Etxebizitza eskasiaren arazoak iraun egingo duela uste du Bizkaiko eraikuntza enpresetako patronalak, Ascobi-Biebak. «Etxebizitza berri guztia saldu egiten da», eta «eskaintza arazo bat dago», onartu du Iñaki Urresti elkarteko idazkari nagusiak, eta proiektu askoren bideragarritasun ekonomikorik ezari egotzi dio errua.
Ascobiren arabera, etxebizitza babestuetarako gorde beharreko kopurua da arazoa. Bizitegi horiek prezio txikiagoan saltzen dituztenez, etxebizitza sustatzaileek ez dute nahiko etekinik lortzen. Ildo horretan, Urresti kexu da etxe babestuen ehunekoak «estatu osoko handienak» direla: urbanizatu gabeko zoruetan eraikitzen diren etxebizitzen %75ek izan behar dute babes ofizialekoak, eta %40 dagoeneko urbanizatuta daudenetan. Baina Urreztik azpimarratu duenez, horrek ez du esan nahi etxebizitza babestuaren ekoizpen esanguratsurik egon denik, eta, beraz, dozenaka mila pertsonako itxaron zerrendak daude. Baina ekoizpena «ez da mila etxebizitzara iristen urtean», eta, beraz, ez zaio «inoiz» eskaerari erantzungo.
Hori dela eta, Urrestik eskatu du babes ofizialeko etxebizitzetarako gorde beharreko kopuruak txikitzea. Horrela lor daiteke, haren iritziz, etxebizitza gehiago eraikitzea eta, beraz, babes ofizialekoen kopurua ere handitzea.
«Etxebizitza librea, babestua, salmentarako eta alokairurako ekoizten laguntzeko gauzak aldatu behar dira, bideragarritasun ekonomikoarekin arrazoizko prezioetan ekoitzi ahal izateko neurriak hartuz, merkatu eskatzaileari eskaini ahal izateko», esan du.
5.5272023an 5.527 etxebizitza berri eraikitzen hasi ziren Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, aurreko ekitaldian baino % 3,6 gutxiago. Guztietatik, 3.743 libreak izango lirateke eta 1.784 babestuak, +%7,5eko eta -%21eko aldaketekin, hurrenez hurren.
Geldialdiaren sintomak
Txostenari dagokionez, oro har, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako eraikuntzak bere jarduerari eutsi dio 2023. urtean, baina «geldialdiaren» sintomak sumatzen dira, obra publikoen lizitazio bolumenak behera egin duelako eta etxebizitza berrien ekoizpenean «ahulezia» dagoelako.
2023an lizitatutako obra publikoaren zenbatekoa %25 jaitsi da, 1.293 milioi euroraino, 2022ko 1.720 milioien aldean. Lizitatutako obraren bolumenaren atzerakada horrek, Urrestik esan duenez, «2020ko pandemiaren aurreko urteko mailetan kokatzen gaitu».
Toki administrazioak (foru ,aldundiak eta udalak) 2023ko ekitaldian obra publikoetan egindako inbertsio ahaleginaren %48 izan ziren. 2023an 5.527 etxebizitza berri eraikitzen hasi ziren hiru lurraldeetan, aurreko ekitaldian baino %3,6 gutxiago. Guztietatik, 3.743 libreak izango lirateke, eta 1.784 babestuak, +%7,5eko eta -%21eko aldaketekin, hurrenez hurren.