«Sinbolikoa izan arren, euskarak leku bat du hasierako ekitaldian»

Aitor Servier Etxetxurik (Azkaine, 1997) bota zuen atzo Baionako besten hasierako bertsoa. Harekin egon da BERRIA, bertsoa kantatu aurretik. Servier pozik agertu da kantatzeko aukeragatik; haatik, uste du euskarak presentzia handiagoa izan beharko lukeela bestetan.

Eskolarteko Iparraldeko Txapelketa irabazi zenuen udaberrian, eta Euskal Herrikoan bigarren gelditu zinen. Orain hau eskatu dizute. Zer zerikusi dute batak eta besteak?

Uste dut beti horrela egin izan dutela, behintzat urte horretan «nabarmendu» den norbait hautatzen dutela. Gero, ez dakit hori egokia den. Ohore handia da bertan kantatzea, eta, era berean, ardura handia. Bi sentimendu horien arteko zera moduko bat sentitzen dut.

Zer sentitu zenuen bertsoa botatzeko eskatu zizutenean?

Kezka pixka bat. Izan ere, bada zerbait han goian kantatzea. Baina nik uste aukera polita dela, eta bertsoaren zera hori mantendu behar dela. Sinbolikoa izan arren, euskarak horren bitartez leku bat du hasierako ekitaldian, eta uste dut garrantzitsua dela. Ardura handia eta nahiko kezkatuta ibili naiz horrekin.

Zer garrantzi du bertsolari batek besten hasieran kantatzeak?

Agian, euskal munduko batzuk kexatu egingo dira. Egia da bertsolariek beti hartzen dutela leku handia, nahiko erreferente postu bat betetzen dutela. Baina uste dut balkoi horretan bertsolaria euskararen ordezkaria dela, eta bertso hori da askok Baionako bestetan euskararekin izango duten ia harreman bakarra.

Zer dira Baionako bestak zuretzat? Etortzeko ohitura duzu?

Egia erran, ez dut ohitura handirik. Azken urteetan pixka bat ibili naiz, eta aurten ere etortzeko asmoa dut... Uste dut gehienbat ibiliko naizela Gazte Asanbladako lagun eta ezagunekin: bi txosna dituzte Patxa plazan, eta uste dut hortik ibiliko garela.

Zer maite duzu gehien Baionako bestetan?

Orain arte Baionako bestetan egon naizenetan, beti Baiona Ttipi inguruan ibili naiz. Azkenean, Patxa plazan, betiko ostatuetan: Pyreneesen, Kalostrapen... Nik uste topatzen ahal dela euskal giroa Baionako bestetan. Inguru hori oasi moduko bat da, ikusiz festa nola doan hiriaren beste zatietan. Uste dut hor euskaldunok gustura ibil gaitezkeela.

Nola doa, bada, besta hiriko beste zatietan?

[Irriak] Egia da asko ezagutu gabe bota dudala hori, baina ez ditut oso oihartzun onak izan. Badakit jende asko egoten dela, eta behintzat nik ez dut oso gustuko giro hori. Gainera, ez dut ezagutzeko gogo handirik ere, egia erran. Ez dakit itxikeria den, baina...

Karrikaldian ere kantatu izan duzu inoiz. Zein da ezberdintasuna?

Karrikaldian nahiko ongi pasatu izan dut. Ez zen interakzio handirik izaten jendearekin, ez zuten txalo handirik jotzen, baina oroitzen naiz nahiko saio polita egin genuela, eta nahiko gustura atera nintzen. Gero, bi gauza oso ezberdin dira. Karrikaldiaren kasuan bertso saio bat zen, eta hor izango da bertso bakarra: bi lan ezberdin dira. Baina, nahiz eta askoren buruan garrantzia handiagoa izan, pentsatzen dut hobeki pasatuko litzatekeela Karrikaldian hor goian baino.

Zer ezberdintasun dago bertso bakar bat abestearen eta saio batean abestearen artean?

Bertso saioak nahiago ditut, dudarik gabe. Bertso bakarra bota behar duzunean, gauza asko sartzeko tentazioa izaten da, eta, azkenean, ez duzu pilaketa bat egin behar, zer edo zer erran behar duzu, eta nik uste hori dela lan zailena halako kasuetan.

Urduri zaude balkoikoarengatik?

Nahiko urduri, egia erran, zeren askotan izaten da pentsatutako bertso bat gogoratu beharra, eta, azkenean, hori batzuetan zaila izaten da, zeren zati bat ahanzten bazaizu gero, zu gogoratzen ari zara, eta zaila da hor zer edo zer inprobisatzea. Ea jendeak nola erantzuten duen. Ni saiatuko naiz nire aldarrikapentxoak hor ateratzen eta nire barneko zenbait kezka azaleratzen.

Zer ideia plazaratzeko baliatu nahi zenuke bertsoa kantatzeko aukera hau?

Urte osoan eta Baionako festetan euskarak oso leku urria du Lapurdiko hiriburuan, eta saiatuko naiz euskarari buruz hitz egiten. Noski, hemen egiten den besta eredu alternatiboa ere uste dut aipatuko dudala. Eta ahantzi gabe preso eta iheslarien gaia. Bereziki, hemen, Baionan, iheslarien lekua handia izan da beti, eta horri erreferentzia bat eginen diodala uste dut.

Kantatu ondoren, ospatu beharko duzu, ezta?

Bai, pixka bat geldituko gara. Biharamunean filmatze lanak goiz hasiko ditugu Azkainen [euskal kulturari buruzko dokumental batean parte hartzen ari da Servier], beraz, ez naiz berantegi geldituko, baina parranda pixka bat egingo dugu.