Joan den urte hastapenean bi bide abiatu ziren Atharratzeko Prefosta ostatuan, paraleloki: Bekat’uros eguna, LGBTQIA+ kolektiboaren besta eguna, eta, haren barnean, Altxalili Show ikuskizuna, barnealdeko artista euskaldunen kabaret emanaldia. Altxalilik bide egin du geroztik, ezker-eskuin ibili baitira ikuskizuna ematen. Bekat’uros, berriz, apirilaren 20an izanen da, bigarrenez, bertsio handiago batean; Atharratzeko bidea moztuko dute, herriko etxearen laguntzarekin, eta harrotasuna eta «genero disidentzia» plazara aterako dituzte.
Prefosta elkartean «emulazio» bat izan zen iragan urteko Bekat’uros egunetik landa, Jüje Thiryren arabera. Prefosta eta Altxaliliko kide da, nahiz azkenaldian Prefostan baino gehiago Altxalilin aritu den. Atharratzeko elkarteko kideak «izugarri motibatuak ziren iragan urtean ere, baina aurten izugarriko lana egin dute, Prefostakoak zinez antolaketaren motorrak izan dira», Thiryren ustez.
«Atzematen dut gauzak ari direla aldatzen denetan, eta zerendako ez dira aldatzen ahal Zuberoan ere?». JÜJE THIRYPrefosta eta Altxalili taldeetako kidea
Lehen edizioa ere elkarlanean antolatu zuten Prefostak eta Altxalilik. Artista kolektiboak ere, geroztik, bide egin du. LoverDose festibala Baionan, EHZ, Elizondo... kabaretarekin hainbat emanaldi eman dituzte, eta ukan duten arrakastarekin harrituak izan dira, Thiryk dioenez: «Gaindituak izan gara; ontsa, baina gaindituak. Ez genuen batere espero halako ondorioa ukaitea». Aurtengo ere, sei emanaldi pentsatuak dituzte. Bekat’uros egunekoa ere desberdina izanen dela iragarri dute, ikusgarria «aldi oroz aldatzen» baitute.
Harrotasuna karrikara
2023ko Bekat’uros egunak jende anitz erakarri zuen. Horien artean, Thiryk oroitzen duenez, ez zen beti argi «batzuk kuriositatez jin zirenetz, beren burua galdezkatzen zutelako edo justu besta egiteko jin zirenetz». Aurten, aldiz, diferentzia handi bat ikusten du antolatzaileak, bereziki karrika itzulia eginen dutelako: «Nahi genuen harroki erran karrika gurea dela. Karrika genero disidentzien eskubidea ere bada, karrika espazio segurua izan behar da». Horregatik, espazioa «okupatuko» dute.
Estres puntu bat sortzen duela ez du ezkutatzen Thiryk, zeren LGBTQIA+ kolektiboarentzat aldaketak ez dira hein berekoak bazter orotan: «Atzematen dut gauzak ari direla aldatzen denetan, eta zerendako ez dira aldatzen ahal Zuberoan ere?». Lexantzükoa da Thiry, eta Zuberoan ikusten duen «tradizionalismo eta kontserbadurismo handiaz» badu gogoeta eginik: «Baditu bere alde onak. Baina baditu bere pisuak ere, eskizofreniak, askatasunaren kontrako gauzak». Harentzat, «ez da gutxi» auzapezaren eta kontseilari batzuen sostenguarekin karrika itzulia egitea.
Sohütako ikastolak ere, Thiryk jakinarazi duenez, urte osoan generoaren inguruko lanketa eginen du, eta baikor izateko beste arrazoi bat da: «Bekat’urosek eragin ttipi bat ukan du, menturaz, hezkuntzan». Harro izateko arrazoia ikusten du horretan, helburua gaia «plazaratzea» baitzen hastapen batean. Oroitarazi du «jende anitzek Euskal Herritik ihes» egin duela «haien sexualitatea bizitzeko», eta jende anitz ez direla «oraino horretaz kontziente» ere. Agerian izatea zaio lehen urratsa, eta karrika hartzea «urrats bat haboro» da Altxaliliko kidearentzat.
Horretarako usaiarik ez badu ere, Thiry harremanak sortzeko baliatzen diren sare sozialetan sartu eta ohartu zen bazirela bere inguruan profil anitz, argazkirik gabeak: «Non dira Zuberoako LGBTak? Esperientzia eginez ohartu naiz ene inguruan bazirela paketa. Existitzen dira, baina ez dira armariotik atera», argitu du. Urratsez urrats, aitzinatzeko manera ikusten du: «Lehen urratsa izan zen gaia plazaratzea. Aurtengo urratsa izanen da jendea jinaraztea publikoki gurekin, eta ez da guti».
Egitarau aberatsa
Karrika hetsia izanen da egunak beste dimentsio bat ukan dezan. Iragan urteko arrakastaz oharturik, kontzertuak merkatu estalian eginen dira, eta berriz ere Prefostaren egoitza, bere frontoi eta ostatu, bestaren erdigunean izanen dira. Iaz ez bezala, aurten aparkalekuak ezarriko dituzte, berriz ere Euskal Herri osotik jendea agertzea espero baitute.
Eguna aperitifarekin hasiko da, 11:30ean, eta bazkariak «Bertso Bingo» aire bat ukanen du Miren Artetxe eta Aner Euzkitze bertsolariekin. 16:30ean harrotasunaren karrika itzulia eginen dute, eta iluntzean izanen dira ikuskizun eta kontzertuak: Hor Hor, Mejillon Tigre, Altxalili Show, Ginger, DJ Linda DeMorrir eta DJ Virgin Mari.
Antolaketa iragan urtekoa baino inportanteagoa izanik, Prefosta elkartea laguntzaile gehiago xerkatzen ari da lan txanda desberdinetan laguntzeko. Parte hartu nahi duenak bi bide ditu bere burua ezagutarazteko, @prefosta kontuko sare sozialen bidez ala posta helbidera idatziz: [email protected].
