«Zaldibarkoak eta honek desegin egin dute EAJren gestio onaren mitoa»

Gasteizko bizilaguna izaki, Laura Garrido PPko legebiltzarkideak (Gasteiz, 1970) lau aste daramatza etxean koronabirusaren krisiagatik, «ezertarako ere atera gabe». Baina «betea» du eguna: etxeko zereginak, kirola, bilerak Skypez, bestelako lan kontuak... Uste du aurrerantzean «gure bizitza» desberdina izango dela, «ondorioak sakonak izango baitira». Lehentasuntzat jo du osasun arloko arazoak konpontzea —«lehen lerroan daudenen lana aitortu nahi dut»—, eta berak ere garbi du krisi ekonomiko bat etorriko dela. Kudeaketa instituzionalari ere garrantzia ematen dio.

Zuek gogor ari zarete Iñigo Urkulluren kudeaketa kritikatzen.

Lehendakariak hanka sartu zuen hauteskundeetara deitu zuenean, deialdia hilabete batzuk aurreratuta. Orain, honelako krisi egoera batean, gobernuaren jarduera gehiago kontrolatzea eskatu dugu guk. Herritarrok gardentasuna, sinesgarritasuna eta informazioa behar ditugu, eta ez dauzkagu. Hauteskundeak atzeratuta, gainera, argi geratu da Eusko Legebiltzarraren funtzionamendua zaharkituta dagoela. Galizian ere atzeratu berri dituzte apirileko hauteskundeak, baina, han, Feijoo presidentea taldeei informazioa ematen ari zaie une oro. Hemen, berriz, nabarmena da informazioa falta dela; datuak baino ezdituzte ematen, eta Urkulluren agendaren berri ere bai…

Baina osasun arloa nola ari da kudeatzen Eusko Jaurlaritza?

Urtarril bukaerarako, instituzioek bazekiten bazetorrela birusa, baina ez zuten neurririk hartu. Jaurlaritzak ez du krisiaren kudeaketa ona egin; hutsegiteak izan ditu, eta inprobisatzen ari da. Krisi hau lotzen badugu Zaldibarko zabortegiaren auziko gestioarekin —horri buruzko kontrol handiagoa ere behar da—, argi dago ez dela ikusi haren lidergori. Jausi egin da EAJren kudeaketa onaren mitoa.

Neurriak aipatu dituzu. Osakidetzak ba al du nahikoa baliabide koronabirusa borrokatzeko?

Gure erkidegoan, osasun arloan, biztanleko urteko gastua 1.800 eurokoa da; [Espainiako] estatuko beste erkidegoetan baino gehiago jartzen da hemen, baina koronabirusaren gestio hobea egiten ari dira besteak. Jaurlaritzak ez du plan berezi bat izan, eta lehendakariak eta Osasun sailburuak ez dute lidergorik erakutsi. Osakidetzan, arlo jakin batzuetan, ez dago nahikoa baliabide, baina dirurik ez dagoelako gertatu al da hori? Ez, baizik eta Jaurlaritzak ez duelako egin aurreikuspenik. Urtarrilean eta otsailean lortu behar zuten babes materiala; orain zailagoa da. Materialari buruzko informazio zehatza eskatu dugu legebiltzarrean, noiz erosi den eta abar.

PPri leporatu izan zaio estatuan osasun publikoan murrizketak egitea eta pribatizaziora jotzea.

Rajoyren agintaldiari [2011-2018] ezin zaio halakorik leporatu, osasun eskumenak erkidegoek baitituzte. Rajoyk krisi ekonomiko handi batean hartu zuen gobernua, eta, bere politiken bidez, enplegua sortu zuen, eta, ehunka mila lanpostu sortu zirenez, administrazioek diru sarrera handiagoak izan zituzten. Erkidegoetara joz, PPk gobernatutakoek besteek baino diru gehiago jarri dute osasun arloan. Izan ere, ongizatearen estatua bermatzea izan da eta da PPren lehentasuna.

Alarma egoeran zenbateraino geratu behar da ekonomia? EAJk erreparoak jarri zizkionPedro Sanchezen dekretuari.

Osasunari eman behar zaio lehentasuna, eta kontuan izan behar dira osasun publikoko adituen irizpideak. Baina ezin dugu ekonomia guztia gelditu; bestela, ondorioak larriak izango dira. Instituzioen arteko estrategia bat eskatu du PPk. Neurri bereziak hartu beharko dira egoera larrian egongo direnen alde. Aurrekontuetan ere lehentasunak jarri behar dira.

Espainiako Gobernuak aginte bakarra ezarri zuen orain ia lau aste...

...baina haren kudeaketa ere desastre hutsa da. Gainera, PSOE eta Podemos kontraesanetan sartzen dira egunero, etadesadostasunak dituzte.

Aginte bakarrera joz berriro, Euskal Herrian badago eskumenei kalte egiteari buruzko kezka.

Alarma egoera ezarri ahal zuen gobernuak, konstituzioko artikulu batek arautua baitago. Ezinbestekoa zen ezartzea. Gero, oinarrizko lan jarduera murriztu zenean, Casadok esan zuen autonomien berezitasunak kontuan hartu behar direla, autonomia guztiak ez baitira berdinak.

Espainiako armadaren esku hartzea ez dute ondo hartu euskal herritar askok. Zuk esana duzu harro zaudela haren lanaz.

Alarma egoeran ezin dira beste baliabide batzuk ukatu. Denok dakigu armadarenak onenakdirela eta honelako egoera batean oso ondo jokatzen duela. EAJk eta, oro har, nazionalistek, berriz ere lehentasun alderdikoiak jarri dituzte aurretik. Laguntza ezin da ukatu. Gasteizen oso garai larriak izan ditugu, eta hiritarrontzat ulertezina izan da armadari ukatzea kaleko ospitale bat egitea.

Zer aterako da krisi honetatik? Zein izango da erreakzio soziala?

Gizartearen jarrera oso ona eta aurrerakoia izaten ari da, arduradun instituzionalena baino hobea batzuetan. Elkartasunaren hainbat adibide ditugu. Ezin dugu ukatu etorkizuna oso zaila izango dela, eta instituzioek lagundu egin behar diote gizarteari. Gizartea oso exijentea izango da horretan.