Baxoa hasteko, filosofia bete lan

Baxo azterketak atzo hasi ziren Ipar Euskal Herrian. Goizeko zortzietan, filosofia azterketak eman zion hasiera aurtengo probari. Aste osoan, beste gai anitzetan ere izanen dituzte azterketak. Ohikoa da filosofiarekin hastea baxoa, eta ohikoa euskaraz ikasi duten ikasleek frantsesez egin beharra, Historia-Geografia eta Matematika izan ezik. Ikasleak urduri eta arduratuta iritsi ziren atzo goizean ikasgeletara. Izan ere, baxoko emaitzek erabat baldintzatuko dute ikasle horien etorkizuna, ateak itxi edo irekiko baitizkie. Aurten, sakelako telefonoa soinean eramatea debekatua zuten, zorrozki zaindutako azterketaren erakusle. Azterketak lau ordu irauten zuen, baina gehienak hamaikak aldera atera ziren geletatik.

Filosofia azterketan, sail bakoitzeko ikasleek gai eta aztertzeko zenbait testu ukan zituzten hautatzeko. Sail zientifikoan ikasten dutenek Henri Bergsonen testu bat azaldu behar izan zuten lehenik.Ondotik, idazlanaren orena heldu zitzaien. «Lanak norberarenganako kontzientzia hartzea eragiten ote du?» izan zen idazlanerako aukeran zituzten bi gaietarik bat. Morala eta politikaren arteko lotura ere hauta zezaketen bigarren galderan.

Bernat Etxepare lizeoko ikasleak Miarritzeko Malraux ikastetxearen sarrera ondoan ziren, filosofia azterketa bukaturik. Mikela Prebende Etxepareko ikasleak zalantzak ditu azterketaren zailtasuna baloratzean. «Pasatu da. Ez dakit sobera nola, baina pasatu da. Filosofiak bere zailtasunak ditu». Frantsesez pasatu beharraz galdetuta, errealitatea du gogoan. «Zoritxarrez, urte osoan filosofia frantsesez ikasi behar izaten dugu; beraz, ohituta gaude». Halarik ere, aitortzen du usu euskaraz heltzen zaizkiela ideiak eta frantsesera itzuli behar izaten dituztela. Lan bikoitza, bederen, baina Frantziako Hezkuntza Ministerioak ez du kontuan hartzen ikasleei inposatzen dien lan erantsia.

Azterketak hasi berri, datorren urtean egin nahi dituzten ikasketak dituzte gogoan, hala ere, Prebendek eta bere ikaskide Mikel Cherberok. Prebendek erizaintza ikasi nahi luke Bordelen; Cherberok, berriz, Biologia ikasketak egin nahiko lituzke, Angelun.«Etxetik aski hurbil». Nahiz eta azken horrek Euskal Herrian ikasi, biek ala biek frantsesez jarraitu beharko dute haien ikas prozesua.

Euskaraz egin nahia

Baxoa Euskaraz taldea duela lau urte sortu zen arren, Bernat Etxepare lizeoko ikasleek urteak daramatzate baxoa euskaraz pasatzeko eskubidearen alde borrokan.«Lizeo garaian ikasi behar ditugun gertakari, kontzeptu, teorema eta teoria filosofikoak frantsesez ikastera behartuta gaude», salatu dute.