Tentsioa

Esan duena esateko aste ezin egokiagoa aukeratu du Cristina Uriarte Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak: «Ados ez baldin bagaude, ez dugu aplikatuko hemen». Hitzez hitz. Ez zen ari Espainiako Auzitegi Nazionalaren aginduren bati buruz, Espainiako Gobernuak onartu berri duen Hezkuntzaren erreformarako lege proiektuari buruz baizik. Ez dezagun, dena den, tranparik egin. Atxiloketa agindu bati muzin egiteko zirrikitu gutxi du Ertzaintzak, legea nabarmen urratu gabe. Hezkuntzaren erreforma lege orokor bat saihesteko aukerak, ordea, handiagoak dira Hezkuntzaren eskumena bere gain duen erkidegoko gobernuarentzat. Baina Uriarteren esaldiak agerian utzi du legea bete behar absolutu hori ez dela hain absolutua, ezta EAJren Gobernuaren ikuspegian ere.

EAJ ordenako alderdia da. Espainiako Estatuarekin burujabetza konfrontazioa bultzatu zuen lehendakariak ere, Juan Jose Ibarretxek, zintzo betearazi zituen Auzitegi Nazionaletik zetozen agindu guztiak. Legea betearaziko dugu, «noski», erantzun ohi zuen. Ez dago giro politikoa Iñigo Urkullu epaiketarako bidean imajinatzeko, garai batean Ibarretxerekin (eta Atutxarekin!) egin genezakeen bezala, Espainiako justiziarekin arazoak izan zituztenean. Orduan galderak zentzu handiagoa izan zezakeen: dena delako auzia dela-eta lehendakaria atxilotzeko aginduko balio Auzitegi Nazionalak Ertzaintzari, agindua betearaztera mugatuko litzateke Segurtasun sailburua?

Iñigo Urkullu eta EAJ ataka deserosoan daude, Espainiako Auzitegi Nazionaleko agindu bete beharrekoak ez baitira Urtza Alkortarekin bukatu. Nabarmenegia da kontraesana, kostu politikorik ez izateko: legearekin ez daude ados, baina, legea bete beharrekoa denez, bete beste erremediorik ez dute; eta, jarraian, ez dute estrategiarik (erakusten) bidegabea irizten duten legeria hori aldatzeko.

Lehia politikoaren parte da, jakina, Ondarroakoa ere. Indar abertzaleen arteko hegemonia lehia ez zen bukatu joan den hauteskunde autonomikoetan, hasi baizik, eta elkarren kontraesanak nabarmen uzteko eta areagotzeko aukerak ez dituzte ez batak ez besteak alferrik galduko. Alkortak erabaki zezakeen zaratarik egin gabe bere burua polizia etxean aurkeztea; eta zubian egon zirenek aukera zezaketen etxean gelditzea. Tentsio gutxiago Ondarroan eta, bai horixe, askoz merkeago dena. Jakina, tentsioa ikusgarri bihurtzea aukeratu zuten. Hain zuzen ere, erakusteko tentsio horren jatorria ez dagoela zubian, Auzitegi Nazionalean baizik.

Zubian Urtza Alkorta babesten egon zirenek, hain zuzen, horixe lortu zuten. Jatorrizko tentsio hori, egunerokoan azaleratzen ez den legezkotasunaren eta legitimitatearen arteko gatazka hori, gordin-gordin erakustea, bost egunez jarraian gainera. Hedabideetan eta sare sozialetan euren begiekin ikusi eta bizi izan dute gatazka hori bertan ez zeuden herritarrek ere. Irudi horixe heldu zaigu Ondarroatik, garden: Eusko Jaurlaritzaren menpeko Polizia, Espainiako Auzitegi Nazionalaren menpe.

Donostiako Bulebarrekoak bezala, Ondarroako zubian bildu zirenek bazekiten Alkortarentzat berandu zela. Donostiarrek bezala, espetxean bukatuko zuela. Baina epaiketa politikoen soka luzea da. Berrehun lagun inguru daude epaiketaren zain, gehienak Segikoak eta Batasunakoak izatea leporatuta. Bulebarrean eta Ondarroan bildu zirenak, espetxeratzeak efektiboki eragoztearen ikuspegitik, ez ziren ari Donostiakoen eta Alkortaren atxilotzea eragozteko ahaleginean, ondoren datozen berrehun horien giltzapetzea zailtzeko ahaleginean baizik.