«Segi, tresna gisa, amaitu da, baina guk lanean jarraituko dugu»

Segi desegin egingo da, tresna gisa amaitu dela uste dutelako. Balioen aldaketak eta legez kanporatzeak zerikusia izan dute horretan. Gazte antolakundeak urteetan egindako lana emankorra izan dela diote, ordea, eta fruituak eman dituela. Argi dute aurrerantzean ere asko dagoela egiteko, eta horretan jarriko dituzte indarrak, Segitik kanpo izanda ere. Hala dioteTxomin Catalogne eta Amaia Elixirik: «Gure indarrak emanen ditugu gazte mugimenduan antolatzeko eta borrokatzeko». Ekainaren 24an ekitaldi bat egingo dute Itsasun, 17:00etan, Segi amaitzeko erabakia ekarri duen barne gogoeta mahai gainean jarri eta agur ofiziala egiteko.

Segi bukatutzat ematen duzue. Zergatik?

2009 aldera barne hausnarketa hasi genuen militante guztien artean. Segik bere ildo estrategikoa, gazte estrategia deitzen zaiona, 2003an zehaztu zuen. Ordudanik urte dezente pasatu ziren, eta estrategia hori berriz definitu beharra sumatzen hasi ginen. Urte hauetan guztietan hausnartuta, ondorio nagusietako bat izan da Segi bera tresna gisa amaituta dagoela, hainbat faktore direla medio. Gazte estrategiak muga batzuk jo zituen, eta hainbat faktorek eragin dute: oso epe laburrera markatutako ikuspegia geneukan, ikuspegi estrategikoa galduta ari ginen, legez kanporatzeak ere eragin zuen, eta erantzun dinamika batean sartuta geunden. Segi bera bilakatu genuen helburu, gure helburuak bigarren mailan utzita. Beraz, tresna amaitutzat jo genuen.

Gazte estrategia amaitzen joan zela diozue. Zergatik?

Estrategiak ziklikoak dira. Errealitateari eta momentuko fasearen helburu eta funtzioei egokitzen zaizkie. Tresnak berregokitu egin behar dira. Gure hausnarketarekin ari ginela iritsi zen ezker abertzalearen estrategia aldaketa ere, non berretsi genuen bazela garaia helburuak fase berrira egokitzeko eta fase berri honi begira gazte estrategiaren helburu eta funtzioak zein ziren zehazteko. Hori egiten jakin du Segik hainbat urtetan. Azken hau hiru urteko gogoeta izan da, nazionala, eta herri guztietan militante guztiekin partekatu dugu. Amaitzea ondorioa da. Baina amaitze hori ez dugu bizitzen etsiturik edo porrot bat balitz bezala. Alderantziz, uste dugulako badirela baldintzak eta aukerak beste gazte ezkertiar eta abertzale anitzekin elkarlanean aritzeko zenbait eremutan.

Segik eraldatzen eta moldatzen jakin izan duela diozue. Baina orain, eraldatu beharrean, amaitzea erabaki duzue. Zergatik?

2009an ikusi zen Segi krisi batera iritsita zegoela. Gazteriarekiko amildegi handi bat zegoen, hainbat faktorerengatik. Batetik, gazteriaren ohituretan aldaketa izan zen, orokorrean gizartean aldaketak izan ziren, Segik barne mailan zeukan funtzionamenduak ere amildegi hori handitzea eragin zuen, eta ikusi zen Segik berak izaera konkretu bat zeukala, gazteriarekin egin beharreko elkarlana oztopatzen zuena. Beraz, inongo erreformarik gabe, tresna errotik moztea hobea zela erabaki zen. Eraldaketa handi bat egitea. Helburuak betetzen ez zituenez, tresna hori bertan behera uztea.

Horretan guztian errepresioak ere izango zuen eragina, ezta?

Bai, zalantzarik gabe. Errepresioak eragin du, eta aurpegi askotakoa izan da, gainera. Hegoaldean legez kanporatzeak eragina izan du, eta Iparraldean ere Segiko militanteen kontrako sarekadak izan dira. Errepresioa etengabea izan da. Horrek argi uzten du, halaber, estatuak ahuldade egoera batetik abiatzen zirela. Errepresioa azkeneko tresna da mugimendu bat deuseztatzeko edo zure kontrako mehatxu bat paretik kentzeko. Gauza batzuk gaizki egin ditugu, baina ondo ere egin ditugu, eta horregatik gaude errepresioaren jopuntuan. Esan behar da preso edo ihesean dauden pertsona horien guztien lana ere ezinbestekoa izan dela. Haien ekarpenik gabe ez ginen honaino iritsiko. Gainera, errepresioa ez da Euskal Herriko kontua bakarrik. Mundu guztian, boterearentzat mehatxu diren mugimendu orok, eta gazteriak orokorrean, errepresioa pairatzen dute.

Espainiako Estatuaren partetik nabarmena izan da errepresioa. Batik bat Jarrai-Haika-Segi auziko epaia Auzitegi Gorenak irmo egin zuenetik. Gazte asko egon dira preso, eta daude, Segikoak izatea egotzita. Eta epaitzeko zain ere badaude zenbait.Horrek klandestinitatean aritzera eraman zaituztete. Zein da horren kostua? Beldurra sortu da?

Beldurra baino gehiago, Segiren jardun politiko eta publikoa mugatzea ekarri du. Jarduera horretan normal aritzea oztopatu dute. Potentzialtasun osoa garatzeko ezintasuna ekarri du. Eta erantzun dinamika batean sartzea denbora guztian.

Bestalde, Segiren jarduna mugatu dute. Baina, eman dituzten kolpe guztiekin ere, ez dute lortu mugimendua gelditzerik. Militante bat baino gehiago kartzelatu dute, ez dakit zenbat lagun epaitu dituzte, baina ez dute lortu eten bat. Errepresioak ez du lortu hori, ideiak menderatzea ez delako batere erraza. Horrek erakusten du Euskal Herriko gazteriak orokorrean duen konpromisoa. Segiko militante izateak azkenurteetan kostu bat ekarri du. Baina, hala ere, ez dute lortu mugimendua gelditzea. Eta belaunaldiz belaunaldi, beti batu zaio gazteria.

Ez duzue uste, beraz, mundua aldatzeko gazteriaren gogoa eta errebeldia baretu egin direnik?

Ez dago baretzeko arrazoirik. Euskal Herriaren eta munduaren egoera larria da. Kapitalismoak azkar jotzen du, eta gazteok pairatzen ditugu lehen lerroan krisi hori eta zapalketa hori. Gure eskubideak etengabe urratuak dira, ahots propiorik ez dugu, eta uste dugu badirela arrazoi guztiak karrikara ateratzeko eta ez etxean gelditzeko. Errebeldia horrek zentzua du, eta euskal gazteriak eta ezker abertzaleak aldeztu duten proiektua erabat zilegi da gaur egun, ikusten delako sistemak inposaturiko mugak ageri-agerian direla. Kalera ateratzeko momentua da, alternatibak egiteko eta eraikitzeko. Guk horretan jarraituko dugu aurrera begira.

Munduan ere, ikusten da gazteria dela kapitalismoaren erasoaldi berri honen aurkako motorra. Udaberri arabiarrean, Espainiako M-15 mugimenduan. Latinoamerikan ere borroka asko dira: Txilen, Argentinan... Gazteria errebeldea da, berezko izaera du, eta hor jarraitzen du.

Ez da geroz eta indibidualagoa?

Hortik ere etorri da estrategia berregokitzeko beharra. Gazterian bakarrik ez, gizarte osoan aldaketa handi bat gertatu da 2003tik hona, eta gaur egungo gazte mugimenduaren erronka handietako bat da nola lortu gazte horiek mugiaraztea. Egia da sektore handi batek paso egiten duela, baina beste sektore handi bat badago kontzientzia eduki arren bultzadatxo bat falta zaiona mugitzeko. Gaur egun erronka handiena hor dago, nola uztartu konpromiso maila ezberdinak eta nola lortu gazte horiei borrokarako tresnak eskaintzea.

Krisia ezin da baliatu horretarako akuilu gisa?

Krisi honek agerian utzi du aurreko urteetan amets batean bizi izan garela. Sinetsarazi digute zoriontasuna atxikipen materialekin lortzen dela, baina argi ikusten ari gara banku eta sistemaren menpe bizi garela. Hor dago sistemak berak egin duen lan handi hori, gazteria indibidualizatzera begira. Krisiak begiak irekiaraziko dizkigu, eta aukera bat da lanean jarraitzeko eta benetako alternatibak proposatzeko. Horregatik, 33 urtean aldeztu izan ditugun independentzia eta sozialismoa proiektu gisa inoiz baino beharrezkoagoak dira.

Aldaketa batzuk izan dira gazterian, baina egia da, era berean, gu ohituak gaudela betiko erantzun edo borroka egiteko eredu tradizionalekin. Eta argi eta garbi aldatu da hori ere. Gazteriak jarraitzen du erantzun bat ematen, bere salaketak eta aldarrikapenak egiten, baina beste modu batera egiten du hori. Krisi testuinguru honetan etsipenera jotzeko arrazoirik ez du gazteriak. Gehiago da kalera irten eta horri erantzun bat emateko unea. Gazteria ez dago geldirik, baizik eta jarduteko modua aldatu da. Hor dago etorkizunerako beste erronketako bat ere.

Orain arte Segirekin bat zetozen gazte horiek zer egin behar dute aurrerantzean?

Segi tresna amaitu dela esaten dugu, baina Segitik pasatu garen militante guztiok gauza bat argi dugu: geroz eta arrazoi gehiago ditugu antolakuntzan eta borrokan jarraitzeko. Orain, gure indarrak gazteriarekin lan egiteko emanen ditugu, ez Segin egonez, baizik eta anitzez gehiago saiatuz aktibatzen geroz eta gazte gehiago. Borrokan jarraituko dugu, ezker abertzaleko militante izaten jarraitzen dugu, eta bat egiten dugu ezker abertzalearen estrategia berriarekin.

Ezker abertzaleko gazteria antolatuko da nola edo hala? Beste mugimendu bat sortuko da?

Segin gure artean zerbait egin genezakeela erabaki genezake, baina gaur egungo erronkei erantzuteko, beharrezkoa dugu Segin ez dauden gazteekin gauzak eraikitzea, eta, horretarako, gu ez gara etortzen gaur erratera zer egin behar duen gazteriak. Eta, aldiz, bai, gure indarrak emanen ditugu gazte mugimenduan antolatzeko eta borrokatzeko.