Gatazkari buruzko ipuinen antologia bat apailatu du Mikel Aierbek

Mari Jose Olaziregi Etxepare Euskal Institutuko Euskara Sustatu eta Hedatzeko zuzendaria lagun dutela, Harkaitz Cano idazleak eta Mikel Aierbe literatur ikerlariak liburu bana aurkeztuko dute azaroaren 24tik abenduaren 2ra arte Guadalajarako Nazioarteko Liburu Azokan (Mexiko) egingo duten egonaldian: Canok Twist nobela (Susa, 2011) aurkeztuko du; Mikel Aierbek Our Wars. Short Fiction on Basque Conflict, Aierbek berak Nevadako Unibertsitateko (Reno, AEB) Center for Basque Studies-en enkarguz apailatutako bilduma. Horrez gain, Etxepare Euskal Institutuak 10 Books from the Basque Country aurkeztuko du, Estibalitz Ezkerra literatur ikerlariak hautatutako euskarazko hamar libururen berri ematen duen katalogoa.

Our Wars. Short Fiction on Basque Conflict (Gure gerrak. Fikzio laburra euskal gatazkan) bildumak 36ko gerrari eta Euskal Herriko egungo gatazkari buruzko narrazio laburrak jasotzen ditu ingelesera itzulita, Mikel Aierbek hautatuak eta egile berak idatzitako hitzaurre batez aurkeztuak. Bernardo Atxaga, Inazio Mujika Iraola, Ramon Saizarbitoria eta Iban Zalduaren narrazio bana dago 36ko gerrari eskainitako atalean; Euskal Herriko egungo gatazka politikoari buruzko atalerako, berriz, Jokin Muñoz, Eider Rodriguez, Xabier Montoia, Arantxa Iturbe, Karmele Jaio, Harkaitz Cano, Ur Apalategi, Aingeru Epaltza eta Joseba Gabilondoren ipuin bana hautatu du Aierbek.

Basque Literatur Series bilduman kaleratu du Nevadako Unibertsitateko Center for Basque Studiesek Aierbek prestatu duen bilduma. Mari Jose Olaziregiren An Anthology of Basque Short Stories ipuin antologia (2004) da bilduma horretan argitaratutako lehen liburua. «Our Wars bildumako bigarren antologia da», beraz, Aierbek gogora ekarri duen moduan. Enkargua Euskal Herriko gatazka politikoaren berri jasotzen zuten ipuinen bilduma osatzea izan baldin bazen ere, Aierbek nahiago izan du «XX. mendeko gatazka nagusien artean lerro bat egin» eta 36ko gerrari buruzko ipuinak ere sartu liburuan. «Espainiako Gerra Zibila gisa ezagutzen denaren eta egungo euskal gatazka eufemismoaren baitan jorratzen diren narrazioak ekarri ditugu liburu honetara, memoria eta testigantza literarioaren erakusle», adierazi du Aierbek. «Hein batean, ETAren indarkeria armatuak eta bestelako auzi politikoek markaturiko egungo euskal gatazkaren bilakaera gerra osteko errepresio bortitzaren ondorioa ere badela ulertzen dugulako, eta euskal literaturak gertaera horien inguruan eraturiko errepresentazioekin lagin sendo eta esanguratsua eskaini nahi izan dugulako».

Behin, esparru hori zedarrituta —36ko gerra eta egungo gatazka politikoa gaien artean dituzten ipuinak—, «kalitatea» izan da «irizpide nagusia» ipuinen aukeraketarako. «Baina kontu horretan halako muga bat ere ezarri nahi izan dugu, denborari edo argitaratze garaiari dagokiona. Liburu honetan 2000tik 2010era bitartean argitaratutako lanak baino ez ditugu bildu. Horrela, denbora murriztu dugu, betiere gertukoena den euskal literatura garaikidea biltzeko asmoz, lehen aipatutako gaien inguruan».

Luzeak zein laburrak

Ipuinen luze-laburrari begira «laxoago» jokatu du Aierbek, berak aitortu duenez. «Ipuinetako batzuk nouvelle-aren edo nobela laburraren neurrira hurbiltzen dira, Saizarbitoriarena eta Atxagarena adibidez». Atxagaren kasuan, gainera, Soinujolearen semea nobelaren baitatik narrazio autonomo gisa aterea da hautatutako lana, Obabako lehen amerikanoa, liburuan Obaba's First American gisa itzulia.

10 Books from the Basque Country katalogoak interes handia piztu zuen, urriaren hasieran, Frankfurteko Nazioarteko Liburu Azokan, eta Guadalajaran ere hala gertatzea espero du Mari Jose Olaziregik. Honako hauek dira Estibalitz Ezkerrak katalogo horretarako hautatutako liburuen egileak: Bernardo Atxaga, Harkaitz Cano, Anjel Lertxundi, Jokin Muñoz, Eider Rodriguez, Ramon Saizarbitoria, Joseba Sarrionandia, Kirmen Uribe, Arantxa Urretabizkaia eta Iban Zaldua.

Euskal Editoreen Elkartearen eta Euskadiko Editoreen Elkartearen erakusmahaian erakutsiko ditu katalogo hori, ipuin antologia berria eta beste hainbat argitalpen Etxepare Euskal Institutuak Guadalajarako Nazioarteko Liburu Azokan. Azokan ez ezik, Olaziregi, Cano eta Aierbe bertako hainbat ikastetxe, fakultate, liburu denda eta kultur gunetan ere izango dira, hitzaldiak ematen eta mahai inguruetan parte hartzen.

Informazio gehiago bildu nahi izanez gero, bisitatu webgune hau: www.etxepareinstitutua.net