Eredu berriak ez dauka diplomaziarik

Kristian Herbolzheimer Conciliation Resources fundazioko kideak kontatu zuen anekdota apirilaren 11n, Donostian, Foro Sozialaren DDRari buruzko jardunaldian: Mindanaoko (Filipinak) gatazka armatuan bi parteek akordioa lortu zuten duela urte batzuk, baina Auzitegi Konstituzionalak ebatzi zuen ituna ez zela konstituzionala, eta, «orduan, herrialdeko presidenteak errezeta bat eman zuen: DDR. Presidenteak berak ere ez zekien zer zen, segur aski». Halako batean, Herbolzheimerrek artikulu txiki bat idatzi zuen DDRaz Desarmatzea, Desmobilizazioa eta Birgizarteratzea hango egunkari apal batean, eta: Mindanaoko gerrillak webgunean zintzilikatu zuen, eta jakin zuen agintari ofizialek bazutela bera ezagutzeko gogoa, ea DDR delakoa sakontzen zien. Kezka zeukan Herbolzheimerrek: bi parteei iruditzen zitzaien ongi berak idatzitakoa...

Lehenago, Omar Cortes mintzatu zen Donostiako jardunaldian, Kolonbiako armadako kapitain ohia. FARCekiko elkarrizketen estrategetako bat izan zen. Bakerako lau ardatz nabarmendu zituen: konfiantza, errespetuan oinarritua; instituzioak inplikatu; akordioak gauzatzea erronka da; eraiki, ezarri aurretik.

Bake prozesuak ondo ala gaizki atera daitezke, baina, saiatu ezean, ezinezkoa da bake justua eta iraunkorra erdiestea. Aipatu dira bost gako: borondatea, konfiantza, inplikazioa, erabakitasuna eta jarrera eraikitzailea. Gehiago egon litezke; era batera edo bestera gatazka bera bizi izana da beste bat, menturaz.

Euskal Herrikoa berria doa; ez du eredurik. Bera da eredu berria. Baina Euskal Herriak oraindik ez du diplomaziarik. Nekez horrela.