«Gatazka bakarra» ETArena dela erantzun dio Raxoik Amaiurri

«Legea bete behar dut, eta legea betearazi. Hori egingo dut, hori egitea dagokiolako Espainiako gobernuburuari». Presidente izendatu zutenetik bere ahotik bakegintzari buruz egin duen diskurtsoari estu-estu lotu zitzaion atzo ere Mariano Raxoi. Kongresuko osoko bilkurako eztabaida Xabier Mikel Errekondok egindako galderarekin hasi zen atzo. Amaiurreko diputatuak euskal gatazka politikoa konpontzeko zer ekarpen egiteko prest den galdetu zion, eta Raxoik, minutu eta erdiko erantzunean, argi utzi nahi izan zuen ez datorrela bat Amaiurren planteamenduarekin. «Euskal Herrian konpondu beharreko gatazka bakarra» ETArena da», azpimarratu zuen.

Aurreko egunean, Kongresuan PPk, PSOEk, EAJk, CiUk, UPNk, Coalicion Canariak, FAk eta IU-ICVk dokumentu bat hitzartu zuten Amaiur eta Bildu koalizioak legez kanporatzeko UPD alderdiaren eskaerari aurre egiteko. Testu bateratu horretan, alderdi horiek —PPk barne— egiaztatzen dute ETAk jarduera armatua uzteko urriaren 20an iragarritako erabakia «demokraziaren garaipenaren ondorio» dela, eta, besteak beste, ETAri eskatzen diote desegin dadila «behin betiko eta inolako baldintzarik gabe».

Raxoik dokumentu horren edukiari heldu zion atzo. Horrela, azpimarratu zuen ETA oraindik ez dela desegin «bere krimenak eten arren». Haren ustez, Espainiako Gobernuaren betebeharra da «legearen instrumentu guztiak baliatzea ETA desagertu dadin erabat eta haren kideek banan-banan Justiziaren aurrean erantzun dezaten». Gobernuaren ardura hori zela zehaztu zuen, eta eskaera zehatza egin zion Errekondori: «Subiranotasun nazionalaren bermatzaile den heinean, jaun horri egoerak kezkatzen badu iradokitzen diot bere eragin eremua, eraginik badu, balia dezala mehatxu armatu horri eusten diotenak desegiteko». Bezperako dokumentuari erreferentzia eginez, gaineratu zuen «bere borondatez eta inongo baldintzarik gabe» desegin behar duela ETAk.

Tarteka paperari begiratuz baina Amaiurreko diputatuen harmailetara begiratu gabe erantzun zuen Raxoik. Bost aldiz erabili zuen lege hitza. Haren hitzetan, Kongresuak «ziurtasun osoa» behar du izan legea beteko duela.

«Aukera historikoa»

Raxoik erantzun aurretik bi minutuko tartea izan zuen Errekondok bere irakurketa egiteko. Haren hitzetan, Euskal Herriko eragile politiko eta sozialen lan politikoaren emaitza da «itxaropenezko eta ilusiozko» jokaleku politiko berria. Haren ustez, jada inork ez du hori ukatzen, eta «aukera historiko hori» baliatu beharra dago. Gogora ekarri nahi izan zuenez, «ETA sortu aurretik ere» gatazka politikoa bazen eta «gatazkak jarraitzen du ondoren ere».

Errekondoren hitzetan, gatazkaren konponbideari heltzeko, haren zergatiei eta ondorioei heldu behar zaie. Ondorioei dagokienez, hiru ardatzi heldu behar zaiela azaldu, eta «berehalako urratsak» egiteko eskatu zion.

Batetik, giza eskubide oro eta eskubide zibil eta politikoak bermatzea, besteak beste Sortu legeztatuz. Bestetik, Espainiako Polizia eta Guardia Zibila Euskal Herritik ateratzeko planifikazioa egiteko eskatu zion Raxoiri, «biztanleko polizia gehien bertan dagoelako». Hirugarrenik, Amaiurrek «memoriaren ehuneko ehuna jasoko duen gatazkaren kontakizuna» defendatu zuen, eta «alde guztiak ordezkaturik egongo diren biktimen batzorde bat» eratzeko eskaera egin zuen.