Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) irakasle elkartu eta ordezkoek euren lan eskubideen defentsan aurrerapauso bat ematea erabaki dute, Irakasle Elkartuen eta Ordezkoen Duintasunaren aldeko Elkartea (IEODE-ADPAS) sindikatua sortuz. Sindikatu berri hau Unibertsitateko Klaustroko irakasle elkartu eta ordezkoen sustapenagatik sortu da, irakasle guztien %60 baino gehiago suposatzen duen eta NUPen ematen den irakaskuntzaren %50 inguru bere gain hartzen duen kolektibo baten prekaritatea ikusarazi eta borrokatzeko helburuarekin, guztira 616 irakasle izanik, 2023ko datuen arabera.
Duela gutxi, NUPeko Irakasle eta Ikertzaile Laboralen Enpresa Batzordean ordezkatuta dauden sindikatuek (APDIC, CCOO, UGT eta CSIF) Irakasleen Errektoreordetzara bidali duten Hitzarmen Kolektiboaren akordio proposamena publiko egin da. Proposamen honek irakasle elkartu eta ordezkoen lan-prekaritatea ez zuzentzeaz gain, larriagotu egiten du. Enpresa Batzordearen hasierako proposamenaren aurrean (soldata %50 igotzea eta eskolak prestatzeko irakaskuntza-ordu bakoitzeko gutxienez ordu bat gehiago aitortzea aurreikusten zuen), sindikatu horiek adostutako azken proposamenak %12ko igoera proposatzen du lau urteko epean, 2028ra arte.
Kopuru hori testuinguruan jartzeko, praktikan, 2028an, lau eskola-ordu eta astean lau tutoretza-ordu ematen dituen irakasle elkartu batek 8.002,30 euroko urteko soldata gordina baino ez du jasoko. Irakasle titular baten ordainsariaren %20 baino gutxiago da hori, nahiz eta irakasle elkartuen eta ordezkoen irakaskuntza-karga lehenengoaren parekoa izan daitekeen, figura horrek kudeaketa-karguak edo ikerketa-jarduera bere gain hartzeagatik irakaskuntza gutxiago jasotzen duelako.
Laguntzaile doktoreen kolektiboari dagokionez (82 irakasle 2023an), sindikatu horien proposamenak 2026rako %20ko soldata igoera planteatzen du, eta horrek euren soldata urtean 34.700 euro gordinera eramango luke. Baldintzak hobetzea beharrezkoa den arren, ulertezina da bi kolektiboen arteko soldata igoeren eta aplikazio epeen arteko desberdintasun izugarria.
Gainera, proposamenak ez du aurreikusten sektore publikotik datorren irakasle elkartu eta ordezkoekiko berdintasun printzipioaren aplikaziorik eza amaitzea, NUPek ez baitie aparteko ordainsaririk onartzen, ezta antzinatasunik ere, eta horrek are larriagoa egiten du haien egoera. Osasun arloko irakasle elkartuen baldintza espezifikoak ere ez dira jorratzen, haien kontratuek Nafarroako Gobernuko Osasun Departamentuaren eta NUPen arteko hitzarmen bati lotuta jarraitzen baitute, kontratazioa behin-behinekotasun iraunkorreko baldintzetan ezarriz.
IEODE-ADPASetik aurreakordioa sinatu duten sindikatuei eskatzen zaie Hitzarmen Kolektiboaren akordio proposamena birformulatzeko, gainontzeko sindikatuekin elkarlanean (ELAk eta LABek ez dute akordioa sinatu), prekaritatea zuzenduko duen irakasle elkartu eta ordezkoentzako soldata igoera justua bermatzeko, horretan sakondu ordez.
Era berean, Nafarroako Gobernuari eta Errektoretzari dei egiten diete euren ardura hartu eta plan estrategiko serio bat diseina dezaten, finantzaketa nahikoa duena, irakasleen prekarizazioa amaitzeko helburuarekin.
Egoera horrek jarraituz gero, IEODE-ADPASek beharrezko neurriak eta ekintzak hartuko ditu bere eskubideak eta lan-baldintzak defendatzeko eta duintzeko.
Artikulua honako hauek ere sinatzen dute: Eva Lecumberri Goyeneche, Alfredo Chourraut Aguirre, Aitor Garralda Iriarte, Jesus Sanchez-Ostiz Gutierrez eta Luis Eduardo Cuartero Calvo.
