Uzturretik Ipuliñora hedatzen den mendilerroak Leitzaran harana eta Elduain ibaiaren harana bereizten ditu. Mendilerroaren iparraldean dago Leitzaran, eta hegoaldean, berriz, Elduain. Ibilbide honetan, ez dugu hartuko Uzturrera igotzeko erabiltzen den ohiko bidea; Belabietako biraren PR-Gi 115 ibilbidearen seinaleei jarraituko diegu. Belabietako ingurura heltzean, seinaleak dituen bidea utzi, eta mendilerroa zeharkatzen duen bidetik abiatuko gara Uzturreko tontorrera iritsi eta han dagoen gurutzea ikusteko.
Ibarra udalerriko Izaskun auzotik abiatuko gara, Izaskungo Ama Birjinaren baselizatik. Uzturrera igotzeko ohiko abiapuntuetako bat da baseliza. Aita Lizarralderen arabera, Ama Birjinaren irudia XIII. mendearen bigarren erdialdekoa edota XIV. mendearen hasierakoa izan liteke. 1873 eta 1887an sute batek kiskaldu egin zuen, eta, beraz, jatorrizko baselizak ez du zerikusirik 1904an eraiki zenarekin. Ama Birjinaren irudia da garai haietatik herritarrek mantentzea lortu izan duten gauza bakarra.
Izaskungo baselizatik abiatu eta berehala, Urkieta inguruan, PR-Gi 115 ibilbideak bi norabide hartzen ditu. Guk eskuinaldetik joko dugu, ezkerrekoa itzuleran hartuko baitugu. Uzturrera igotzeko ohiko bidea atzean utzi, eta asfaltozko bideak Orieta baserriraino eramango gaitu. Aurrerago, seinaleei jarraika, porlana utzi eta ezkerreko bidea hartuko dugu. Gero eta gorago egingo dugu pixkanaka, eta konturatu orduko Urtetako iturriaren ondora ailegatuko gara. Aurrerago, Saiako bordaren ondotik pasatu, eta, Belabietako tontorrera iristen den bidea eskuinera utzita, aurrera jarraituko dugu.
Seinaleak ditu bidea mendilerroaren beste isurialdetik doa, baina guk bide hori utzi eta Uzturreko gurutzeraino zabaltzen den gandor gorabeheratsuan zehar abiatuko gara. Bizpahiru langa igaro, eta erdi ezkutaturik dagoen Uzturreko tontorrera helduko gara. Bi buzoi eta erpin geodesikoa daude basoan erdi ezkutatuta. Tontorra atzean utzi, eta harrizko hesiaren ondoko xendatik jaisten hasiko gara Uzturreko gurutzearen ondora atera arte.
Gaur egungo hamar metroko gurutzea han altxatu zuten bigarrena da. Aurrenekoa 1927an inauguratu zuten, baina 1941ean erauntsi gogor batek bota egin zuen. Gurutzearen alde batean, Emeterio Arrese idazle tolosarrak mendiari eskainitako olerkia irakur daiteke: «Mendi gañean beso zabalik/ zauden gurutze laztana/ otoi egiñez muiñ emanzale/ apalki nator zugana». Gailurrak ez du ikusmirarik zuhaitzek estali egiten dutelako; ondorioz, mendizaleen jomugarik ohikoena gurutzearen ondora igotzea izan da, bertatik Tolosa herria eta inguruko mendien ikuspegi ederraz goza daiteke eta.
Gurutzearen oinean, Eduardo Enersen norvegiarraren oroimenez jarritako plaka bat ikusiko dugu. Tolosako Mustad fabrikako zuzendariaren semea zen Eduardo Enersen, eta 1828ko urtarrilean hil zen, hemezortzi urte zituela, Manuel Tolosa eta Fernando Lasurtegi lagunekin Uzturreko magal malkartsutik igotzeko ahaleginean ari zela. Esperientzia eskasa zuten, eta ekipamendu egokirik ez; gazte norvegiarra hogei metroko altueratik amildu eta hil egin zen.
Abiapuntura itzultzeko, aldapa pikoko bidea alde batera utzi, eta gurutzetik metro batzuetara dagoen xenda bilatuko dugu. Basoan zehar jaisten hasi, eta laster bat egingo dugu Belabietan hasten den bide seinaledunarekin (PR-Gi 115). Bidean aurrera eginda, Artzaienea baserriaren ondotik pasatu, eta berehala jaitsiko gara. Urkietara iristean gertu izango dugu Izaskun auzoa.
