Bakardadearekin gozatu ere egin liteke

Bakardadea sentitzeko beldurrak behartzen nau egun hontanbarnekoa ateratzera», dio Su Ta Gar taldearen abesti batek. Baina, zer da bakardadea? Zergatik izaten gara hura sentitzeko beldur?

Bi aldeko txanpona dugu bakardadea: bata, positiboa eta bestea, berriz, negatiboa. Badira bakarrik egotea gustuko duten pertsonak, eta, ondorioz, bakarrik egotea erabakitzen dutenak. Halaber, pertsona askok beren bizitzako une jakin batzuetan bakarrik egon nahi izaten dute. Halakoetan, bizipen atsegina da bakardadea, atsedena, indarra eta baliabideak lortzeko eta norbere burua hobeto ezagutzeko tresna, sormena sustatzen duena.

Txanponaren beste aldean, berriz, bakardade negatiboa dugu. Psikologiaren alorrean horren inguruko hainbat definizio daude. Horietatik guztietatik guk aukeratutakoaren arabera, sentimendu mingarria da bakardadea, pertsonak dituen harreman sozialak nahi baino gutxiago eta, bereziki, nahi baino kalitate eskasagokoak direnean agertzen dena.

Artikulu honetan bakardade negatiboaz hitz egingo dugu, hiru ezaugarri dituena. Batetik, pertsona arteko harremanetan pertsonak hautematen dituen hutsuneen ondorioa da. Bestetik, esperientzia subjektiboa da. Izan ere, ez du zertan isolamendu sozialaren sinonimo izan. Hala, badira jendez inguratuta bizi arren, bakarrik sentitzen diren pertsonak, bai eta isolatuta egon arren, bakarrik sentitzen ez direnak. Azkenik, bizipen estresagarri eta desatsegintzat hartzen da.

Bakardade negatiboari dagokionez, bi mota bereizi dira nagusiki. Batetik, soziala, pertsonak sare sozialik ez duenean gertatzen dena. Bakardade mota horretan, baztertuta, ez onartua, isolatuta etab. sentitzen da pertsona, eta interesak, kezkak eta antzekoak partekatuko dituen talderen batean murgiltzeko desio sutsua izaten du.

Bakardade emozionala, berriz, pertsonari afektua eta segurtasuna ekartzen dioten atxikimendu-harremanik ezaren/ galeraren ondorio izaten da. Hutsune sentimenduak sortzen ditu eta bizitza partekatzeko norbait nahi izaten da.

Egungo gure jendartean, bakardade tasak handitzen ari dira zenbait aldagai direla medio. Besteak beste, familia-egitura aldatzea; bakarrik bizi nahi duten pertsonen kopurua handitzea; isolamendua ekartzen duten eskaera sozialak areagotzea eta pertsonen beharrizan sozialak eta emozionalak asebetetzeko aukerak gutxitzea. Hala, bakardadea pertsonek noizbait izaten duten bizipena da.

Egun, jendartean osasun arazotzat hartzen da bakardadea, ondorio fisiko, psikologiko eta sozialak izan ditzake eta. Izan ere, osasun fisiko (bihotzeko gaixotasunak, elikadura nahasmenduak, loaldi arazoak, etab.) eta mentaleko (besteak beste, depresioa, antsietatea, alkohola eta beste droga batzuen abusua eta suizidioa) nahasmenduak ekar ditzake.

Ondorio kaltegarri horiek saihesteko, garrantzitsua litzateke zenbait neurri hartzea. Maila indibidualean, egoki litzateke bakardadearen ondorioz sor daitezkeen emozioak erregulatzen ikastea eta bakardadea ekarri duten baldintzak aldatzen saiatzea.

Maila sozialean, berriz, asko dira har daitezkeen neurriak. Besteak beste, emozio-hezkuntza lantzea; bakarrik daudenei laguntza soziala eskaintzea; auzo edota herrietan pertsonen arteko laguntza eta parte hartze soziala sustatzea; bakarrik dauden eta lagunak egin nahi dituzten pertsonei baliabideak eskaintzea (sare sozialak, jarduera komunitarioak, elkartzeko lokalak...) eta bakarrik egoteak dituen alde positiboak irakastea, «bakardadea ez baita sufritzeko, disfrutatzeko baizik».