«Atxikitze zentro guziak itxi beharko lirateke. Ez litzateke halako lekurik existitu behar». Historikoki defendatzen duten aldarrikapena oroitarazi du Maite Etxeberri CIMADE elkarteko langileak. Hendaiako atxikitze zentroan lan egiten du, migranteei aholkularitza juridikoa ematen. COVID-19aren pandemia iragan ondotik, Frantziako Gobernua «datuen politikara» itzuli dela uste du elkarteak, eta atxikitze politikaren gogortzea salatu du urtero argitaratu ohi duen txostenean.
2022. urtean 261 pertsona iragan ziren Hendaiako atxikitze zentrotik, denak gizonak. Maroko, Aljeria eta Tunisiako herritarrak ziren nagusiki. Hendaian preso egon direnetatik %37,1 kanporatuak izan ziren, eta %52, askatuak, haien kontra hartutako urruntze edo atxikitze neurriak legez kanpokoak zirelako, edo kanporatzea ezinezkoa zelako. Gainerakoek bestelako neurri batzuk izan dituzte.
Oro har, atxikitzearen denbora luzatzen ari dela aztertu du CIMADEk. Hendaian, atxikitze epea 30 egunekoa da batez beste, gaur egun; 27 egunekoa zen 2021ean, eta 16,7 egunekoa 2020an. Leku kopurua ere emendatu da: 24 lekutik hogeita hamarrera iragan da, emazteentzako eta familientzako pentsatutako gune bat gizonena handitzeko baliatu ondotik.
Elkarteak ohartarazi du egoera horrek tentsioak sortu dituela. Iazko urriaren 3an, Frantziako Poliziarekin izandako eztabaida baten ondotik, migranteek matxinada bat abiatu zuten, eta sute bat piztu zen bizi eremuan. Zauritu larririk egon ez bazen ere, atxikitze zentroan bizi dutenaren erakusgarri dela uste du CIMADEk. «Urte osoan, patologia psikiatrikoak dituzten hainbat pertsona sartu zituzten atxikitze zentroan; batzuetan, haien eta ingurukoen segurtasunaren kaltetan», Clara-Lou Lagiere CIMADEko langilearen hitzetan. Elkartearen arabera, gero eta ohikoagoa da pertsonen zaurgarritasuna kontuan ez hartzea.
Horrez gain, Hendaian atxikitako hainbat pertsona herrialde «arriskutsuetara» kanporatzeko xedez egin dutela salatu du CIMADEk. «Afganistan, Sudan, Errusia... arriskutsuak direla kontsideratzen da, gerlan edo krisi egoeran daudelako. Tratu ankerra edo apalgarria pairatuko duten herrialdeetara kanporatzea oinarrizko eskubideak mespretxatzea da», adierazi du Lagierek.
Immigrazio legea, atzeratua
Asteazken honetan jakinarazi du Elisabeth Borne Frantziako lehen ministroak Asilo eta Immigrazio Legea atzeratuko duela, Frantziako Asanblean beharrezko gehiengorik ez duelako. Orain dela hilabete batzuk iragarri zuen Parisek legea pasatzeko asmoa, eta sukalde lanetan ari ziren urte hasieratik. Frantziako Gobernu buruak ez du adierazi noiz helduko dion berriz proposamenari.
Albiste ona iruditu bazaie ere, Frantziako Gobernuaren asmoak gaitzetsi ditu CIMADEk. «Azken 40 urteetan, hogei immigrazio lege izan dira Frantziako Estatuan; aldi oro atzerriko pertsonentzat eskubideak murrizten dituzte», deitoratu du Etxeberrik. «Testuaz harago, testuingurua ere biziki kezkagarria da». Barne ministerioak atzerritarrak delinkuentziarekin eta integrazio zailtasunekin lotzen dituela salatu du. «Beldurrak eta tentsioak astintzea erabaki du gobernuak, migrazioen inguruan diskurtso baikor eta lasaigarria zabaldu ordez».
