Eliza katolikoan izandako sexu abusuen biktimentzako erreparazioari ekin nahi dio Iruñeko eta Tuterako Artzapezpikutzak, eta biktimei kalte ordainak ordaintzea erabaki du, «maila psikologikoan, pastoralean, moralean eta ekonomikoan». Horren berri eman du gaur Florencio Rosello artzapezpikuak, eta, zehaztu duenez, Nafarroako Gobernua eta biktimen elkarteak «printzipioz ados daude» erabakiarekin.
«Kasu horiek preskribatu duten arren, geure gain hartzeko konpromiso morala dugu», adierazi du Rosellok. Kalte ordainak Elizako funtsekin ordainduko dituzte: apaizen sexu abusuen biktimak direnei Iruñeko eta Tuterako Artzapezpikutzak emango die dirua, eta kongregazio erlijioso bateko kideen erasoen biktimei, berriz, ordena erlijioso horiek ordaindu beharko diete. Kalte ordainen zenbatekoa «zigor zuzenbidearen araberakoa» izango da, eta «Europako apezpiku konferentziaren baten irizpideak» hartuko dituzte oinarri gisa, Roselloren arabera.
Kalte ordainak jasotzeko eskatzen duten biktimen espedienteak Espainiako Apezpiku Konferentziari helaraziko dizkiete, artzapezpikuak azaldu duenez. «Meza askotan salatu ditut sexu abusuak, eta ardura handiz bizi dut auzi hori», aitortu du.
Elizako sexu abusuen biktimak aitortzeko batzorde bat dago Nafarroan, eta Nafarroako Gobernuko ordezkariek, biktimen elkarteek eta Iruñeko eta Tuterako Artzapezpikutzak osatzen dute, besteak beste. Iazko irailean aurkeztu zuten balorazio txostenaren arabera, Eliza katolikoaren barruan izandako sexu abusuen 53 espediente onartu zituen Nafarroako Gobernuak 2023an —balorazio txostenean 2022ko urrian hasi eta 2023ko abendua bitartean jasotako eskaerak bildu zituzten—. Horietatik hamabost jada aitortu dituzte Elizaren barruan gertatutako sexu abusuen biktima gisa, bederatzi aitortzeko bidean dira, eta beste 28ek abiatzear dituzte tramiteak.
Gehienak, ikasleak
Balorazio txostenaren arabera, biktima gisa aitortu dituztenen artetik 11 gizonak dira, eta bost, emakumeak. Gizonen abusuak jasan zituzten bost emakume horietako lauk, eta gizon guztiek. Hamalau erasotzaile gizonezkoak dira, beraz. Batez beste, 63 urte dituzte erasoak jasandakoek, eta 9 urterekin hasi ziren sexu abusuak pairatzen —lehen aldiz 6 urterekin jasan zituen bat ere badago—. 1960ko hamarkadan gertatu ziren abusu gehienak, zortzi; bost kasu izan ziren 1970eko hamarkadan, bi 1980koan, eta bat 1950ekoan. Biktima ia guztiak ikasleak ziren, bi izan ezik: eliztarrak ziren, bi parrokiatan.
Txostenak hiru mailatan bereizten ditu abusuak: arinak, moderatuak eta larriak. Zazpi kasutan abusu «moderatuak» izan ziren, hau da, ukituak; lau kasutan, berriz, abusuak «arinak» izan ziren —arropa gainetik egindako ukituak—; eta beste lau kasutan abusuak «larriak» izan zirela baloratu du batzordeak.
Kalteak erreparatzeko, 11 biktimak aitortza publikoa eta pertsonala egiteko eskatzen diete Eliza katolikoko zenbait erakunderi, baita erantzukizuna bere gain hartzeko ere. Jendaurrean barkamena eskatzea nahi dute hiru biktimak, eta erasotzaileen izen-abizenak plazaratzea beste hiruk. Azken biek kalte ordainak eskatu dituzte.
