Ilargiaren eragina nekazaritzan

Nekazaritza munduan,bereziki, jakinduriaren transmisioa ahozkoa izan da, gehienetan gurasoengandik eta aitona-amonengandik jasoa. Beraiek gordetzen zuten hizkuntza eta kultura ondarea; ur berria edateko iturri zaharra ziren.

Gaur egun, ez dago esan beharrik iturri zahar hori agortuta dagoela edo dirudiela behintzat, eta eskola eta Unibertsitatea dira(sare sozialekin batera) iturri berriak.

Jakinduria zahar hori, ilargiaren eraginarena barne, eguneratu behar da, zientzian oinarrituz. Gaurko hitz magikoa hori baita: zientzia. Eta ez arrazoi faltaz! Denak du bere arrazoia; bilatzea da denon lana.

Bide horri ekin zitzaion duela ia 100 urte, eta zientzia horri nekazaritza biodinamikoa deitu zitzaion. Ikuspegi horrek zabaldu egiten digu landarearen inguruan dugun ezagutza. Hizkuntzek ere gordetzen dute jakinduria hori: plan(e)ta lotura.

Badakigu landarearen bizitza eta garapena zuzenean dagoela lotuta lurraren emankortasunarekin: zenbat eta lur aberatsagoa eta biziagoa, orduan eta hobeto elikatuko du landarea, izan belarra, barazkia, fruta arbola edo zuhaitza, eta horrek emaitza hobeak izango ditu. Nekazariaren lana, beraz, lurra zaintzea da.

Baina, horrez gain, jakin badakigu landareak ez duela hori nahikoa bere garapenerako, kanpoko zerbait behar-beharrezkoa duela: eguzkia! Lurraren eta Eguzkiaren arteko dantzatik sortzen dira urtaroak, eta horrek eragin zuzena du landareengan, urte aro bakoitzaren arabera.

Orain artekoa jakina da, baina ondo dator hurrengo hau hobeto ulertzeko. Izan ere, eguzki sisteman beste astro batzuk ere badira, bakoitza bere nortasunarekin eta energiarekin. Eta horietatik gertukoena Ilargia bera da, Lurretik bertatik sortua, gainera; beraz, badugu senidetasun bat!

Lurrak Eguzkitik jasotzen dituen energiak zuzenean jasotzen dituzte landareek; baita Ilargitik datozenak ere. Eragin hori ezezagunagoa da ez duelako ez argirik ez berorik bidaltzen, baina bai beste energia batzuk, eta, Eguzkiarekin bezala, honekin ere lau urtaro (ilaro esan behar, kasu honetan) ditu. Ilargiak 27 egun eta erdi behar ditu Lurrari bira emateko, eta urtean hamairu bira ematen ditu (guk hamabi bakarrik ikusten ditugu; 12 ilbete / 12 hilabete). Hortik, horrenbeste buruhauste ematen dituzten ilgora eta ilbehera horiek. Artikulu honetan ezin gehiago sakondu, baina, laburbilduz, ilargiarekiko hamahiru udaberri/udazken ditu Lurrak, eta horietaz baliatzen da baserritarra erein eta landatzeko (eguzkiarekin egiten dugun antzera).

Badu Ilargiak beste eragin garrantzitsu bat: Zodiakoaren konstelazioetatik jasotzen dituen indarrak edo energiak bideratzea Lurrera. Grekoengandik badakigu Lurra ekuatorean inguratzen duten izar espazioa hamabi zatitan banatzen dela (konstelazioak) eta zati bakoitzak bere eragina duela. Hamabi konstelazio astronomiko horiek lau taldetan biltzen dira, eta bakoitzak ezaugarri berezi bat du: berotasuna, argia, ura eta lurra. Ilargiak, Lurraren biran konstelazio horietako bakoitzetik pasatzerakoan, Lurrari eragin hori bideratzen dio polarizatuta eta landareek zuzenean jasotzen dute eragin hori. Horren arabera, nekazariak aukera du lanak egiteko egun aproposenak aukeratzeko. Adibidez, tomatea landatu nahi badu, ilbeheran egingo du, eta bero konstelazio baten parean egiten badu fruitua emateko joera indartuko du landarean; berdin letxuga landatu nahi badu ur konstelazio egunean egiten badu, horrela hostohazkuntza indartuko baitu.

Hau guztia ez da sinestekoa, frogatzekoa baizik. Nahi duenak hipotesi bezala har dezake, metodo zientifikoari jarraituz.

Iturri zaharrak berriz garbitu eta irekitzeko garaia da ur berria edateko, naturaren legeak ezagutu eta horien arabera lan egiteko. Lurrak gizakiaren zaintza behar baitu.