Mehatxatutako Abokatuaren Nazioarteko Eguna urtarrilaren 24an ospatzen da urtero, 2010az geroztik, Mehatxatutako Abokatuaren Koalizioak antolatuta. Estatuetako eta nazioarteko legezko erakundeen eta abokatuen elkargoen sare globala da. Egun honen helburua da, urtero, herrialde jakin batean abokatuek beren lanbidean aritzeko dituzten zailtasunei buruz ohartaraztea, eta gobernuko funtzionarioei, nazioarteko erakundeei, gizarte zibilari, komunikabideei eta publikoari ekintzak eskatzea.
2025ean, Mehatxatutako Abokatuaren Egunak Bielorrusiako abokatuen jazarpenean jartzen du arreta, hauek eraso sistematiko bati eta beren jarduera profesionaletan interferentzia orokor bati aurre egin behar baitiote. 2020ko hauteskunde presidentzialen eta protesta masiboen ostean, gobernuaren errepresioak abokatuen, giza eskubideen defendatzaileen, kazetarien eta disidenteen aurkako jazarpena eragin du. Aurkeztutako txostenean jasotako ebidentziek joera kezkagarri eta iraunkor bat dokumentatzen dute Bielorrusian, non zuzenbideko profesionalek zigor penal gero eta handiagoei, atxiloketa arbitrarioei eta interferentzia sistemikoei aurre egiten dieten beren eginkizunak betetzean.
Segurtasun nazionaleko lege lauso eta zabalegiak erabiltzen ari dira gobernuaren kritikoak eta zuzenbide-estatua defendatzen dutenak isilarazteko. Milaka pertsonari atxiloketak eta auzipetze arbitrarioak egin dizkiete, eta gehiegizko espetxe-zigorrak jaso dituzte epaiketa bidegabeen ondoren. Tortura kasu orokortuak eta bestelako tratu krudelak ere jakinarazi dira, baita desagertze behartuak ere.
Konstituzio- eta legegintza-aldaketek are gehiago higatu dute botere judizialaren eta legezko organo profesionalen independentzia. Zuzenketa horiek indartu egin dute botere betearazleak sistema judizialaren eta legezko lanbidearen gainean duen kontrola, botere-banaketaren funtsezko printzipioa iraungiz.
Justizia Ministerioak eragin nabarmena du legezko lanbidearen erregulazioan. Bielorrusiako Abokatuen Elkarteak eta lurralde-abokatuen elkargoek ez dute independentziarik, eta, beren kideak babestu beharrean, Justizia Ministerioa erabiltzen ari da giza eskubideen kasuak eta politikoki sentikorrak diren beste kasu batzuk beren gain hartzen dituzten abokatuak erreprimitzeko. Abokatuek jazarpenari, atxiloketei eta diziplina-neurriei aurre egin diete, beren lana egiteagatik. Horrek abokatuen eskubide indibidualei eragiteaz gain, Bielorrusiako herriarentzat justiziarako eta zuzenbide-estaturako sarbidea geldiarazten du.
Bielorrusiako Estatuaren ekintzek lege nazionalak eta nazioarteko estandarrak urratzen dituzte. Horren barruan sartzen da estandar etikoak gaizki erabiltzea abokatuak beren adierazpen profesional eta publikoengatik zigortzeko, disidentzia itoz eta bidezko defentsa mugatuz. Bielorrusiako abokatuen lizentzia baliogabetzeko prozesuak ez du gardentasun, ordezkaritza eta inpartzialtasun handirik. Diziplina-prozedura horien izaera arbitrarioak legezko lanbidearen independentzia ahultzen du, eta abokatuek beren estatus profesionala galtzeko etengabeko mehatxupean jardun behar duten ingurunea sustatzen du. Eraso sistemiko honen helburua da komunitate legala isilaraztea eta abokatuek demokraziaren eta giza eskubideen oinarrizko printzipioak eraginkortasunez defendatzeko duten gaitasuna inhibitzea.
Bielorrusiako lege-sisteman ekitatea eta justizia berrezartzeko erreformen eta abokatuen independentzia eta jarduera profesionalak babesten dituzten lege-printzipioekiko atxikimendu zorrotzaren premia kritikoa dago.
Aurkeztutako txostenak lege-esparru aplikagarria zehazten du, nazioarteko tresnak barne, hala nola NBEren Abokatuen Funtzioari buruzko Oinarrizko Printzipioak eta Bielorrusiak sinatutako konbentzio garrantzitsuak, bai eta indarrean dagoen legeria nazionala, egikaritzeko betekizunak, diziplina-prozedurak eta abokatuen elkargoen funtzionamendua ere. Gainera, txostenak Estatuak jazarri dituen abokatuen kasu indibidualak eta erasotzeko modu espezifikoak aurkezten ditu.
