«Euskararen normalizazio eta biziberritze prozesuaren azken hamarkadetako susperraldia moteldu den zantzuak agerikoak dira azken urteetan». Halaxe hasten da Euskalgintzaren Kontseiluak azaroaren 9an euskara larrialdi egoeran dagoela adierazteko plazaratu zuen adierazpena. Ondoren, aipatu egiten ditu «zantzu» horietako batzuk. Argi utzita, betiere, horien muinean badirela atzentzea eragiten duten korronte indartsuak, beti gogoan izan behar direnak. «Globalizazioa» bera da kontrako indar horietako bat. «Mugikortasunak eta errealitate sozio-demografikoaren bilakaerak erronka berriak ezarri dizkio normalizazio eta biziberritze prozesuari», jaso dute testuan. Eta euskararen ofizialtasun zatikatuak dakartzan arazoez ere propio ohartarazi dute: «Lurraldeko eremu zabal batean ukatua da ofizialtasuna».
Ikusi gehiago
Adierazpenean aipatu dituztenak ez dira kezka berriak, aurrez ere euskalgintzak usu adierazi izan du horien gaineko ardura. Hauexek dira:
Ipar Euskal Herriko datuak
Nafarroako eskoletako egoera
D eredua trabatuta ibili da urte askoan Nafarroan, aurrera egin ezinda. Nafarroako Gobernuak aurtengo maiatzean emandako datuen arabera, ikasturte honetan lortu da, lehenengoz, langa bat gainditzea: 3 urteko umeen %30,7 euskarazko ereduan aurrematrikulatu zituzten. Mugarri txiki bat da, ordea, euskarari bizkarra emanda baitaude oraindik ikasle asko. Euskarak inolako ofizialtasunik ez duen tokietan, bereziki; ikasleen erdiak baino gehiago bizi dira inguru erdaldunetan, eta eskolaldi osoa egiten dute ikasle gehienek euskarazko hitz bat ere entzun gabe. Euskarabideak 2021ean egin zuen Nafarroako haur guztiek euskara ikasgaia jasotzeko proposamena. Gaztelania hutsezko G eredua desagertzea ekarriko luke horrek. Aldaketa handia litzateke, oso zabalduta baitago: ikasturte honetan ikasle berrien %50 eredu horretan hasi dira.
Arnasguneen ahultzea