentzio. Jeltzaleek deritzote Madrilgo gobernuak norabide egokia hartu duela. Ciudadanosek, berriz, PPren eta Voxen aldean, tonu apalagoa hartu du. Kezkatuta azaldu da horregatik EH Bildu hasiera batean, baina abstenitu egin da azkenean, eta gerora eman du abstentziorako bere arrazoien berri: koalizio abertzaleak akordioa lortu du PSOErekin eta Unidas Podemosekin, 2012ko lan erreforma indargabetzeko (ñabartu egin du PSOEk gero), eta udal eta gobernuei finantza arauak malgutzeko. Hartara, Espainiako Gobernuak lortu du alarma egoera ekainaren 7ra luzatzea, eta Salvador Illa Osasun ministroari emango dio aginte bakarra.

Atzoko hitzaldian Sanchezek, hain zuzen, nabarmendu zuen luzapen berri horrek bestelako ezaugarriak izango dituela. Alde batetik, Salvador Illa Espainiako Osasun ministroa izango da erreferente nagusia. Haren lantaldea «erkidegoekin batera elkarlanean arituko da», gobernantza delakoa partekatuz. Bestetik, Sanchezen arabera, erkidegoek osasunaren oinarrizko arretan erabaki ahalmena berreskuratuko dute.

EAJko Aitor Estebanen hitzetan, alarma egoera bakoitza luzatu ahala gobernua egokituz joan da jeltzaleek egindako proposamenetara. «Elkarrizketa eta lankidetza badago, eta hasieran egindako proposamenak aintzat hartuz gero, alarma egoerak funtziona dezake». Estebanek ontzat jo zuen Madrilgo gobernuak aurrera egitea gobernantza partekatua delakoan, eta erkidegoetako gobernuen eskutik joatea, horiek «errealitatea hobeto ezagutzen dutelako». Estebanek ulergarritzat jo zuen, hirugarren fasea pasatuta, alarma egoera gainditzea, beste erkidegoak zer beste fasetan dauden aitzat hartu gabe. Halaber, uste du norabide onean egindako aldaketa dela Illak hartzea aginte bakarra.

Nahiz eta Pedro Sanchezek behin eta berriz nabarmendu alarma egoera erreminta juridiko bakarra dela, osasun arloko legeak aldatzeko prest azaldu zen. Horren harira, Estebanek zalantzak agertu zituen. Ez daki nondik nora jo nahi duen Madrilek eta beharrezkoa ote den horretan sartzea. EAJk susmatzen du birzentralizaziorako baliatu daitekeela aukera, eta, horregatik, ohartarazi dio kasu horretan kontra egongo dela argi eta garbi.

EH Bilduren ohartarazpena

EH Bilduk kezkaz ikusi du Espainiako Gobernuak berriro Ciudadanosen babesa behar izatea. Mertxe Aizpurua diputatuak ohartarazi zion Sanchezi legealdian aurrera egiteko akordioa ezkerreko gehiengoaren bidetik edo eskuinetik soilik etor daitekeela. «Badakigu lehenengoa hautatuz gero bidea egin dezakezula, baina, bigarrena hautatuz gero, babesa galduko duzu, eta bide motza izango duzu». Aizpuruak eskatu zion lan erreforma indargabetzeko. «Hainbeste urtez langileei kendu zaizkien eskubideak berreskuratu ditzaten eta babestuago egon daitezen COVID-19aren ondorioei aurre egiteko». Hala ere, ontzat jo zuen haien jarrera. «Deitoratzen dugu bi hilabete behar izatea ulertzeko koordinazioa ez dela menpekotasuna. Ez dakigu erabat ulertu duzuen, baina balioa ematen diogu urrats hori egiteari».

Nahasmena egon zen EH Bilduren botoari buruz. Aizpuruak ez zuen aurreratu zein izango zen, baina Sanchezek abstenitu egingo zirela ulertu zuenez, Aizpuruak ere ondorioztatu zuen Espainiako Gobernuak lan erreforma baliogabetzeko konpromisoa duela. «Aizpurua anderea, kritikatu nazazu nahi duzuna, baina ez dugu bazkidez aldatu».

Bozketa amaituta, EH Bilduk ohar batean azaldu zuen bere botoa, eta zehaztu zuen PSOErekin eta Unidas Podemosekin akordioa lortu duela. Alde batetik, COVID-19aren ondorioz ezarritako neurri sozialak eta ekonomikoak amaitu aurretik 2012ko lan erreforma indargabetzeko asmoa azaldu dute.

Bestetik, gobernuek, diputazioek eta udalek zorpetze bidez gastu ahalmena handitzeko aukera izango dute, eta finantza arauak malgutzeko prest dago Madrilgo gobernua, diru hori helburu sozialetara bideratu dadin. Horri lotuta, udalek helburu sozialetara bideratzen duten dirua ez da gastu arau gisa kontabilizatuko. Gainera, hiru indarrek hitzartu dute bai EAEk eta bai Nafarroako Foru Komunitateak zorpetzeko ahalmena «soilik euren finantza egoeraren arabera ezartzea», Espainiakoa kontuan hartu gabe.

Aizpuruak berak ondoren egin zuen balorazioa, Twitter sare sozialean: «Sinatutako akordioak Euskal Herriko gehiengo sozialaren eta langileriaren bizi baldintzak hobetzeko urgentziazko neurriak hartzea du jomuga». Zortzi urtez langileei «ebatsi» dizkieten eskubideak berreskuratzen hasteko pausotzat jo zuen, eta «garaipen txiki» bat izan dela erantsi zuen. Nabarmendu zuen aldeek «diskrezioz eta zuhurtziaz, hordago publikorik bota gabe», hitz egin, eztabaidatu eta adostu dutela akordioa.