«Hondakinen estrategiak ez du atzera bueltarik»

Gipuzkoako oposizio ia guztiak bat egin eta zentsura mozioa jarriko diola badakien arren, patxadaz dago Juan Carlos Alduntzin Ingurumen diputatua (Donostia, 1962). Esan du joan den astean aurkeztu zuen hondakinen kudeaketa plana «gobernuaren mandatua» dela eta ez duela atzera bueltarik. Ahaldun nagusiaren esanetara dago: «Agintzen didaten lana egiteko prest». Lanean berdin jarraitzeko asmoa du oraingoz. Gipuzkoa zero zabor lurralde bihurtzeko asmoz, hainbat eragilerekin bilerak egin ditu, eta horretan jarraituko du: «Gipuzkoa garaiz dago Europan erreferentzia izateko. Denon artean egin dezagun».

EAJk, PSE-EEk eta PPk bat egin dute zure aurka zentsura mozioa aurkezteko. Nola hartu duzu albistea?

Oso kontzientzia lasaiarekin.Gobernu osoaren ildoa da hau, ez nire harrikada bat. Ahaldun nagusiak oso-oso argi esan du: hau gobernuaren mandatu bat da. Pertsonak aldatzen gara, baina garrantzitsuena ideiak dira, eta ni erabat seguru nago Gipuzkoa bide onetik joango dela, ni egon edo beste bat egon. Egin dugun bidea hor dago, eta kentzen baldin banaute, beste batek hartuko du.

Erantzukizun guztia zurea dela esan du, ordea, Joseba Egibarrek...

Ez dakit; agian, ez dira gai sentitzen gobernuaren kontra egiteko, eta hau da erabaki duten bidea. Abisu bat da, Bilduren norabide politikoa aldatzeko. Baina oker dabiltza. Oso oker dabiltza.

Esan nahi duzu hondakinak kudeatzeko aurkeztu duzuen planak ez duela atzera bueltarik?

Estrategiak ez du atzera bueltarik. Murriztea, berrerabiltzea eta birziklatzea oinarri duen estrategia bat da, Europak markatutako bidean eta ingurumenak eta osasunak behar duten norabidean.

Diputatu baten kontrako zentsura mozioa ez da oso bide ohikoa. Ez da askotan ikusi, behintzat.

Bide bitxia da, inork ulertzen ez duena. Nola kenduko dute gobernuko kide bat, gobernuaren programa betetzeagatik? Oposizioak oposiziotik agindu nahi du, eta hori ezin da. Gobernuak gobernu programa bete behar du, ez oposizioarena. Horretarako, beraiek jarri beharko dute gobernuan.

Gobernua eskuratzeko lehen urrats gisa ulertu behar da mozio hau?

Batzuek horrela ulertu nahi dute. Lotsagarria litzateke 123.000 gipuzkoarren borondate libreari halako iruzurra egitea. Baina ez da berria; bizi izan dut, gainera.

Pasaian?

Pasaiako alkatetza hiru aldiz kendu digute. Ez Pasaian bakarrik; Euskal Herriko herri eta txoko askotan baztertu izan gaituzte.

EAJk esan du mozioa «inflexio puntua» izango dela. Bilduren eta EAJren arteko harremanak guztiz tenkatuko ditu hondakinen kudeaketak?

Ulergaitza da mugimendua. Hasieratik esan dugu ezberdinen arteko adostasunak bilatu behar direla, politikarien artean eta eskumen ezberdinak dituzten erakundeen artean. Aurreko agintaldietan, ezker abertzalearen bazterketa aprobetxatuta, gauza larri bat gertatu zen: inposizioa. Diputazioaren inposizioa, bereziki. Ahoa betetzen zaie, esanez adostasun zabal bat apurtzen ari garela. Baina adostasun faltsu bat da, inposizioan oinarritutakoa. Ulertezina da nola aritu ziren [iaz] maiatzetik urrira, [Gipuzkoako Hondakinen] Partzuergoan erabakiak hartzen, jakinda partzuergo berriak beste bide bat hartuko zuela. Beren eredua inposatu zuten. Orain Bilduri esatea inposizioan oinarritzen delako kenduko dutela Ingurumen diputatua... Tira. Kopeta behar da.

Abenduan aurrekontuak onartzeko adostutako akordioa urratu duzuela salatu du EAJk.

EAJk ez du bete nahi izan akordioaren izpiritua. Gobernuak hitzez hitz bete du. Akordioan esaten zen proposamena Batzar Nagusietara eramango zela, eztabaidatzera; eta gobernuak hondakinen kudeaketa plana aldatzea erabakiko balu Batzar Nagusien eskuetan jarriko zuela aldaketa hori. Txostena eztabaidarako jarri dugu mahai gainean, eta erabaki dugu ez dela indarrean dagoen plangintza aldatzeko momentua, ez dela beharrik ere, garatzea nahikoa dela errealitatea kontuan hartuta. Erabaki hori gobernuak har dezake, ez da negoziatzekoa.

Akordioa ez duzue urratu, beraz?

[EAJrekin negoziatzean] Hasiera-hasieratik mahai gainean egon zen Batzar Nagusien eta udalen arteko dikotomia hori. Oso garbi adierazi genien desberdinen arteko akordioa lortu behar zela. Geroztik, joan garen bakoitzean, «baina, orduan, Batzar Nagusiak?», galdetu digute. Zer nahi dute, Batzar Nagusietan gehiengo bat dutela irudikatu? Guk irudikatuko dugu udalek eta mankomunitateek duten gehiengoa. Nora goaz hortik? Talkara! Hori nahi dute?

Hondakinen kudeaketa planak zer bide egingo du orain?

Garatu egin behar dela uste dugu. Batzar Nagusiek badirudi ez diotela bide gehiago eman nahi. Partzuergoan aurkeztu dugu, eta hurrengo asteetan batzarra egingo da. Aholku Batzordean egin behar dira hausnarketak eta ekarpenak. Eztabaida hori amaitzean, gobernuak onartuko du, onartu behar badu. Eta, partzuergoak duenez hori garatzeko funtzio nagusia, ontzat ematen bada, garatu egingo du.

Planak proposatzen du bilketa selektiboa %75era igotzea 2020rako. Posible da horretara iristea gainerako alderdien babesik gabe?

Babesa baldin badago, hobe. Gobernuak horretan saiatu behar du, eta horretarako beti izango ditu eskuak zabalik. Baina atez atekora pasatuko ez direnak ere inoiz pentsatuko ez zituzten urratsak egiten ari dira. Eta denbora gutxian urrats gehiago ikusiko ditugula badakit. Eragileek urratsak egingo dituzte; kanpotik eginaraziko dizkigute bestela.

Plana finantzatzeko biderik badu planak? EIB Europako Inbertsio Bankuak jarri zuen dirua aurreko plana laguntzeko, baina honetarako?

EIBrekin harremanetan gaude aspalditik, eta pare bat aldiz egon gara aurrez aurre. Behin estrategia finkatu dugula, haiekin aztertuko dugu. Eta beste banketxeak EIBren arrimuan joango dira. Gainera, aurkeztu dugun estrategiak askoz hobeto betetzen du Europak hartu duen bidea. Hausnarketa hori egin nahi dugu haiekin.

Zabor inerteekin betelanak egiteak eragin du polemika gehien. Zabortegi horiek seguruak dira?

Erabat seguruak. Errauste plantak behar dituen zabortegiak baino seguruagoak. Eta, ondo eginez gero, tamainan beharko dira. Eta gure helburua ez da horiek mantentzea, baizik eta urtez urte gutxitzea. Eta ondo egiten bada, gaikako bilketa igotzen bada, birziklatze tasak asko igotzen dira, eta orduan zabortegi gutxiago beharko dira. Zabortegiak dira, baina ez gaur egun ezagutzen ditugunak, Europak debekatu dituenak.

EAJk diputazioko gobernua hartuko balu, egin ahal izango luke errauste planta, udalek eta mankomunitateek hartu dituzten erabakiekin?

Sekulako arazoa lukete. Austriako adituak esan zidan [Martin Steinerrek; plana diseinatu du]: «Proiektu zaharra hilik dago». Ezinezkoa da. Behartu beharko lituzkete udalak ez birziklatzera. Gainera, zabortegiek eta errauste plantek oztopatu egiten dute benetako helburua: materia berreskuratzea. Eta Europak esan du hori dela lehentasuna.