Ez ditu bakarrik hirugarren graduak eten. Espainiako Auzitegi Nazionalak euskal presoen espetxe baimenei ere jarri die galga, Foro Sozial Iraunkorrak ohar baten bidez jakinarazi duenez. Foroak salatu du «dozenaka» euskal presori bota dizkiela gibelera aitzinetik espetxeetako tratamendu batzordeek emandako baimenak, Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskaltzak helegiteak jarri ondotik. Auzitegi Nazionaleko zigor arloko lehen sala da baimenak gibelera botatzen ari dena: «Bi instantzia horien eginkizuna erabakigarria da egungo lege araudiaren arabera», oroitu du foroak.
Foro Sozialak salatu du «aurreikuspen txarrenak» baieztatu direla: «Oso neurri kezkagarrietan, gainera». Erabaki horiek justifikatzen dituzten autoetan «jarrera inboluzionista» ikusi du foroak: «Atzera egin da duela bi urte baino gutxiago arazorik sortzen ez zuten zenbait gaitan». Salatu dutenez, batzuetan juridikoki interpretagarriak diren elementuetan oinarritzen dira epaiak, baina beste kasu batzuetan «nabaria» da «zuzenbidearen kontrakoak diren arau juridikoen interpretazio batzuen gainean» eraikitzen dituztela autoak. Foroak uste du egoera hori «errepikatu» eginen dela Eusko Jaurlaritzaren eraginpeko espetxeek eman dituzten azken gradu aldaketa gehienetan ere —zortzi euskal presori hirugarren gradua ezarri zieten joan den astean—.
Lobbyaren eragina
Foroak ohartarazi du erabaki horien guzien gibelean lobby bat dagoela, espetxe arloko ebazpenetan «eragin zuzena» duena: «Oso jarrera ideologizatuez hitz egin daiteke, garai berriak irekitzearen aurkako jarrera politikoetatik bultzatuak, espetxe araudi arrunta modu normalizatuan aplikatzearen ondoriozko prozesuak geldiarazi nahi dituztenak». Halere, foroak iritzi dio lobby horrek ez dituela bere helburuak lortu, Espainiako Auzitegi Nazionalera mugatzen ari baita.
Foro Sozialak uste du abagune «erabakigarria» dela espetxe politika normalizatuaren aplikazioari dagokionez, eta, beraz, «kezka» agertu du Auzitegi Nazionalak jarritako oztopoekin, presoei eurei eragiteaz gain haien senideei ere «frustrazioa» eragiten dielako: «Frustrazioek ez dute laguntzen gertatutakoa ez errepikatzeko bermeak sendotzen».
Foroak iragarri du haren Behatokiaren hurrengo monografikoa espetxe onuren erregresioei buruzkoa izanen dela: «Lanean ari gara». Erakundeei deia egin diete «adostasunak indartzeko» eta presoek «gizarteratze ibilbidean» egiten dituzten urratsak «babesteko». Eskatu du ez diezaietela presoei «baldintza gehigarririk» jarri.