Egin topa Arabako Errioxaren alde

Urriaren 7an, epeak ezartzen zuen azken egunean, Arantxa Tapia sailburuak Arabako ardoei marka propioarekin merkaturatzea ahalbidetuko dien dokumentua sinatu zuen. Egun batzuk geroago, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratu ondoren, Arabako Mahastiak jatorri izenari behin-behineko babesa eman zitzaion. Urrats administratibo bat da, Arabako Errioxari bere ardoak estatu osoan merkaturatzeko aukera emango diona, Europan izendapen berri horren sorrera behin betiko ebazten den bitartean.

Horrela, azkenean, bidea ireki zaio Arabako Errioxako ardoak bereizteko behin eta berriz egin duten eskaerari. Bereizketa horrek adostasun zabala du eskualdean. Errioxako Jatorri Izenak Arabako upategiei azken hamarkadetan emandako tratu txarren aurrean, bereizketa hori estrategikoa da eskualde batentzat, bere berezitasunengatik eta orografiagatik ez baitator bat Errioxako Jatorri Izenaren Kontseilu Arautzailearen kontrol zorrotza duten talde handien hedapen-estrategiarekin.

Horrenbestez, Arabako Errioxako upategien etorkizun berria aztertzeko aukera ireki da. Zalantzazkoa dirudi etorkizun horrek, bai, baina, aldi berean, itxaropen izpi bat sortzen du lurraldeko upategi txiki eta ertainentzat, bai eta lurrari atxikitako ardo historikoa egiteko modu batentzat ere; izan ere, Errioxako jatorri izenaren uztarripean hilda baitzegoen.

Eta bidezkoa da aitortzea bereizteko bide hori ez dela lurraldeko upategiak babestu behar lituzketen erakundeen ekimen, lankidetza edo laguntzaren emaitza. Upeltegi txiki eta ertainen ahaleginaren, ikuspegiaren eta ekimenaren emaitza izan da; izan ere, zazpi urtez era guztietako zailtasunei aurre egin behar izan diete, eta ez dute etsi beren negozioei eta Arabako Errioxako eskualde osoari etorkizun duina emango dien bide bat irekitzeko ahaleginean.

Arabako eta Euskal Autonomia Erkidegoko erakundeek urteak eman dituzte Errioxa sor-markaren aterkipean azpi-eremua defendatzen, eta irteerarik gabeko kalezuloarekin zorabiatzen ibili dira. Aldi berean, epe guztiak agortu dituzte Arabako Mahastiak-en sorrera atzeratzen saiatzeko. Bestalde, Errioxako eta Estatuko erakundeak bat zetozen Errioxako talde handien interesekin eta itxitasunarekin. Bien bitartean, sor-marka berriaren bultzatzaile diren upeltegiek, modu diskretu baina biribilean, beharrezko urratsak egin dituzte hurrengo belaunaldiei ondarea bermatuko dien bide berri bat aztertu ahal izateko. Horrela, oztopo guztiei aurre eginez, Bruselaraino iritsi dira, eta, lehen pauso gisa, beren ardoak estatu mailan merkaturatzeko aukera lortu dute.

Errioxako Jatorri Izenaren erreakzio amorratua, jakina, berehalakoa izan da, errekurtso berriak eta kuartelik gabeko gerra iragarriz bide alternatibo bat egiten ari direnen aurka. Erreakzio horrek baieztatu besterik ez du egiten ez dagoela, gaur egun, adostutako bide posiblerik. Aukera bakarra bidea bakarka hastea da.

Horregatik, inoiz baino beharrezkoagoa da herrialdeko erakundeei eskatzea egungo epelkeria alde batera utz dezatela, eta sor-marka berri horri lagundu diezaiotela. Bidea ez delako erraza izango, aurkariak handiak eta boteretsuak direlako, eta, batez ere, Arabako Errioxaren etorkizun sozioekonomikoa horren mende dagoelako.

Arabako Mahastiak sortzea, beraz, oso berri ona da Arabarentzat eta herrialde osoarentzat. Ez bakarrik hemendik aurrera Babestutako Jatorri Izen berri bat dugulako, baita gure errealitatera eta orografiara egokitutako mahastizaintza-eredu bat garatzeko bidea irekitzen delako ere, dozenaka upeltegiren etengabeko odolusteari amaiera emango diona, eta, horrekin batera, Arabako Errioxa bezalako eskualde zoragarri batek utzi digun lurraren kudeaketa-eredu bat.

Arabako Mahastiak hemen da jada, eta geratzeko etorri da. Izan duen maitasun, lan eta kemenagatik bakarrik merezi du argia ikustea, baina baita gure erakundeen zaintza eta tratu ona ere. Gutxienez, herrialdeko gainerako jatorrizko izen edo sor-marken maila berean.