Erotismoa iraultzarako

Guztia doa sexuaz, sexua izan ezik. Sexua botereaz doa» (Gazteleratik hartua: «Todo va sobre el sexo, menos el sexo. El Sexo va sobre el poder»). Boom! Inperio patriarkal ultraneoliberaleko presidentetza okupatzen duten bi pertsonen elkarrizketa da hau, fikzioan noski. Eta nahita, edo nahi gabe, desiraren atzean zer ezkutatzen den azaleratzen da, gure pasioa zerk eta botereak sostengatzen omen du. Esaldia House of Cards telesailean entzun nuen, eta, hein handi batean, poztu ninduen behingoagatik, telesail mainstream batean, gurutzatzen gaituzten bi elementu oinarrizko perpaus berean artikulatzeak: boterea eta sexua.

Jaiotzetik jotzen gaituzte zakilurdin eta aluarros bikotasunarekin, eta, kontzientzia hartu bezain laster, guztiok sentitu ohi dugu harremanetan dugun kokapenak pribilegio bat eman, edo zapalkuntza egoeran jartzen gaituela. Horren kudeaketan, noski, ez gaituzte inon formatzen, inon hezten. Alajaina.

Gaztetasunari darion eraldaketa eta iraultza goseak, behin baino gehiagotan, harremanak gure agenden erdigunera ekarri eta horren inguruan birpentsatzera eraman gaitu. Ez dira gutxi izan horretara bideratu izan ditugun guneak: gaztetxeetan tailerrak, formakuntza espezifikoak gure eragileetan, eta baita goizeko ordu txikietan egile honen eta beste horren arteko ikuspegien kontrajartzea txosnako bafle ezin ozenago baten azpian.

Afera nagusietako bat, honako hau: monogamia eta heteroaraua, gurutze katoliko-erromatar-apostolikoak zeharkatutako egituraketa neoliberal eta, erredundantzia, kontserbadorea dela. Nola ez, guztiak aurka, eta enegarrenez mundu bizigarriago bat egikaritzeko saiakeran, milaka alternatiben inguruan solastatu ohi gara: lagunarteko zaintza sareak, polimaitasuna, harreman irekiak, anarkia erlazionala, laranja-erdiaren-ordezko-tuberkuloen-teoria... eta horrela.

Inertziak, baina, tradiziora ainguratuak gauzka.

Azkenaldian sarritan entzun izan dut harremanak kontsumo eredu neoliberalaren sareetan erori direla, eta jada ez direla egonkorrak, pertsonak-harremanak kontsumitu eta bota egiten ditugula, konpromisorik ez dugula hartu nahi... Baummanek zioen, maitasun likidoaren garaian, hainbat kontraesanetan gaudela zurrunbilaturik: inoiz baino konektatuago gaude, baina bakarrik bizi gara; harremanak kontsumitzen ditugu baina alboratuak izatearen beldur gara eta, azkenik, konpromiso handiegirik gabeko harremanak nahi ditugu eta, aldi berean, seguruak.

Harremanen ikuspegi horrekin guztiz bat ez natorren arren, pista batzuk ematen dituela uste dut: orain arteko betiereko-bikote-harreman-monogamo horren aurrean, patriarkatuaren enegarren erreformak harremanak, askatasun eta irekitasunaren paradigmaren inguruan berregituratu ditu eta hau izan da emaitza. Tamalez, eredu tradizional zein postmodernoak zentroan aipatu sistema dute: gure gorputz, desira eta harremanak patriarkatuaren biziraupenerako eta kapitalismoaren ustiapenerako espropiatuak dira.

Ez naiz, bada, irtenbide bat proposatzeko asmoz heldu honaino. Pentsatzen dut, proposamen hori egitekotan, tokian-tokian era autonomo eta kolektiboan aurrera eramandako prozesu transfeministak egiten hasi direla. Hori Euskal Herriko txoko guztietara heldu bitartean, uste dut harreman afektiboek edota erotikoek gure bizitzen erdigunean duten lekua aitortu behar diegula gurutzatzen gaituzten harreman instituzional patriarkalak (familia, matrimonioa, kuadrilla) iraultzeko bidean jarraitzeko.