Lan merkatuak sendo jarraitzen du Hego Euskal Herrian. Otsailean baino 359 langabe gutxiago zenbatu ditu Espainiako Lan Ministerioak, eta iaz baino 3.542 gutxiago daude. Bigarren hilabetez jarraian egin du behera langabeziak, eta, guztira, 138.772 pertsona daude enplegu bulego publikoetan izena emanda. 2008az geroztik, aurtengo martxoan zenbatu dira langabe gutxien.
Martxoa, halere, ez da gorabehera handiko hilabetea izaten. Gabonen ostean zerbitzuetan eta, bereziki, merkataritzan lanpostu ugari galtzen dira, eta otsail eta martxoa bitartean horien zati bat berreskuratu ohi da. Neurri batean hala gertatu da aurten ere. Urtarrilean 2.302 pertsona geratu ziren lanik gabe, eta hurrengo bi hilabeteetan 1.265 itzuli dira lanera.
Sektoreka, zerbitzuek erakutsi dute joerarik onena, azkenaldi luzean gertatzen ari den moduan. Otsailetik 855 langabe gutxiago zenbatu dituzte sektore horretan. Eraikuntzan, berriz, hogei gutxiago, eta lehen sektorean, hamalau gutxiago. Industrian, aldiz, 26 langabe gehiago zenbatu dituzte.
Lurraldeka, Nafarroan gutxitu da gehien langabeen kopurua: 220 pertsona gutxiago (-%0,72); guztira 30.458 langabe daude. Aurreko urtearekin alderatuta, langabeen kopurua %1,25 jaitsi da —385 langabe gutxiago—.
Gipuzkoan 28.490 langabe zenbatu dituzte martxoan, otsailean baino 151 gutxiago (-%0,53), eta duela urtebete baino 1.209 gutxiago. Lurralde horrek izan du jaitsierarik handiena iaztik: -%4,07koa.
Bizkaian, berriz, 61.073 pertsona daude langabezian, otsailean baino 164 gutxiago (-%0,27), eta 2024ko hilabete berean baino 1.832 gutxiago (-%1,25).
Araban bakarrik handitu da langabeen kopurua otsailetik martxora: 176 gehiago (+% 0,95). Hala ere, urte arteko bilakaeran 116 gutxiago zenbatu dituzte (-%0,61), eta 18.751 daude guztira.
Lan merkatuak hobera egin arren, sexu arrakala bere hartan dago oraindik. Martxoan, erregistratutako langabeen %58,6 dira emakumeak. Hala ere, otsailetik martxora jaitsi egin da lanik gabe dauden emakumeen kopura: 344 gutxiago daude enplegu bulego publikoetan izena emanda. Gizonen artean, berriz, hamabost gutxiago.
Afiliazioak, gora
Langabeziaren joera bera erakusten dute afiliazio datuek. Hilabete batean 6.206 lanpostu sortu dira. Azken urteetako antzeko kopurua da hori. Eta otsailekoak batuta, urtarrilean galdutakoak berreskuratu dira ia.
Gizarte Segurantzan izena emandakoen kopurua inoizko handienen parekoa da ia. Erregistro historikoan laugarren hilabeterik onena da: zehazki, 1.333.455 afiliatu daude. Iazko urrikoak, azarokoak eta abendukoak bakarrik daude horren gainetik.
1.781Zenbat langile zeuden aldi baterako erregulazioan. Martxo hasieran, 1.781 langile zeuden aldi baterako lan erregulazio espediente batean, otsailean baino 590 gutxiago. Lautik hiru ia (%74,3) lanaldi osoz zeuden. Gehienak gizonezkoak ziren (%75,5), bereziki industriaren sektoreko enpresetan hartu dutelako neurri hori eta alor horretan gizonezkoak aritzen direlako nagusiki.
Guztira 80.207 lan kontratu egin dira martxoan, iaz baino %5,23 gehiago. Ohi bezala, gehien-gehienak aldi baterakoak izan dira: %76,64. Azken lan erreformaz geroztik, ugaritu egin dira kontratu mugagabeak, enpresak horretara behartuagoak baitaude. Lehen hamarretik bat inguru ziren, eta orain, hamarretik lau. Urte hasieratik %23aren bueltan egonkortu da kontratu finkoen portzentajea. Martxoan %23,36 izan zen.
Langabezia sariei dagokienez, lanik gabe erregistratuta dauden bi pertsonatik batek (%51,04) ez du laguntzarik jasotzen. Sari arrunta %31,73k jasotzen du, eta subsidioa, %16,23k.
Argi-ilunak
Eusko Jaurlaritzak ontzat jo ditu martxoko langabezia erregistratuko datuak, «mundu mailako ziurgabetasunak gorabehera eta aurreikusteko zaila den hilabete bat izan arren». Adierazi du lurralde eta adin tarte «ia guztietan» behera egin duela, «45 urtetik gorakoen artean bereziki» —295 gutxiago EAEn—.
Carmen Maeztu Nafarroako Lan kontseilariak azpimarratu du enplegua «maila gorenetan» dagoela. «Lan erreformaz geroztik, hilabetez hilabete enpleguaren kalitatea hobera egiten ari da»
Oso bestelako ikuspuntua dute sindikatuek. Lan kontratu berrien «prekaritatea» eta behin-behinekotasuna salatu dituzte. ELAk gogoratu du bereziki «gazteen artean» gora egin duela langabeziak; martxoan 341 gehiago, bere zenbaketaren arabera. Bestalde, nabarmendu du behin-behineko kontratuen ehunekoa askoz ere handiagoa dela Hego Euskal Herrian Espainian baino; 20 puntuko aldea dago, sindikatuaren arabera. Horiek horrela, azpimarratu duenez, langabeziak behera egin arren, «enplegu prekarioaren eta urtarokoaren eraginez» ari da jaisten; gainera, joera hori «betikotzen» ari da, eta, sindikatuaren iritzian, ez da hartzen horri aurre egiteko «neurri eraginkorrik».
LABek ere interpretazio kritikoa egin du. Nabarmendu du «25 urtetik azpikoen eta migratuen kolektiboetan» gora egiten ari dela langabezia; eta sektore artean, industrian. «Igoera oso lausoa da, aldi baterako enplegua erregulatzeko espedienteak aplikatzen ari baitira; horrenbestez, datuetan ez da azaleratzen industriaren sakoneko egoera».
CCOOren iritzian, lan merkatuan «dinamismo handia» nabari da, baina «geldialdi» moduko bat sumatzen du. Adierazi duenez, afiliazioak gora egin arren, langabezia ez da neurri berean behera egiten ari. Era berean, zera ohartarazi du, kanpoko langileen artean langabeziak gora egin duela, eta lanaldi partzialak dituzten enpleguak gero eta gehiago direla, bereziki emakumeen artean.
UGTk «positibotzat» jo ditu martxoko langabezia datuak, baina «egiturazko desoreka batzuk» daudela ohartarazi du, besteak beste, kontziliazioarekin loturikoak.
