Zer itxura luke Guggenheim museoak itsasbazterrean? Nolakoa litzateke Gernikako hondartza? Eta Astigarragako kaia? Aturri ibaiaren emariak gora eginen balu, zer itxura luke Baiona inguruak? Oro har, biztanleek aski urrun sentitzen dituzte irudi horiek. Ordea, urteak dira alegiazko egoera lauso horiek egiazki gertatuko diren susmoak zabaltzen ari direla, eta problema larria dute atzean: klima aldaketa eta haren ondoriozko tenperatura igoera. Itsas mailak hamarkadak daramatza goranzko joeran, eta bide berari segituko diola irizten diote adituek. Berriki, Ameriketako Estatu Batuetako Climate Central zentroak webgune bat atera du argitara: iruditan erakutsi dute 4 gradurainoko igoerak mundu osoko zer lur utziko lituzkeen urpean. Euskal Herrian, hainbat herri leudeke ur gaziak harrapatuta.
Jakina denez, klima zenbat eta beroagoa izan, orduan eta handiagoa da poloetako izotza urteko arriskua, eta, beraz, baita itsas maila igotzekoa ere. NBE Nazio Batuen Erakundearen barreneko IPCC Klima Aldaketari Buruzko Gobernu Arteko Taldeak argitaratutako azken txostenaren arabera, tenperatura 1,5 gradu igoko da 2040rako; 2,7, berriz, mende bukaerarako. Climate Central zentroak diseinatutako webguneak aukera ematen du kalkulua tenperatura igoeradesberdinekin egiteko. Esaterako, zer geldituko da urpean 1,5 graduko igoerarekin? Eta igoera 3 gradukoa bada?
Hondartzak Bilbon eta Baionan
Irudian ikusten denez, begirada Euskal Herrira zuzenduta, bistan da itsas mailaren igoerak partzialki edo ia osorik estaliko lituzkeela egun kostaldean diren herri asko: urpean leudeke Zarautz, Hendaia, Orio eta Ondarroa, esate baterako. Hiriburuei so, Donostian, hondartza lukete egun ez duten zenbait auzok: itsasoak hartuak lirateke, adibidez, Amara Berri, Loiolako Erribera eta Martutene, eta are gehiago: Hernanira iritsiko litzateke itsasoa.
Gainera, tenperatura 1,5 gradu igoko balitz, itsasoak hondartza ekarriko luke egun halakorik ez duten hirietara ere: Baionara eta Bilbora, kasurako. Bietan, itsas mailak hiriak hein batean estaltzeko adina eginen luke gora. Hurrenez hurren, Aturri eta Nerbioi ibaiek guztiz itxuraldatuko lituzkete auzoak. Baionan, urpean lirateke Baiona Handiko kale ugari. Itsasoak nabarmen eginen luke hegoaldera, eta Uztaritzekoek hondartza lukete herrian. Berriz, Bilbori dagokionez, ibaia hazia izanik, itsasertzean izanen lirateke Guggenheim eta Arte Ederren Museoa, urak hartua legoke San Inazio auzoa, eta Alde Zaharrera arte ere iritsiko litzateke ur gazia.
Ur azpiko New York
Climate Centralen webguneak mundu osoko irudiak jarri ditu ikusgai. Erabiltzaileak aise egin dezake horiek sakon aztertzeko kontsulta. Izatez, aukera zuzena eskaintzen du zenbait hiritarako: hala nola Hanoi (Vietnam), New York (Amerikako Estatu Batuak), Alexandria (Egipto), Kopenhage (Danimarka) eta Buenos Aires (Argentina). Azken horretan, adibidez, tenperatura 3 gradu igoko balitz, Rosarioraino (Argentina) ailegatuko litzateke itsasoa.
