Gergely Gulyas Hungariako Presidentetza ministroak jakinarazi du herrialdeak NZA Nazioarteko Zigor Auzitegiko kide izateari utziko diola. Gaur bertan hasiko dute prozedura, «konstituzioaren eta nazioarteko esparru juridikoaren arabera», noiz eta Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroa ordu txikietan heldu denean Budapestera, Viktor Orban Hungariako haren homologoarekin biltzeko. Hagako auzitegiak hura atxilotzeko agindua eman zuen iazko azaroan, gizateriaren kontrako krimenak eta gerra krimenak leporatuta, Gazaren aurkako erasoaldiarekin lotuta. Lehenbiziko aldia du hori agindu zutenetik Erromako Estatutua berretsia duen herrialde batera bidaiatzen duela; alegia, Hungariara.
Orban alboan zuela, Netanyahuk urrats ausartzat jo du Hungariak NZA utzi izana, eta Israeli eskainitako babesa eskertu dio: «Baliteke Europako batzuek ez ulertzea, baina Viktor Orbanek bai, ulertzen du. Ulertzen du gure baloreen, gure interesen eta gure segurtasunaren aldeko gudu hau». Izan ere, Gulyas ministroak goizean gaitzetsi duenez, Hagako auzitegia «ekimen errespetagarria izanagatik ere, azken garaian organismo politiko bat bihurtu da». Hala adierazi dio Hungariako MTI berri agentziari, Efe agentziak jaso duenez. «Netanyahuren kontrako akusazioa horren adibide tristea da», esan du ministroak.
Gideon Saar Israelgo Atzerri ministroaren arabera, berriz, Netanyahuren aldeko «jarrera morala argia eta tinkoa» da, eta garrantzitsutzat jo du Hungaria NZAtik ateratzeko erabakia. Atxilotzeko agindua hizpide, Atzerri ministroak esan du auzitegiak nazioarteko zuzenbidearen oinarrizko printzipioak «zapaldu» zituela, eta autoritatea galdu zuela horrengatik.
Hagako auzitegiak oraindik ez du egin adierazpenik Hungariaren erabakiaren gainean, baina bozeramaile batek adierazi du, kide diren gainontzeko estatuek bezala, Budapestek auzitegiaren erabakiekin «obligazio juridikoa» duela, eta estatuen «esku» dagoela horiek betearaztea, auzitegiak ez baitu Polizia propiorik. «Ez dagokie estatuei aldebakarrez erabakitzea epaien gainean», erantsi du.
Hamasek, ohar bidez, txarretsi egin du Hungariak «begi bistako konplizitatea» izatea «gerra kriminal batekin», eta exijitu du gobernuak bertan behera utz dezala NZA uzteko «erabaki lotsagarria», «immorala» izateaz gain «zaplazteko» bat delako nazioarteko justiziarentzat. «Bete ditzala bere egitekoak eta entrega diezaiola Netanyahu gerra kriminala NZAri, haren krimenengatik kontuak eman ditzan eta bidezko zigorra jaso dezan palestinarren aurka egin zituen sarraskiengatik eta genozidioarengatik», gehitu du erakunde islamistak.
Auzitegiari «ez ikusiarena»
1999an sinatu zuen Hungariak Erromako Estatutua, eta bi urte geroago berretsi. Hortaz, herrialdea Hagako auzitegiaren jurisdikziopean dago, eta Netanyahu atxilotu beharko luke hango Poliziak. Viktor Orban herrialdeko lehen ministroak, ordea, azaroan esan zuen «ez ikusiarena» egingo ziola atxilotze aginduari —nahiz eta haren lehen agintaldian onartu Erromako Estatutua—. Argudiatu zuen ordutik ez dutela estatutua Hungariako Konstituzioan jaso. Budapesterako gonbita egin zion Israelgo haren homologoari: «Etortzen bada, askatasuna eta segurtasuna bermatuko dizkiogu».
Europako Batasuneko estatu kide guztiak dira Hagako auzitegiaren kide, eta hura uzten duen Europako lehen herrialdea izango da Hungaria. 125 herrialdek dute berretsia Erromako Estatutua; ez, ordea, Israelek, AEBek, Errusiak eta Txinak, besteak beste.
Netanyahuz gain, Hagako auzitegiak Yoav Gallant herrialdeko Defentsa ministro ohia atxilotzeko ere agindu zuen arrazoi berengatik, baita Mohamed Deif Hamaseko buruzagi militarra atxilotzekoa ere. Auzitegiaren kide den edozein herrialdetan egonez gero, hango poliziek atxilotu egin beharko lituzkete, auzitegiak ez baitu Polizia propiorik. Ebazpenean, epaileek adierazi zuten Netanyahuk gerra helburutzat jo zuela «tarte luzeak» pasaraztea laguntza humanitariorik eta nahitaezko ondasunik gabe; alegia, gosea arma gisa erabili zuela gazatarren aurka.
