Kaxilda Consti plazako erregina (Donostia). Nola geratzen da bat erreklamo hori irakurtzen duenean San Tomas azoka handikiro aurkezteko? Kaxilda hogei hilabeteko txerrama da, Elgetan (Gipuzkoa) aske hazia eta festaren buru izateko ohorea izan duena. XXI. mendean eta herrialde zibilizatu batean horrela jarraitzea buelta bat emateko modukoa da, eta gaizki egiten ari garela birplanteatzekoa.
Non geratzen da animalien eskubideak eta ongizatea babesteko legea? Artikulu batek dio debekatuta dagoela animaliak erakustea «larritasuna, mina edo sufrimendua eragiten dieten jendaurreko ikuskizunetan edo arte-, turismo- eta publizitate-jardueretan». Pentsa daiteke, beraz, animaliekin egiten diren erakustaldiak saihestu beharko liratekeela; hor dugu Kaxilda.
Tradizioak ezin du barkatu eskubide jakin batzuk betetzen ez dituzten ohitura horiei eustea. Abenduaren 21ean egin zen hitzordua, eta, ondorioz, jendetza bildu zen, inoizko gehien, eta, ondorioz, milaka pertsonak inguratu zuten Kaxilda 10:00etatik 20:00etara bitarte. Udalak igorritako jarduera programaren arabera, «animalia, barazki eta fruta erakustaldiak» egon ziren. EBk ere arbuiatu egiten du animalien erakusketa, Funtzionamenduari buruzko Tratatuan izaki sentiberatzat jotzen baititu. Euskadiko Etxeko Animaliak Babesteko 9/2022 Euskal Arauak debekatu egiten du animalia horiek publizitate-erakargarri edo entretenimendu-bitarteko gisa tratatzea. Kaxildarekin batera, beste animalia batzuk erakutsi zituzten egun horretan San Tomasen. Zein ona litzatekeen ariketa horiek beste alternatiba kultural batzuekin ordezkatzea.