PSE-EEko lehendakarigai Eneko Anduezak ez du argitu nahi norekin osatu nahiko lukeen koalizio gobernu bat apirilaren 21eko hauteskundeen ostean, baina bai norekin ez lukeen egingo: EH Bildurekin. Hain zuzen, koalizio subiranistari eta EAJri leporatu die Gernikako Estatutua oraindik berritu ez izana, «denbora galdu» dutelako «euren obsesio subiranistekin».
Anduezak hautagai pragmatiko gisa aurkeztu du bere burua Radio Euskadin egindako elkarrizketan. Azaldu du PSE-EE proposamen zehatzak egiten ari dela, gainerakoak beste afera batzuei erreparatzen dieten bitartean; zehazki, «ea nor den independentistago» borrokan —EAJ eta EH Bildu—, koalizio ezaren ardura elkarri egozten —Elkarrekin Podemos eta Sumar— eta «Madrilek kutsatuta» hitz egiten —PP—.
PSE-EEko idazkari nagusiak ez du zehaztu nahi izan EAJrekin egun duen koalizio gobernua errepikatu nahi ote duen, eta, azken asteetan jeltzaleei egindako kritikez galdetuta, erantzun du horiek egiteko «legitimitatea» dutela; besteak beste, uste baitu agerikoa dela PSE-EEk EAJk baino «hobeto» kudeatu dituela bere sailak. Hala, ez dio uko egin balizko koalizio batean Osasun eta Hezkuntza sailak sozialisten esku geratzeari.
Jeltzaleen kontra egin du Espainiako Etxebizitza Legeari jarritako helegiteaz aritzerakoan ere: «EAJri inoiz ez zaio gustatu Etxebizitza Legea, ezta EAEkoa ere». Eta kritikatu du EAJk EH Bildutik bereizteko asmoz egin izana urrats hori: «Ez diot garrantzi gehiegi ematen».
EH Bilduz, berriz, argi adierazi du koalizio subiranistarekin ez lukeela gobernu akordiorik egingo hark «ibilbide etiko bat» egin eta instituzioak kudeatzeko eta nazio auziari erreparatzeko moduak aldatu ezean. «Herrialde eredu batek banatzen gaitu», zehaztu du. Gainera, «EH Bilduren porrot» gisa kalifikatu du EAEko Hezkuntza Legea: «Porrot bat da legea nazionalismoaren eta independentismoaren zerbitzura egongo litzatekeen lege bihurtu nahi zutelako, eta gu hori eragozteko gai izan ginen».
Estatus berri baterako aukerez galdetuta, EAJren eta EH Bilduren gain jarri du Gernikako Estatutua berritu ez izanaren ardura. Kritikatu die erabakitzeko eskubidean eta «obsesio subiranista eta independentistetan» indar egin izana, eta «denbora galtzetzat» jo du hori: «Euskadik estatutu berri bat merezi du, eta ez estatus berri bat; oso ezberdina da». Izan ere, uste du horrek «euskal proces» bat sustatuko lukeela: «Jada izan genuen halakorik Lizarrako itunarekin».
Greba «helburu»
Sindikatuentzat ere izan ditu hitzak Anduezak. Haren esanetan, arlo publikoan atzo egindako grebak motibazio politikoak izan ditzake atzean: «Iruditzen zait sindikaturen bat greba bera helburu bilakatzen ari dela, eta greba helburu politikoekin instrumentalizatzea da desitxuratzea greba batek izan beharreko helburua». Zehazki, ELAri erreparatu dio, esanez ez dela sindikatu baten gisan jokatzen ari.
Ertzaintzaren egoerari erreparatuta, berriz, ez dio erreferentziarik egin azken asteetan Poliziak Tolosan, Donostian, Bilbon eta Gasteizen egindako ekintzei. Bai, baina, ertzainen eta Segurtasun Sailaren arteko talkei. Anduezak adierazi du ez dela «Polizia ereduaren aldaketa erradikal bat» egin behar; horren ordez, sindikatu korporatiboekin hitz egitea, eta baliabide pertsonal eta material gehiago bideratzea defendatu du.
