Paralisiaren hamarkadaren ondoren, LGTBI eta Trans Legea

Duela egun batzuk, Elon Musk milioidunak Twitter 44.000 milioi dolarren truke erosi zuen albistearekin esnatu ginen. Nahiz eta hori berri ona ez den inolaz ere, asko izan ziren bat-batean larritu zirenak, sare soziala leku bizi-ezina bihurtzera zihoalako, hori aspaldian gertatutako zerbait zela konturatu gabe. Ez dut tremendista izan nahi, Twitter bihurtu garen gizartearen isla dela baieztatuz, baina gizarte bezala hartu dugun norabidearen sintoma dela dirudi, oso sintoma kezkagarria gainera.

Denbora gehiegi da sare sozialagorroto mezuz beteta dagoela, migratzaileen, emakumeen, arrazializatutako pertsonen edo LGTBI kolektiboaren aurkakoak. Olatu erreakzionario eta neokontserbadorea txioen jabe egin da, arau tradizionaletik ateratzen den pertsona orori erasoz eta saretik kanporatuz. Baina, dinamika horren barnean, gehien kezkatzen nauena zera da, azkenaldian horren konplize bihurtu direla halako zerbait egiten imajinatzea zaila egiten zaizkidan asko. Esate baterako, beren burua feministatzat duten pertsona ugarik modu sistematikoan trans kolektiboari gorroto mezuak jaurtitzen dizkiote.

Ulertezina egiten zait nola iritsi garen puntu batera, non eraso egiten zaion ustezko ezker batetik hain zaurgarria den eta hainbeste eraso eta eskubide-muga jasaten dituen kolektibo bati. Ez dakit desinformazio kontua ote den (nahiago nuke hala balitz) edo eskuin muturreko diskurtsoaren beste ondorioetako bat. Ez naiz diagnostiko bat egitera ausartuko. Baina honek argi uzten du zein urgentea den Trans Pertsonen Benetako Berdintasun Eraginkorrerako eta LGTBI Pertsonen Eskubideak Bermatzeko Legea bezalako arau baten beharra.

Diskriminazio LGTBIfobikoa guztiz sustraituta dago gure lege-sisteman, sistema juridikoan, sozialean eta kulturalean. Gainera, kolektiboaren ikusezintasuna eta ezaugarri bereziak direla-eta, askoz zailagoa da horri aurre egitea. Horregatik, gorroto jarrerak debekatzeaz gain, LGTBI kolektiboaren aniztasuna eta agerikotasuna sustatuko dituen legedia izatea garrantzitsua da, benetako aldaketa sozial sakona sortzearren. Batzuetan, kultura-aldaketek gobernuen neurriak bultzatzen dituzte; beste batzuetan, aldiz, sen onaren eraldaketak lege-aldaketak izaten ditu aurretik. Dagoeneko gertatu da, besteak beste, Berdintasun Legearekin, sexu bereko pertsonen arteko ezkontza legeztatzearekin edo dibortzioarekin. Orain, giza eskubideen abangoardian kokatzeko aukera dugu berriro, nazioarteko aginduak betez eta Europako beste herrialde batzuek jada egin duten bezala, trans lege integral despatologizatzaile bat aurrera ateraz.

Baina ez hori bakarrik, lege honekin debekatu egingo dira pertsonen sexu-orientazioa, sexu-identitatea edo genero-adierazpena aldatzeko eraldaketa-terapiak. Gehiegikeriak izan direnak, benetako torturak, eta kalte itzulezinak eragiten dituztenak, azkenean saihestu ahal izango dira. Gainera, pertsona intersexualentzako oinarrizko eskubideak arautuko dira lehen aldiz, hala nola jaiotzean mutilaziorik ez jasateko eskubidea edo bizitzako lehen hilabeteetan definitua ez duten sexu batean izena eman beharrik ez izatekoa. Emakume lesbianek, bisexualek eta bikotekiderik gabekoek laguntza bidezko ugalketa-teknikak izango dituzte berriro bermaturik, zazpi urtez eskubide hori ezabatuta egon ondoren Alderdi Popularraren ekintzaren ondorioz. Eta bestelako gizarte inklusiboa eraikitzeko hain garrantzitsua den hezkuntza esparruan, curriculumak LGTBI pertsonen aniztasun sexuala eta afektiboa eta familia-aniztasuna ezagutzeari eta errespetatzeari buruzko eduki espezifikoak jaso beharko ditu.

2005ean Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako Legea onartu zenean, argi geratu zen lege-testu bat aldatzeak izugarrizko eragin positiboa izan zezakeela milioika pertsonaren eguneroko bizitzan, eta gizarte hobea bihur gintezkeela. Honek, gaur, inoiz baino zentzu handiagoa du. Trans Pertsonen Benetako Berdintasun Eraginkorrerako eta LGTBI Pertsonen Eskubideak Bermatzeko Legea onartzeak gizarte hobea egingo gaitu, eskubideetan aurrera egitea eta pertsona guztien askatasuna eta berdintasuna bermatzea baita etorkizun duina eta demokratikoa eraikitzeko modurik aproposena. Lege honekin, urtebetean, paralisiaren hamarkada bat berreskuratuko dugu estatu mailako LGTBI eskubideen bermean. Egin dezagun, beraz.