Memoria historikoa

Gipuzkoako Foru Aldundiak seme kutunaren titulua kendu dio Francori

Gipuzkoako Foru Aldundiko ohorezko presidentea ere izan da orain arte. 1939. eta 1975. urteen artean emandako beste titulu batzuk ere kendu dituzte; haiek jaso zituzten guztiak hilda daude.

Francisco Franco Donostian, estropadetan. Ohikoa zen diktadoreak bere oporraldia Donostian igarotzea. BERRIA
Paulo Ostolaza.
2023ko otsailaren 21a
12:45
Entzun

Sinesgaitza dirudi, baina hala da: 2023. urtera arte, Francisco Franco diktadorea Gipuzkoako seme kutun izan da, baita Gipuzkoako Foru Aldundiko ohorezko presidente ere. Hori, ordea, ez da bateragarria «balio demokratikoekin eta oinarrizko eskubideen eta askatasunen defentsarekin». Hala azaldu du Eider Mendoza Gipuzkoako Foru Aldundiaren bozeramaileak, eta iragarri du aldundiak bertan behera utzi dituela 1939. eta 1975. urteen artean emandako ohorezko hainbat titulu: «Altxamendu militarraren, diktaduraren eta gerraren gorazarrea egiten zuten».

Franco, zehazki, 1939ko ekainaren 1ean izendatu zuten Gipuzkoako seme kutun, eta 1945eko ekainaren 23an foru aldundiko ohorezko presidente. Gisa horretako izendapenak kendu dizkieten beste guztiak hilda daude gaur egun, eta horrek badu ondorio bat: ez dituzte itzuli beharko eman zizkieten oroigarriak, hala nola dominak eta aginte makilak.

Ikerketa lana

Mendozak azaldu duenez, 2022ko apirilean, aldundiak Iñigo Imaz Martinez historialariari eskatu zion ikerketa lan bat egiteko. Helburua zen Francoren diktaduran zehar egindako izendapenen inguruko dokumentuak biltzea, identifikatu ahal izateko haietako zeintzuek zuten lotura Francoren erregimenarekin. Imaz Martinezek iazko irailean eman zuen txostena, eta Gipuzkoako Batzar Nagusiek aztertu zuten.

Aldundiak horren ondoren hartu du erabakia: «Txostena patxadaz aztertu eta egin beharreko kontsultak egin ostean, diputazioak beharrezkotzat jo du denbora tarte hartan emandako hainbat aitortza erretiratzea, Memoria Demokratikoaren Legeak dioenarekin bat eginez», adierazi du Mendozak. Txostenean jasota ageri dira aurrez erretiratutako hainbat ikur ere; adibidez, plakak eta bustoak.

Amaitzeko, bozeramaileak goraipatu egin du aldundiak «memoria historikoa berreskuratzeko, zabaltzeko eta belaunaldi berriei helarazteko» egiten duen lana, «bermatuz biktimek egiarako, justiziarako eta erreparaziorako duten eskubidea».

Iruzkinak
Ez dago iruzkinik

Ordenatu
0/500
Interesgarria izango zaizu
Nabarmenduak
Orain, aldi berria dator. Zure aldia. 2025erako 3.000 babesle berri behar ditugu iragana eta geroa orainaldian kontatzeko.