Irekiera sorpresa (Bizkaia dorrea)

Atzo, irailak 19, Bizkaiko Foru Aldundiak Ekintzailetza Zentroa (orain Bat) ireki zuen. Proiektu izarra da, haien programako hamar garrantzitsuenetako bat delako, baina baita bere inguruan sortutako itxaropenengatik eta, batez ere, dakarren gastu publikoagatik ere. Baina hain da itzaleko informazioan bilduriko izarra, non zalantza asko ematen duen bere behar publikoari buruz.

Bat ezustekoen artean garatu da testuinguruan (pandemia, Ukrainako gerra eta inflazioa...), baina baita proiektuan bertan ere, bai zuzendaritzan, bai erabileran. Bizkaiko gobernuak hasieratik erabaki zuen haren helbideak pribatua izan behar zuela, baina hilabeteetan patata beroa izan da. Zure kudeaketari buruzko ziurgabetasunaz gain, guk uste dugu proiektu estrategiko batek zuzendaritza publikoa izan behar duela, ezta? Bada, kudeatuko duen enpresa Asier Atutxa delako bat birkokatu zuen enpresa bera izango da.

Kudeaketa pribatuaz gain, ekintzailetzaren helburua Bat zentroan parte hartuko dutela iragarri duten enpresek baldintzatzen dute, eta, beraz, zentroak lehentasuna ematen dio irabazi pribatuari, eta ez zerbitzu publikoari. Horren adibide da Digitech bezalako sektore estrategikoak garatzeko zentroa izan behar zuena, orain FINTechen (finantza digitalak) zentratzen dela, eta hori guztia Baten sartzen diren enpresa nagusiak finantza-erakundeak direlako (Laboral Kutxa, BBVA, Caixabank, BBK, Santander eta Sabadell). Zer behar dute herritarrek zerbitzu horietarako? Edo, argiago ikus dezagun: finantza digitalak al dira Bizkaiko ekintzailetzak eskatzen dituen sektoreak? Uste dut kontrastatu dezakegula Bizkaiko enpresa txiki eta ertain gehienek babes handiagoa eskatzen dutela enpresa handien aurka.

Hala ere, tokiko merkataritzari tokiko enegarren Amazona muntatzen dioten bitartean —Merkataritza Ganberaren altzotik pasatuz—, aldundiak enpresa handi horiek babesten edo finantzatzen ditu: Iberdrola, Deloitte, Eroski, Viuda de Sainz eraikuntza enpresa. Ez da hainbeste promozio digital behar, zer zentzu du fisioterapia-zentro bat edo produktu fresko eta galkorrak saltzen dituen saltoki batentzat? Sustatzaileei interesatzen zaien arlo digital guztiaren aurrean, ez dago inolako sustapen ekintzailerik Bizkaiko Administrazioaren osagarri diren sektoreetan, hala nola hondakinen kudeaketan, nekazaritza ekologikoan edo teknologia birziklagarrien sustapenean.

Sektore ekintzaileez gain, aldundiak Ekintzailetzaren Nazioarteko Zentroa enplegu eta jarduera ekonomiko gehiago eta hobea sortzeko eragiletzat jotzen du. 1.300 lanpostu sortzea aurreikusi zuen 2019ko azaroan, baina inoiz ez dizkigute datu horiek baieztatu: ez dago bermerik ez enpleguari ez ekintzailetzari buruz (enpresa bat sortzen duzu, eta aldundiak ez dizu epe luzerako jarraipenik egiten), horiek baitira proiektu honetan egindako gastua justifika dezaketen arrazoiak. Gainera, aipatzekoa da enpleguari buruz hitz egiten dutenean agerian geratzen dela, administrazio publikotik enplegua sustatu beharrean, aldundi honek nahiago duela gehiengo soziala autonomoa izatea: ba al dago benetako ekintzailetza-eskaerarik Bizkaian? Ez al dago nahikoa zentro Bizkaiko ekintzailetzarako? Nori egiten dio mesede benetan apustu honek? Bada, ekintzailetzari buruzko bermerik ez dagoela kontuan hartuta, badirudi onura ateratzen duena higiezina alokatzen duena dela, kasu honetan Galindez eta Ybarra Careaga etxeak.

Beraz, orain arte ziurta dezakegun gauza bakarra da Bizkaia dorrean egiazta daitekeen onura bakarra dorrea aldundiari eta Primarki alokatzen dietenena dela, Primarken beraren onura eta PwC aholkularitza-enpresa kondenatuarena. Hainbesteko ziurgabetasunez, zaila da B Accelerator Tower munduko ekintzailetza-nodorik onena dela dioten baieztapenak sinestea, egiten dituztenen bilbainismotik harago.

Bat, proiektu izar bat baino gehiago, sortzen digun gastuarekin batere graziarik ez duen proiektu sorpresa bat da, benetako enplegua sortzera bideratuta egon beharko lukeen gastua.