Etorri zen tokian gotortuta

«Beste era bateko norbait espero zuten Gipuzkoan, hori garbi dago». 2010eko urtarrilaren 17an astebete zeraman Jose Ignazio Munillak Donostiako apezpikutzan, elkarrizketa bat eman zion BERRIAri, eta argi onartu zuen bazekiela zer ondoez eragin zuen bere izendapenak Donostiako Elizbarrutian. Gizarteko beste hainbat sektoretara ere hedatu zen, gainera, kritika horien oihartzuna. Eliza katolikoaren sektore atzerakoienekin beti izan duen loturarengatik ezaguna zen ordurako, abertzaletasunari buruzko ikuskeran Espainiako Elizaren adar hertsienen ordezkaria zela ere gauza jakina zen, eta euskal gatazka konpontzeko urratsekin eta euskal gizartearekin, oro har, atxikimendua izan zuten bi gotzainek —Jose Maria Setien eta Juan Mari Uriarte— utzitako lorratzaren ostean, are agerikoagoa zen apezpiku berriaren gaineko kezka. Baina urteotan irmo eutsi dio Munillak bereari; katolizismoa ulertzeko duen erari leialtasun erabatekoa erakutsi dio, zarata eginez, gainera:aparteko abilidadea izan du beti titularrak sortzeko, horiek hedabideetako lehen lerroetara eramateko. Atzo jakinarazi zuen badoala: Orihuela-Alacanteko gotzain izendatu dute (Herrialde Katalanak). Otsailaren 12an hasiko du apezpikutza berria; astebete lehenago adio esateko meza bat egingo dute Artzain Onaren katedralean.

Bere erara egin zuen atzo agurra, kazetariei agerraldi baterako deia eginda, eta hasi aurretik ondoan zituen hainbat abaderekin angelusa errezatzeko tarte bat hartuta, katolizismoa ulertzeko bere ikuskeraren erritmoak eta errituak zein diren argi utzita: plaza hori ere baliatuta. Otzan mintzatu zen: «Eskerrak ematen dizkiot Jainkoari Donostian gotzain egin ditudan hamabi urteongatik». Kazetarien galderei erantzutean, soilik orduan onartu zuen garai «zailak» izan dituela apezpikutzan egin dituen urteotan, baina ez zuen nahi izan horien gaineko xehetasunik ematea. Ozenago eta harroago hitz egin izan du beste askotan. Eta aparteko temaz gai jakin batzuen inguruan. Abortuaz, adibidez: «Andrearen suizidio psikologikoa, demografikoa eta morala dakar». Edo feminismoaz, ildo berean beti. Baga:«Genero ideologia marxismoaren metastasi bat da».Biga: «Feminismoak deabrua darama barruan». Higa: «Feminismo erradikalak eraso egiten dio emakumeari».

Gatazkaren zurrunbiloan

Eliza katolikoak urteotan izan dituen polemika handienetarikoen atzean egon da Munilla. 2014. urtean, adibidez, Joxe Arregi frantziskotarrak —teologiaren ildo aurrerakoien ordezkari— ordena utzi zuen, eta aurrez adierazi zuen Munillak «erbestera» bidaltzeko ahaleginak egin zituela, eta «ur zikina» zela egotzi ziola. 2017an, Juan Kruz Mendizabal abadeak egindako sexu abusuen berri eman zuen, eta horiengatik zigortuta zegoela jakinarazi zuen.Abusuak Munilla gotzaintzara heldu aurretik egindakoak ziren, gazteen aisialdian abadeak egiten zituen jarduerak baliatuta.

Oro har, kristau elkarteak «haustera» egin duelako jaso ditu kritika ozenenak Munillak. Eutsi Berrituz elkarteak egin ditu sarri askotan. Era «autoritarioan» jardutea egotzi izan diote, eta «sasi-debozioa» sustatzea: «Debozio sano, heldu eta esanguratsu bat animatu ordez, kontzilio aurreko espiritualismo hura ari da eragiten». Horiez aparte, diru kontu «opakoak» izatea eta«zor milionarioa» eragitea ere egotzi dizkiote urteotan.