COVIDaren pandemiako itxialdia amaitu berritan, lagun batekin izandako solasaldian izan zuen Mikel Telleriak (Idiazabal, Gipuzkoa, 1960) Lou Reed Mila esker diskoaren berri aurreneko aldiz. Jonan Ordorika soinu teknikariak eta Txuma Murugarren musikariak elkarlanean ondutako lan horrek eman zion ideia: «Pentsatu nuen: ‘Zergatik ez eman pauso bat harago, eta bertsioak egin beharrean, euskarazko abesti originalak sortu Lou Redeen moduan’?». Pentsatu eta egin. AEBetako rock alternatiboaren ikono eta The Velvet Underground taldearen sortzaile izandakoaren «moldean» eta haren omenez egindako diskoa kaleratu du Telleriak: Oroit Lou Reed. Bakarlari gipuzkoarraren estudioko laugarren lana da.
Azkeneko hamarkadetako sortzaile eta artista inportanteenetakoa izan zen Lou Reed, eta belaunaldi oso batentzat «ezinbesteko erreferentea». Telleriak argi zuen haren «omenezko» disko bat egin nahi zuela, baina ez bertsioekin, berak sortutako kantekin baizik. Eta, hala, hamar abestiz osatutako lana ondu du, asmo bikoitzarekin: «Batetik, musikari eta poeta haren figura gogoratu nahi dut, eta, bestetik, bide batez, abestien sonoritateak haren musika egiteko modua oroitaraztea».
Finean, Lou Reed pertsona eta Lou Reeden musika gogoratzeko ahalegin bat da lan berria. Hartarako, musikari estatubatuarrak erabiltzen zituen musika baliabideekin eta moldeekin jokatu du Telleriak. Besteak beste, haren «antzeko» ahots tonua erabili du.
Lizentzia batzuk hartuta
New Yorkeko musikariak Dirty Realism (Errealismo zikina) literatur mugimenduan eragin nabaria izan zuen, Charles Bukowskyk, Raymond Carverrek eta beste zenbait idazlek bezala, eta korronte poetiko hura islatu zuen Dirty Boulevard eta Talk on walk on the wild side kantuetan. Hain justu ere, mugimendu horretan inspiratuta dago Oroit Lou Reed diskoaren lehen kanta.
«Batetik, musikari eta poeta haren figura gogoratu nahi dut, eta, bestetik, bide batez, abestien sonoritateak haren musika egiteko modua oroitaraztea»
MIKEL TELLERIAMusikaria
New Yorkeko musikariak ohikoa zuen erritmo ertaineko rock estilokoa da Telleriaren lana. Disko kontzeptuala izanik, kadentzia erritmikoa du, baina lizentzia batzuk ere hartu ditu bakarlari gipuzkoarrak. Hala, erritmoa «apurtzeko» doinu biziagoak dituzten bi kanta sortu ditu: Egin behar aukera eta Antsiaz jota nago; hirugarren eta zazpigarren abestiak, hurrenez hurren. Antsiaz jota nago abestiak Ramones taldeari egindako keinu bat dela azaldu du Telleriak, Lou Reedek oso gustuko zuelako.
Eguneroko gaiei lotuta daude, berriz, Atarian eta Enkantea abestiak, eta Telleriak aitortu du «libreago» aritu dela horiek sortzen. Zygmunt Bauman soziologoaren Liquid Love (Maitasun likidoa) liburuan oinarrituta sortu du Atarian abestia, sare sozialek giza harremanetan dituzten arriskuak hizpide hartuta. Enkantea kantak, berriz, Gabriel Arestiren Harri eta Herri poema liburuko esaldi batean du jatorria: «Orain berriz egia eta gezurra harmak dira eztakit arrazoiaren edo desarrazoiaren kontra edo fabore». Telleriaren esanetan, gaur egun ere «desinformazioaren garaian» bizi gara, eta gezurra arma politiko moduan erabiltzen da.
Telleriak berak ekoitzi du diskoa, eta Gasteizko Sonora diskoetxeak eman du argitara. Jorge Ojeak (gitarra), Angel Celadak (bateria) eta Iñigo Goldarazenak (baxua) parte hartu dute, eta hainbat kantatan bidelagun izan ditu Raul Romo (saxoa) eta Paloma Strachan (txeloa). Lantaldearen kalitatea goratu du Telleriak. Ojeaz esan du haren gitarrek berebiziko garrantzia dutela diskoan, —«1970eko hamarkadako diskoetan bezala»—, eta Celadaz, berriz, «maisu» dela erritmo ertainak lortzen.
Koldo Uriarte arduratu da grabazioaz eta ekoizpenaz, eta Ivan Rosinos diskoaren diseinuaz. Hilaren 20an lan berria aurkezteko kontzertua eskainiko du Gasteizko Jimmy Jazz aretoan, eta, aurrerapen gisa, ikusgai jarri dute diskoari izena ematen dion kantaren bideoklipa.
