Sarako 38. Idazleen Biltzarra (Lapurdi) egingo dute ortziralean hasi eta astelehenera bitarte. Ikusi Mikusi haur eta gazte literaturaren euskara hutsezko azokak ekarriko du berritasuna, lehenbiziko bi egunetan publiko gazteak izanen baitu protagonismoa, 10:00etatik 19:00ak bitarte. Ortziraleko eskolen egunetik landa, larunbatak familiei so zabalduko ditu bortak. Igandean betiko azoka izanen da, 10:00etatik 18:00ak arte. Astelehenean, berriz, profesionalei begirakoa, 09:00etatik aitzina.
Hondar urteetako Sarako Idazleen Biltzarrak bazuen haur eta gazteentzako gunea, Kiribil konpainiak antolaturik. Aurten, bada, xoko horri esklusibotasuna eskainiko diote, konpainia berak antolaturik baina, bertzeak bertze, Sarako Idazleen Biltzarra partaide izanez. Antolatzaileek aitzinerat ezarri dute soilik haur eta gazteei begirako azokarik oraino ez dela egin izan Euskal Herrian: «Mugaren bi aldeetan gazteentzako liburu azokak daude frantsesez edo gaztelaniaz, euskara apur batekin, eta ez euskara hutsez; edota euskal liburu azokak, helduentzat, haurrentzat eta musika eta literatura nahastuz», erran du Jessica Dordeinz Narzabal, Sarako Idazleen Biltzarraren eta Ikusi Mikusi proiektuaren animatzaileak.
Hartara, literaturak loturak sortuko ditu bazter orotarik ortziralean jinen diren milako bat haur eta gazteen artean. Osagarri koiunturak ekarri zailtasunen gainetik josi ahal izan dute ortziraleko eguna, Hego Euskal Herriko gazteei eta haurrei osasun ziurtagiria inposatzen baitie Frantziako legediak. Zailtasunak zailtasun, ikuskizunetan eta tailerretan parte hartzeaz gain, azokarako prestatu obrak elkarri aurkeztu ahal izanen dizkiote, Euskal Herriak literaturaren inguruan bat egitea baita egitasmoaren xedeetako bat. Larunbateko eguna gurasoek seme-alabekin «une goxoak partekatzeko» apailatuko dute.
Azpimarratzekoa da bakarrik haur eta gazte literaturako euskarazko argitalpenak dituztela ekarriko, hain zuzen ere, «gaur egungo euskal kulturaren ardatz nagusietakoa plazara jalgitzeko eta sustatzeko». Euskara irakaskuntzako murruetatik jalgitzeko beharra ikusten du Dordeinz Narzabalek: «Gaur egun haur anitzek euskara ikasten baitute, behar dituzte euskarazko aktibitateak. Euskara ez da bakarrik eskolako hizkuntza: denetan bada eta denetan erabili behar da. Erakutsi nahi dugu euskara bizi dela, kulturan eta denetan».
Ikusi Mikusik zortzi gune izanen ditu Saran barrena, geldirik egoteko parada guti eskainiz, eliza gibelean denak: Pilota plazako bi karpetan, VVF, Keinu eta Lur Berri geletan, eta Keinu eta Lur Berri karpetan eginen baitute haur eta gazte literaturaren azoka.
Idazleekin eta ilustratzaileekin egin topaketez gozatzen ahalko dute, bertzeak bertze, Jokin Mitxelena, Antton Kazabon, Dani Martirena, Saroa Bikandi eta Juan Kruz Igerabiderekin.
Publiko gaztea aktore bilakatzeko parada emanen dio Ikusi Mikusik bi egunez: norberak bere liburua sortuz, areto literarioan generoa gaiaren inguruan jostatuz, edota ipuin bati bukaera berri bat asmatuz. Azkenik, literatura bistatik batere galdu gabe, baina euskarri ezberdinez, hiru ikusgarri emanen dituzte bi egunetan: Oa-Huetak Elirale konpainiaren dantza ikuskizuna, Zirkozaurre konpainiaren Vademekun zirku ikusgarria, eta Pantxix Bidart musikariak eskainiko duen Odisea musika ikusgarria.
Usaian Pazko astelehenez antolatua izan den Sarako Euskal Idazleen Biltzar tradizionala igandean izanen da.
Betikoak ere bat eginen
Errebote gibeleko kiroldegian eta karpan, 10:00etatik goiti zabalduko dituzte beraz bortak, aldi honetan publiko zabalari. Liburu aurkezpen guziak kanpoko karpan eginen dituzte: bertzeak bertze, Amaiur Epherrek Profeten iruzurra, Eric Dicharryk 2022, Baigorri eta Ortzaize ibarretako euskara Koldo Zuazok, Eguzki Urteagak La politique culturelle au Pays Basque eta Le processus de paix au Pays Basque, Txomin Hiriart Urrutik Anai artea, Ozaze Jauregian Jean Louis Davantek, Euskal Literaturaren Historiaren Historia Jon Casenavek, Buhameak, historiarik gabeko jendeak Nicole Lougarotek eta Nafarroako Erresumaren inbasioa 1199-1200 Iñaki Lopez de Luzuriagak.
Aurtengo berezitasuna salatu du Dordeinz Narzabalek: «Musika gehiago izanen da. Quand nous chantions sous Franco (Francoren pean kantatzen genuelarik) liburu aurkezpena kantari ospetsuek lagunduko dute, Pantxoa Karrerek adibidez. Eta Solange Añorgak Elixa Xuria diskoa aurkeztuko du».
Bestalde, Anai Artea elkartea omenduko dute, bere mende erdiaren karietarat.
Asteleheneko egun profesionala gai baten inguruan eraikiko da: Emazteak eta euskal literatura. Kari horretara, Sarako Biltzarra, Bilketa Sarea, Euskal Kultur Erakundea eta Biblio64 elkarteek mahai inguru, solasaldi, aurkezpen eta irakurketa antzeztua antolatu dituzte.
Iratxe Retolaza Gutierrez literatura kritikariak Emakume ahotsak euskal literaturan mintzaldia eskainiko du 09:30ean. Ondotik, 10:30ean, Gai feministen argitalpena, nork, nola, nolaz gaiaren inguruko mahai ingurua moderatuko du Danele Sarriugarte idazle eta itzultzaileak.
11:45ean, Kiribil konpainiak irakurketa antzeztua erakutsiko du. Arratsaldeak ere performance artistiko-literarioa ekarriko du: Asfaltoa zartatzeko moduak, Txakur Gorria kolektiboak eta Peru Galbetek egina. Bukatzeko, Euskal idazle eta emazte Ipar Euskal Herrian, zein bizipen? galderari erantzuten saiatuko dira Maialen Hegi Luku, Marikita Tambourin, Maddi Ane Txoperena Iribarren eta Maddi Zubeldia, Nora Arbelbide idazleak animaturik.
