«Esan liteke soka bihurtu dela haria»

Lan handia egin dute. Disko hirukoitza ateratzeaz gainera, promozioak denbora eta esfortzu asko eskatu die Berri Txarrak taldeko kideei: Gorka Urbizu (Lekunberri, 1977), Galder Izagirre (Irun, 1974) eta David Gonzalez (Bilbo, 1979). Orain, Europan egingo duten kontzertu bira dute buruan. Entseguak goiz eta arratsaldez dira. Hala ere, tarte bat hartu dute BERRIArekin hitz egiteko.

Haria ez da eten. Bistan da.

GORKA URBIZU: Bistan da sendotu egin dela haria. Entzulearekin dugun hari edo lotura hori sekula baino biziago dago. Pixka bat gainezka egin digu disko honek izandako harrerak. Kasik irten baino lehen sortu zen halako zurrunbilo bat diskoaren inguruan, eta orain, diskoa atera eta hilabetera, harrituta gaude, ez bakarrik Euskal Herrian, kanpoan ere sekulako harrera izan duelako. Oro har, badago halako quorum bat publiko eta kritikaren artean, eta salmenta aldetik ere oso ondo joan da, eta oso pozik gaude.

GALDER IZAGIRRE: Esan daiteke soka bihurtu dela haria.

Disko hirukoitza aterata arriskatu egiten zinetela esan izan duzue. Merezi izan du, ezta?

DAVID GONZALEZ: Apustu nahiko berezia egin dugu, batez ere kontuan izanda gaur egungo egoera eta denborak nahiko arinak direla. Badaude single batekin funtzionatzen duten taldeak, eta guk hogei abesti prestatu ditugu hiru diskotan.

G.I.: Gure planteamendua ez da izan arriska gaitezen. Egin dugu nahi genuena, momentuan sentitzen genuen hori. Arriskua hartu dugu, bai, baina hori ondorioa izan da.

G.U.: Formatu aldetik, suizidio komertzial bat izan da, gaur egun formatua bera gainbehera dagoenean hiru disko ateratzea..., zerorrek, gainera, autoekoizpenean, ez da ohikoena.

Gailurrera ailegatu zaretela esan izan da. Nerabezaroan goia jo du Berri Txarrak taldeak?

G.U.: Geure buruari jarri dizkiogun kristalezko sabai horiek apurtuz joan gara. Momentu oso onean gaude, baina gure filosofia da ez garela inongo sabaitara edo mugatara iritsi. Baina egia da aurretik zeuden aurreiritzi eta erronkei aurre egin diegula.

G.I.: Epe zehatzean betetzeko helburu konkretuak jartzeak, askotan, frustrazioa sor dezake. Helburua bidea da. Datorren bira egitea, errepidea, eta gero datorrena.

D.G.: Nik uste dut arrakasta hitza nahiko arriskutsua dela. Zer da arrakasta? Tokiaren arabera. Hemen, adibidez, oso gustura sentitzen gara, eta jarraitzaile asko ditugu, baina topea oraindik oso urruti dago guretzat. Gauza asko ditugu egiteko eta esateko. Jende askorengana iristeko indarra eta beharra daukagu.

G.U.: Ez nuke nahi Berri arrakasta hutsarekin lotzea; askotan ahazten dugu atzean dagoen lana edo baita balio artistikoa ere. Guretzat, inportanteena kantuak dira, eta disko honen edukia, ez zer erantzun izan duen. Disko honetan mami asko dago, eta oraindik ere uste dut disko honek ibilbide luzea izango duela.

Orain, kontzertuen bira hasiko duzue; nolakoa izan da aurreko hilabete hau?

G.I.: Modo bira daukagu orain. Orain arte modo promon geunden. Promozioak intentsitatea eskatu digu, normalean baino gehiago. Hiru-lau egun Katalunian igaro ditugu, beste hainbeste Madrilen, Durangoko Azokako egun guzietan egon gara postuan, eta elkarrizketak nonahi egiten.

D.G.: Diskoa egitea baino askoz ere zailagoa izan da.

G.U.: Egpkitu da oso disko berezia izan dela; egitasmoa bera oso interesgarria zen, eta, horretaz gain, Berri Txarrak-en hogeigarren urteurrena zela.

Berri Txarrak euskal taldea da, baita mundu osokoa ere biraren kartela ikusita.

G.U.: Urtarrilaren bukaeran aterako da diskoa Europan. Oraingoz, lehenengo partea iragarri dugu, besterik ez; gero etorriko dira beste kontzertu batzuk, oraindik lotzeko ditugunak. Baina Berri Txarrak-en birak nazioartean egiten dira azken urteetan.

G.I.: Geure burua mundua bezain zabala da: diskoa ez duzu ateratzen Euskal Herrian bakarrik entzuteko eta jotzeko.

Nomada izateko sortu zineten?

G.U.: Oso talde aktiboa gara. Talde bat errepidean zailtzen eta egiten da. Sekulako gogoa daukagu furgonetan sartu eta jotzen hasteko. 2014a oso zirraragarria izan da, baina 2015a, zuzeneko emanaldiekin, agian, hobea izango da.

D.G.: Lehenengo pausoa beti dugu abestiak egitea eta argitaratzea jendeak entzuteko, baina orain bigarren pausoa geratzen zaigu: jendearekin konpartitzea. Hor hartzen du abestiak zentzua.

Hogeigarren urteurreneko biraren ondoren dator bira hau. Hasierako zale haiek berreskuratu dituzuela uste duzue?

G.U.: Ni ohartu nintzen behintzat kantuek belaunaldia osagaia dutela. Kantu horiek ez dira kantu soilak, jendearen bizipenetara itsasten dira. Orain Biziraun jotzen duzu, 2001ean idatzitako kantua, eta jendeak momentu horretan zer bizi zuen edo hitz horrek zer eragin zion gogoratzen du. Bira honetan gure kantu zahar batzuk berreskuratu ditugu, eta horretaz ohartu gara. Beti izan gara azken diskoa defendatu zaleak, beti aurrera begira atzera begira baino gehiago. Gu grabaketetan eta sortze prozesuan murgilduta geunden, eta, egia esan, hasiera batean pixka bat traba egiten ziguten udako kontzertuek, baina gero oso kontzertu hunkigarriak izan ziren. Sanferminetan, Bilbon... jendeak asko eskertu zuen. Aspaldi ikusten ez gintuen jende asko hurbildu zen.

G.I.: Egon da jendea hogei urte hauetan joan eta etorri egin dena. Disko honek berriak eta zaharrak biltzen ditu.

G.U.: Guk zorte handia dugu, belaunaldi berriak zaletzen direlako. Oso jende gaztea izan dezakezu gure kontzertuetan, eta ez hain gaztea ere. Hau bukatzean, gure epitafioan jar dezala: «Kantu on batzuk egin zituen taldea, eta ez dakit zenbat kontzertu eman zituena».

Hertzainak taldeak zioenez «Euskadin rock and rollak ez du inoiz dirurik emanen». Berdin jarraitzen dugu?

D.G.: Talde gehienek berdin jarraituko dute; mundu hau ez da erraza. Guk zortea dugu, jarraitzaile oso fidelak ditugulako, batez ere hemen, eta horri esker bizi gara honetatik.

G.U.: Musikaren bueltan jende asko bizi da: teknikari, sustatzaile, manager... Francisek [Diez] esaten zuen bezala, baldintza bakarra musikari ez izatea da, eta hori lortzen dugunak salbuespen gara. Baina ez gara bakarrak. Musikatik bizitzeak ez zaitu musikariago egiten, eta gutxiago ere ez.

Nola ikusten duzue Euskal Herriko rockaren giroa?

G.U.: Pixka bat atomizatuta edo sakabanatuta ikusten dut. Talde oso interesgarriak daude, baina ez dakit eszena bateratu eta indartsu bat ote dagoen. Batez ere jendeari begira. Ez dakit ideia on horiek behar besteko erantzuna duten. Aro honetan zaila da jendearen atentzioa erakartzea. Dena daukagu eskura: auzokoaren maketa eta Queens Of The Stone Ageren diskografia osoa. Orduan, konpetentzia handiagoa da. Bestalde, zigiluak ez dira desagertu, baina erreferentzia izateko ahalmena galdu dute. Alde batetik, interesgarriagoa da, norberak bilatu behar duelako, baina, bestetik, erreferentzia falta hori dago.

G.I.: Sormen aldetik inoiz baino hobekiago gaudela uste dut. Pop musika ere azkenean onartu da Euskal Herrian. Beti estigmatizaturik egon da gure herrian, eta pop musikariek oso zaila izan dute. Ez dago eszena bat, baina Euskal Rock Erradical berri bat ez egotea ez da txarra. Sormen aldetik, inoiz baino talde gehiago dago, eta estilo askotakoak, eta gure mugetatik kanpo ateratzen ari direnak: izan daitezke Luz de Putas, Gora Japon eta halako taldeak, Japoniara joan direnak, edo Niña Coyote eta Chico Tornado; horiek AEBetan egon dira bira indartsu bat egiten. Gure inguruan badaude Mexiko eta Hego Amerikara asko joaten direnak ere.

G.U.: Kontuan hartu behar da erantzun soziala. 2001etik hona kontagailua zerora jartzerik bagenu, zein litzateke euskal kanona, zein talde gogoratuko genuke? Esango genituzke bost talde erreferente izan direnak euskal gazteriarentzat?Ez dakit kapaz izango ginen. Beharbada, denbora behar da. Egon badaude, baina ez dute jarraitzaile sendorik.

D.G.: Agian denbora behar da horretarako, baina egia da gaur egun talde batek kolpea ematea eta erreferente bihurtzea zaila dela. Geroz eta gaininformazio gehiago dagoelako, gure eguneroko bizitza geroz eta azkarrago doalako, denborarik ez dugulako ezertarako... Baina Euskal Herriak duen tamaina ikusita, uste dut proportzioan talde pila bat ditugula oso-oso onak.

Gaztetxetik Ross Robinson, Ricky Falkner, Bill Stevenson eta Jason Livermorerekin grabatzera. Itxaropena agortzen-etik Bigarren eskuko amets-era, 101 kantu.

G.U.: Eskertzeko gogoa ematen dit. Ondare hori, ehun eta piko kantu, eta inork espero ez zuen bidaia harrigarri bat, izugarri disfrutatu duguna. Nik uste dut gure erroak ez ditugula ahaztu behar, eta ez ditugula ahaztu: ez estilistikoki, ezta...Bbira guztietan egiten ditugu gaztetxeak. Asko baloratzen dugu kate honetan jarraipena ematen duten proiektuak, Musikazuzenean adibidez. Erreferente garen galdetzen digute. Ez dakit erreferente garen, baina gure musikak balio badu bihar gaztetxo batek gitarra hartu eta talde bat sortzeko, horrek indarra ematen du, eta ilusioa rockaren kate hori jarraitzeko. Guk jaso dugu aurreko eszenetatik; guri gauza asko eginak eman zaizkigu. Zuzeneko emanaldietan beti saiatzen gara talderen bati aukera ematen, jende askok ikus dezan. Hori guretzat inportantea da etorkizunean eszena hori egon dadin.

G.I.: Euskal Herritik kanpoko birek gure lekuan jartzen gaituzte. Horrelakoetan, umiltasun ukendua ematen diogu geure buruari. Ateratzen zara, eta bueltatzen zara hemengo hasierako garaietara: ez dakizu zenbat jende etorriko den; gaztetxe bat da... Baina nahiz eta bi pertsonarentzat jo, dena ematen dugu, hori da Berriren zigilua. Berdin da Bilboko jaietako 6.000 diren edo Taborren (Txekia) bikote euskaldun baten aurrean emandakoa. Eta han ere dena eman genuen.

D.G.: Dena ez da arrosa kolorekoa. Arrakasta borroka bat da, eta bilaketa bat. Hemen zortea dugu, momentu gozoa delako.

Zuetako bakoitza momentu batean sartu da taldean. Gauza bera da hirurontzat?

D.G.: Gorkak hogei urte darama taldean; berak sortu zuen taldea. Gu, gero sartu gara. Nik uste bakoitzak bere historia daukala. Baina hirurok elkar ulertzen dugu; badaude puntu batzuk ados gaudenak. Bakoitzak bere ikuspuntua izango du, baina hirurok maite dugu musika, talde hau eta egiten duguna. Hirurok oso konpromiso sendoa dugu taldearekin. Uste dut bide edo modu berean ulertzen dugula musika. Oinarria berdin ikusten dugu.

G.I.: Antzeko gauzak bizi izan ditugu. Eszena berbera...; gainera, bidean topatu dugu elkar.

Denboraren poligrafoak nori eman dio arrazoi?

G.U.: Gauza batzuetan uste dut eman digula arrazoia. Aurreiritzien aurkako borroka horretan, adibidez, bai estilistikoki, hizkuntzaren aldetik eta jardunaren aldetik, musikak balio du harresi horiek botatzeko, eta uste dut gutxi batzuk bota ditugula. Batzuetan guk geure buruari jarritakoak. Ez gara ezertan aitzindari, baina kontuan baduzu nondik sortu zen taldea eta gaur egun zertan ari garen, uste dut asko ikasi dugula eta gure zaleak pixka bat ohitu ditugula aurreiritziak alde batera uztera. Horrexegatik iritsi gara bizirik 2015era, eraberritzeko gai izan garelako. Nik uste dut poligrafoak demostratu duela bide zuzenetik gindoazela: erosokeriatik alde egitea, beti eraberritzen saiatzea, musikarekiko grina hori eta etengabe bilatze hori, beti kantu perfektuaren bila. Beti formula bera errepikatu gabe, nahiz eta funtzionatu. Libre atera genuenean ere arrakastaz hitz egiten zen guri buruz ari zirenean, eta ez dugu formula hori errepikatu. Hor dago, geure baitan daude mila kontzertuetako bakoitza, eta bakoitza garrantzitsua da gaur egun Berri Txarrak zer den ulertzeko. Baina ez gara horretan geratu. Zabaldu egin dugu, gure esparrua handitu da.