Trumpek %20ko muga zerga orokor bat jarri die EB Europako Batasunetik AEB Ameriketako Estatu Batuetara doazen produktuei. Zergatik %20koa?
EBk AEBetako produktuei jartzen omen dien %39ko tarifaren erdia dela argudiatu du Trumpek, baina hori ez da egia. Hasteko, batez besteko muga zerga erreala %1etik gertuago dago, eta, izatekotan, gainontzeko kostuak AEBetako produktu bat EBn merkaturatzeko kostuak izango lirateke —BEZa, egile eskubideak eta tarifak ez diren beste muga guztiak—.
Baina, egiazki, Trumpen taldeak muga zergak kalkulatzeko beste formula bat baliatu duela erakutsi dute ekonomistek: AEBek herrialde edo bloke batekin (EB) duen merkataritza defizita hartu, AEBek handik egindako inportazioekin zatitu, zenbakiak borobildu, eta zati bi egin, «AEBak eskuzabalak direlako», Trumpen hitzetan. EBren kasuan, 235.571 milioiko defizita dute AEBek, eta 605.760 milioi inportatu zituzten. Bien arteko zatiketaren emaitza, %38,8 (%39 borobilduta), eta hor erdibiturik eta borobilduta: %20.
Txinaren kasuan, %34koa atera zaio formula magiko horrekin, baina horri gehitzen bazaio azkenaldian jarritako besteak, guztira %54ra iritsiko da muga zerga.
Bitxiak eta mingarriak
Kasu bitxi batzuk ere badaude: Saint Pierre eta Mikeluneko produktuek %50eko muga zerga ordainduko dute. Zergatik? Iazko uztailean AEBetako inportatzaile batek 3,4 milioi dolar balio zuen itsaski kargamentu bat erosi zuen Frantziaren menpeko Ternuako kostaldeko uhartedi txiki horretan. Baina urte osoan Saint Pierre eta Mikeluneko herritarrek soilik 100.000 dolar inportatu zituztenez AEBetatik, defizit komertziala %99koa da, eta horrek ekarri du %50eko muga zerga.
Bitxikeriekin jarraituz, Heard and McDonald uharteko produktuek %10eko muga zerga izango dute. Baina bada arazo bat: Australiaren menpeko uharte horietan, Indiako ozeanoaren erdi-erdian, bi hankako bizilagun bakarrak pinguinoak dira, eta, hortaz, ez dute ezer esportatzen. %10eko muga zerga dagokio, beraz, hori baita AEBek superabita daukaten herrialdeetako produktuei jarri diena.
%50eko tarifa ordainduko dute, berriz, Lesothoko produktuek, eta kasu horretan kaltea izugarria izan daiteke. Izan ere, azken urteetan Afrika hegoaldeko herrialde txiki hori (2,3 milioi biztanle) jeans galtzen ekoizle handia bihurtu da, eta han kokatu dira Levi's, Wrangler eta Timberland. Oso herrialde pobrea izanik, AEBetarako sarbide librea lortu zuen AGOA itunaren bitartez, baina orain, %50eko muga zergarekin, industria osoa hondoratuko den beldur dira.
