Eusko Jaurlaritza ere erne dago, eta Imanol Pradalesek jakinarazi du beharrezko neurriak hartuko dituela Trumpek iragarritako muga zergek eragindako kalteak arintzeko. Jaurlaritzako lehendakariak adierazi du AEBen erabakia «atzerapausoa» dela eta munduko ekonomiari kalte baino ez diola egingo.
Pradalesek kezka agertu du, horrek Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako enplegua eta enpresen etorkizuna «jokoan» jar dezakeelako. Izan ere, hiru lurraldeetako ekonomia esportatzailea da orobat, eta AEBak merkatu garrantzitsua dira bertako enpresentzat. Muga zergek makina-erremintari, autogintzari eta nekazaritza produktuei egingo die bereziki, eta, lehendakariak esan duenez, 400 milioi euroko gainkostua ekarriko die arlo horietako enpresen esportazioei. Iaz, 2.000 milioi euroren produktuak esportatu zituen herrialde horretara.
Horiek horrela, Pradalesek esan du Europak «irmoki, inteligentziaz eta neurri berean» erantzun behar diola Trumpen adierazpenei, eta Bruselari eskatu dio beharrezkoak diren neurriak hartzeko Europako Batasuneko ekonomia, enpresak eta lanpostuak «babesteko». Lehendakariak ziurtatu du Jaurlaritza haren «eskutik» joango dela arlo honetan, eta erantzuna ere «elkarrekin» aztertuko dutela: «Inportantea da Europan batasuna mantentzea atzo Trumpek adierazitakoaren ostean».
Pradalesek nabarmendu du Jaurlaritza merkatu askearen alde dagoela, eta protekzionismoaren kontra. «Merkataritza gerrak eta protekzionismoak pobretzea baino ez du erakarriko», azpimarratu du. Eta ohartarazi du atzeraldi ekonomikoa ere ekar dezakeela. Horren ordez beste eredu bat bultzatu behar dela esan du lehendakariak: «Euskadik bestelako eredu baten alde egiten du, nazioarteko merkataritza askearen alde, lankidetzaren alde, harresiak ez eraikitzearen alde eta oztopoak ez jartzearen alde».
Lehendakariak jakinarazi du, gainera, gaur bertan bilduko dela AEBetan lanean ari diren enpresekin, egoera aztertzeko. Premiazko bilera egingo du Industriaren Defentsarako Taldearekin batera, etor daitekeenari aurre egiteko zer tresna erabili aztertzeko eta adosteko. Bilera noiz eta non egingo duten ez du argitu, ordea. Pradalesek ohartarazi du, dena den, merkataritza gerrak luzaz iraungo duela, eta beste merkatu batzuekin «aliantzak» bilatu behar direla, Asian eta Europan bertan.
Sektoreei laguntzak
Muga zergek nekazaritzako eta elikagaigintzako produktu batzuei egingo diete kalte bereziki, horietako asko AEBetara esportatzen baitira, besteak beste, ardoa, kontserbak eta esnekiak. Atzo, Amaia Barredo Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza sailburuak aditzera eman zuen Jaurlaritza produktu horientzako beste merkatu batzuk bilatzen ari dela kaltea arintzeko. Faktura arintzeko elkarteak eta banatzaile bateratuak erabiltzea ere aztertzen ari da, eta beharrezkoa balitz laguntzak emango dizkie sektore kaltetuenei.
Nafarroako Gobernuak ere beren produktuak AEBetara esportatzen dituzten enpresei laguntzak ematea aztertuko du. Hala esan du Mikel Irujo Industria Kontseilariak Nafarroako Parlamentuan, eta hori aztertzeko lantaldearen bilerara deitu du. Irujok gogor kritikatu du Trumpen erabakia, eta ohartarazi du AEBek protekzionismoaren alde egindako urratsak ez diola inori ezer onik ekarriko. Hori ikusita neurriak hartu behar direla adierazi du: «Tokiko ekoizpena bermatu behar dugu, gure industria politikaren barruan».
Pradalesek egin moduan, Maria Txibite Nafarroako lehendakariak ere «irmotasuna» eskatu dio Bruselari, eta jakinarazi du astelehenean gobernua elkartuko duela kalteen eragina zenbatekoa izan daitekeen aztertzeko. Nafarroak 360 milioi euroren esportazioak egiten ditu AEBetara, elikagaiak eta autogintzako osagaiak, besteak beste.
Espainia eta Frantzia ere prest
Espainiako Gobernuak kontingentzia plan bat ondu du muga zergen ondorioei aurre egiteko: 14.100 milioi euro mobilizatuko ditu askotariko sektoreei laguntzeko. Pedro Sanchezek esan du neurri hori aplikatuko dutela Europako Batasunak erantzun bateratua adostu bitartean, eta Espainiako ekonomia «babesteko» helburua duela, bertako enpresek eta langileek «babes bikoitza» izan dezaten.
Zehazki, sektore kaltetuenei finantzaketa erraztuko die Madrilek, horretarako diru laguntzak eta maileguak emanda. Halaber, lanpostuei eusteko «mekanismoak» aktibatuko ditu gobernuak, COVID-19aren pandemian egin moduan. Espainiak bereziki nekazaritzako produktuak eta autoen osagaiak esportatzen ditu AEBetara.
Emmanuel Macron ere gaur da biltzekoa kalteak jasan ditzaketen sektoreetako ordezkariekin, neurriak aztertzeko. Izan ere, Frantziak ohartarazi du ardogintza eta likoreen esportazioei, esaterako, kalte handia egingo diela Trumpen erabakiak; zehazki, 1.600 milioi euroren kalteak aipatu ditu sektoreak. Francois Bayrou Frantziako lehen ministroak azpimarratu du «hondamena» izango dela munduko ekonomiarentzat. «Egoera izugarri zaila da Europarentzat. Baina AEBentzat eta hango herritarrentzat ere hondamena dela uste dut», esan du.
