Dantzarako eskaintza beroa

Aurreneko diskoa joan den ekainean kaleratu zuen Makulu Ken taldeak, baina zuzenekoetan dezenteko eskarmentua pilatu dute, 2007an etxean, Lasarteko Jalgi tabernan, estreinako kontzertua eman zutenetik. Geroztik, 50 zuzenekotik gora eskaini dituzte, rock, funk eta afrobeat doinuak nahastuz eta dantzarako gonbita beroa proposatuz. Iñigo Suberbiola Xuber taldeko perkusio jotzaileak badaki «parrandarako eta dantzarako» grina pizten dutela haiek jotako abestiek.

Hamar bildu dituzte diskoan. Dozena bat kantu zituztenean deliberatu zuten horiek lan batean biltzea, bizpahiru urteko bidea urratu ondoren. «Gure helburua inoiz ez da izan disko bat osatzea». Haiek gogoko dutena da elkartzea, musika sortzea eta «tarteka» kontzertuak ematea. «Beste batzuek, berriz, kontrako bidea egiten dute: diskoa egin, saldu, eta hura promozionatu». Baina, une batean, hamar abestitik gora zituztela konturatu zirenean, haien buruei galdetu zieten zer egin zezaketen horiekin: «Berriro hasiko gara? Abesti berriak egingo ditugu?». Hortaz, «orrialdea pasatzea» erabaki zuten, diskoa egitea. Haien jardunari dagokionez, «aldaketa handia» izan zen. Zuzenekoak alboratu zituzten, abestiei beste buelta bat eman zieten... «Ez genuen maketatxo bat osatu nahi. Behin egiten hasita, ondo egin nahi genuen».

Hartu zituzten perkusio instrumentuak, baxua (Patxus) eta bateria (Txus), eta Usurbilgo Higain estudiora jo zuten, Haritz Harregirengana. «Biolinak, ahotsak, gitarrak [Xabi] eta beste, berriz, gure lokalean grabatu genituen». Diskoan kolaboratu dute, gainera, Oreka Tx-k, Asier Suberbiola biolin jotzaileak, Xabi Beldarrain eta Josu Gabellanesek Brasilgo perkusio instrumentuak joz (surdoa eta pandeiroa), Oreindik funk taldeko Josu Etxeberriak ahotsetan, eta Igor Gartziak (saxoa), Iñigo Isastik (tronboia) eta Gorka Segurolak (tronpeta). Nahasketak Joan Berenguerrek egin zituen Bartzelonan, eta hark txertatu zituen teklatuak. «Orduan erabaki genuen teklatu jotzaile bat gehitzea taldera». Bea ari da orain lan horretan.

Elementu horiek guztiak koktelontzian sartu zituzten, eta isuritakoaren, hau da, diskoaren 500 ale saldu dituzte. Harrera «nahiko ona» eduki dutela iruditzen zaio Xuberri. Kontzertuetan ere bai. «Beharbada, hemen jendea ez dago oso ohituta horrelako musika aditzera». Hasieran «harrituta» geratzen dira haien zuzenekoetara bildutakoak. Kantuak jo ahala, ordea, jendea dantzan hasten da. «Euskaldunak, normalean, musikarekin lepoa mugitzera mugatzen dira, baina gurekin jendea dantzan hasten da; baita diskoa bere soilean entzundakoan ere».

Fela Kutiren bertsioa

Makulu Ken-ekoen helburua ez da dantzarako musika egitea, baina badakite dantzagarriak ateratzen zaizkiela abestiak. Normala da, bestalde, musika beltzeko osagaiak elkarrekin egosten jarriz gero. Bai Xuberrek baita Xabi abeslari eta gitarra jotzaileak ere, taldeko konposatzaileek, aspalditik entzuten dute musika afrikarra. «Baina baita punka, rocka, hardcorea...». Horra estilo nahasketaren azalpena.

Behar bezalako funk edo musika afrikarreko talde bat izateko, ia-ia ezinbesteko baldintzetako bat da kide dezente biltzea taldean. Zazpi dira haiek. Eta beharrezko beste baldintza bat da koroak egitea emakumezkoen ahotsekin. Eider eta Itxasoren lana da hori Makulu Ken-en. «2009an sartu ziren taldean, eta egia da atentzioa ematen duela haien ekarpenak, igual hemen ohikoegia ez delako. Diskorako lan handia egin genuen ahotsei dagokienean».

Hurrengo zuzenekoa Aldatzen (Nafarroa) emango dute, larunbatean, eta otsailaren 23an Gernikan arituko dira. Kontzertuetan Fela Kuti nigeriarraren —«hango funkaren eta Afrikako musika beltzaren arteko nahasketa da afrobeata»— abesti baten bertsioa jotzen dute. «Reggaean Bob Marley zena zen Kuti afrobeatean». Zozo Afrobeat taldearen bertsio bat ere egiten dute.