«Grafitiak ikusgarri egin dezake edozer»

Ez da ohiko irudia aita-semeakgrafitiak egiten ikustea. Aitor Otañori (Pasaia, Gipuzkoa, 1973) beti gustatu izan zaio margotzea, eta, Nextor Otaño (Pasaia, 2003) semearen afizioari tiraka, elkarrekin aritu dira hormak margotzen azken bi urteetan. Haiek egindako erretratuz josita dago Pasai San Pedroko pilotalekuaren atzealdea: Joxan Artze, Mikel Laboa, Berri Txarrak...

Zuen erakusgela propioa duzue hemen.

AITOR OTAÑO: Hemen pintaketak antolatu dira, hainbat artista gaude. Askok ez dute kalean margotzen, baina koadroak edo eskulturak egiten dituzte. Gu grafitiak harrapatu egin gaitu, eta hemen aritzen gara entrenatzen.

Kalean marrazkiak egiteak baditu bere arriskuak: denborarekin, ezabatu egiten dira.

A.O.: Gure lana digitalizatu egiten dugu, eta lan hori Interneten ere bizi da. Badakigu kalean egiten dena arte efimeroa dela. Berez, dena da efimeroa, koadro bat ere bai. Museoetan mantentzen dira, mantentze lanak egiten dituztelako.

NEXTOR OTAÑO: Orain, grafitigile guztiok egiten dugu hori: margotu, argazkia atera, eta listo.

Zer ematen dizue kalean lanean aritzeak?

A.O.: Harremana daukazu kalean dabilen jendearekin, eta horrek ere bultzatzen zaitu jarraitzera.

Jendeak nola ikusten du zuen lana?

A.O.: Horrelako marrazkiak, ondo. Egongo da zikinkeria bat dela pentsatzen duen jendea, baina ez digute halakorik esaten.

N.O.: Esaten digute museo bat daukagula kalean.

Neurri handiko lanak egiten dituzue. Horrelakoetarako, nola trebatzen da eskua?

N.O.: Margotzen, tapatzen, berriro margotzen...

A.O.: Ordenagailuan diseinatzen dugu, eta teknika asko daude marrazkiak txikitik handira eramateko. Gu saiatzen gara ez erabiltzen, gure eskua eta begia entrenatu nahi ditugulako. Grafitiak daukan indarra da edozein gauza inozo, handituz gero, ikusgarria dela.

Kultura urbanoarekin lotzen da grafitia. Horren parte zarete?

N.O.: Ni rap kantarien hitzak margotzen hasi nintzen: Eminem, Tupac... Rap abesti bat entzutean, margotu beharra sentitzen dut.

A.O.: Oso ondo dago hori, baina azkenean ari gara margotzen AEBetako ez dakit zein. Nik bertakoa aldarrikatzen dut: Nextorrek margotu zuen Wiz Kalifa, eta nik Maialen Lujanbio ondoan. Hark ere rapa egiten du, ez?

Nola definitzen da estilo bat lau eskurekin?

A.O.: Ezberdinak dira gure estiloak. Orain, antzeko koloreak erabiltzen ditugu, baina eskuan, trazuan... Bereizten da nork egin duen.

Nola hasi zineten elkarrekin?

A.O.: Nik ingeniaritza ikasi nuen, baina izan nuen nire krisia, margolaria izan nahi nuelako. Irakaskuntzan lanean hasi nintzenean, pentsatzen nuen arratsaldeetan astia izango nuela margotzeko, baina, duela bi urtera arte, ez nuen ezer egin. Orduan, Nextor hasi zen esaten grafitiak egin nahi zituela.

N.O.: Eta egin nituen.

A.O.: Ikastaro batean eman zuen izena, eta, jendea behar zutenez, ni ere joan nintzen. Ordutik ez gara geratu.

Irudi bitxia da aita-semeak grafitiak egiten ikustea.

A.O.: Uste dut irudi horrek saltzen duela, erakargarria dela.

N.O.: Hasieran, esan zuenean ikastarora zetorrela, pentsatu nuen: «Bai zera!».

Orain asko margotzen duzue, enkarguak jasotzen dituzue… Badago aukerarik?

A.O.: Baina ez dugu dirurik irabazten. Euskal Herrian atzeratuta gaude horretan. Baina badaude grafitigileak, badago jende oso ona, eta badago aurrera egiteko aukera. Baionako jaialdiak, adibidez, jendea erakartzen du. Etxe arrunt bat zerbait ikusgarria bilaka dezakezu fatxadan zerbait eginez gero.