«Kezka» agertu du Iraitz Lazkano Uemako lehendakariak udalerri euskaldunen bilakaera soziolinguistikoaz gaur argitaratutako datuei buruz, baina gogorarazi du ez dela kezka berria, eta denbora daramala Uemak udalerri euskaldunetan erabileran izandako beherakadaz ohartarazten. «Ezin dugu arrosa kolorekoa irudikatu udalerri euskaldunetako egoera; jakina, gainerako eremuetan baino hobea da euskararen egoera, baina joera negatiboa da, eta hala berretsi dute zentsuko datuek», adierazi du. Ez horiek bakarrik, Soziolinguistika Klusterrak maiatzean argitaratutako kaleko erabileraren neurketak ere «atzerakadabatzuk» erakusten zituela gogorarazi du. «Udalerri euskaldunak hauskorrak dira, eta ezin gara lasaitu. Egiturazko neurriak behar ditugu egoera iraultzeko», nabarmendu du.
Datuok udalerri euskaldunetan «hizkuntza politika aurreratua» egitearen beharra agerian uzten dute, Lazkanoren arabera: «Udalerri euskaldunen garapena helburu izango duena eta politika sektorialetatik harago joango dena. Euskararen egoeran eragina baitute beste hainbat eremutan eta sailetan egindako politikek, baita egin ez diren politikek ere».
Udalerri euskaldunen «hauskortasuna» aintzat hartuta, «arduraz» jokatzera ere deitu du Lazkanok, eta «bideak» eskatu ditu gainbehera eteteko. «Lege babesa behar dute arnasguneek, eta haien garapena bermatuko duten egiturazko neurriak hartzea». Halaber, Uema sendotzeko beharra aldarrikatu du, eta hartara batzeko eskatu die horretarako baldintzak betetzen dituzten udalei, «udalerri euskaldunen lurgunea sendotzeko eta elkarrekin euskararen biziberritzeari hauspoa emateko».
