«Demokrata izanik, ezin dugu onartu gerra zikinik edo legez kanpoko entzuketarik egotea». Margarita Roblesen hitzak dira, baina ez gaur egungoak. Roblesen adierazpenak ez du zerikusirik duela gutxi argitara atera den Pegasus programaren espioitza kasuarekin. Ez da hori, ordea, Espainiak horrelakoak egiten dituen lehen aldia. Adibideak asko dira. Eta Roblesen adierazpenak beste kasu horietako bati dagozkio. 1998. urtea zen, eta jakin zen CESIDek, garai horretako Espainiako zerbitzu sekretuen zentroak, Gasteizeko HBren egoitzan legez kanpoko entzuketak egin zituela, artean koalizioa legezkoa zela (2003an legez kanporatu zuten). Robles Espainiako Auzitegi Nazionaleko magistratua zen 1998an, baina Barne eta Justizia Ministerioko Barne idazkari izana zen 1994tik 1996ra, eta 1998ko apirilaren 22an elkarrizketa egin zion Euskaldunon Egunkaria-k. Pello Urzelaik egin zion elkarrizketa, eta gogora ekarri du sare sozialetan.
Duela 34 urteko Margarita Robles (orduan magistratu ari zela berriro, Felipe Gonzalezen gobernutik pasatu ondoren).
— pello urzelai (@pellourzelai) April 28, 2022
1998-04-22#Egunkaria#Hemerotekahttps://t.co/uTSUkgO8mIpic.twitter.com/ugUKuIpZLx
El Mundo egunkariak 1998ko apirilaren 3an eman zuen HBri Gasteizen egindako legez kanpoko entzuketen berri. Goiko solairutik zelatatzen zituzten. Haren arabera, 1992tik espiatu zuten koalizio abertzalea, Espainiako Gobernuari horren berri eman gabe. Madrilgo egunkariaren arabera, epaileen baimenik gabe kontrolatu zituzten telefonoak, ordenagailuak eta faxak. Egunkaria-ko elkarrizketan, egun batzuk geroago, Roblesek esan zuen bera Barne Ministerioan izan zen garaian (1994-1996) ez zuela horren berririk izan, baina, edonola ere, demokrata batentzat horrelakorik onartzea ezinezkoa dela adierazi zuen.
24 urte geroago, beste gisa batera mintzatu da Robles legez kanpoko entzuketez. Pegasus programaren espioitza kasuko entzuketen harira galdetu zioten atzo Espainiako Kongresuan, eta hala esan zuen: «Zer egin behar du gobernu batek norbaitek konstituzioa urratzen duenean? Norbaitek independentzia deklaratzen duenean? Norbaitek bide publikoak mozten dituenean? Desordena publikoak egiten dituenean?».
Roblesek adierazi du Espainiako Gobernuak eta haren organismo publikoek zuzenbidearen arabera jokatzen dutela, «legeek ezartzen dituzten kontrolekin». Baina, aldi berean, iradoki du justifikatuta dagoela independentisten aurkako espioitza.
Ez zuen hala pentsatzen duela 24 urte, Euskaldunon Egunkaria-ri emandako elkarrizketan, gatazka puri-purian zegoen garaian (ETAk hamahiru pertsona hil zituen elkarrizketa egin aurreko urtean, 1997an): «Indarkeriaren kontra erantzun bakarra egon daiteke: legea zorrotz betetzea. Legea betetzea ez den edozein gauza, legez kanpoko entzuketak direla, gerra zikina dela, nire ustez okerra da». Gero gaineratu zuen: «Ezin dugu ahaztu arazo politikoa dela, eta politikoki konponduko da bakarrik». Elkarrizketa egin zen garaian, beste 145 profesional eta intelektualekin batera, elkarrizketaren eta negoziazioaren aldeko agiri bat sinatu zuen Roblesek.
Azken lau erantzunak dira legez kanpoko entzuketei buruzkoak. Klikatu irudian handiago ikusteko
Pegasus espioitza programaren kasuan ez bezala, 1998ko entzuketak ez zituen ukatu Roblesek, baina gaineratu zuen ez zuela uste jarduera orokorra zenik. Epaileek zer esango zuten itxaron behar zela erantzun zuen horrelako legez kanpoko entzuketa kasu bat posible ote zen galdetuta. Gasteizko HBko egoitzaren entzuketen auzia Arabako Lurralde Auzitegira iritsi zen, eta horrek hiru urteko espetxe zigorra eta zortzi urteko inhabilitazioa ezarri zien Emilio Alonso Manglano eta Javier Calderon CESIDeko zuzendariei; Espainiako Auzitegi Gorenak errugabetu egin zituen gero. Gainera, Mario Cantero Gonzalez eta Francisco Bujan Gonzalezi bi urte eta erdiko espetxe zigorra eta sei urteko inhabilitazioa ezarri zien entzuketen egile materialak izan zirelako. Victor Casterán eta Francisco Millan absolbitu egin zituen. Epaiak Espainiako estatua erantzule zibil egin zuen.
