Pello Zabala fraide frantziskotarra, idazlea, euskaltzalea eta eguraldi iragarlea hil da. 78 urte zituen. Hileta bihar egingo dute, 17:00etan, Arantzazun, bere biziko tokian. Han egin zen fraide, han ikasi zuen eguraldiari begiratzen, eta handik aritu zen irrati esatari. «Atzera begira, ohartzen naiz Arantzazu Euskal Herriarekin asko lotu duela nire zeregin txikiak. Herriarekin oso gertu sentitzen naiz, eta eskertuta nago. Hori izan da nire bizitzan egin dudan lanik handienetakoa», esan zuen 2005ean BERRIAk egin zion elkarrizketan.
Udazkendua hintzen, baina ez genian asko uste beste udaberririk harrapatuko ez huenik. Eskerrik asko naturaz, musikaz eta bizitzaz erakutsi diguan guztiagatik, ez haugu ahantziko. Bide on, Pello. #pellozabalapic.twitter.com/tFefGaRQSF
— Xabier Euzkitze (@XabierEuzkitze) February 2, 2022
Oñatiko santutegiko aurpegi ezagunenetako bat zen. Hainbat urtez esatari lanetan aritu zen Euskadi Irratian, lehenik Klasikoak gaur saioan eta ondoren eguraldiaren berri emanez. Oraindik ere, eguraldia iragartzen zuen larunbat goizetan Landaberri saioan. «Euskal Herrian bizi denak eguraldiarekin lotuta bizi behar du nahitaez; horretara kondenatuta dago. Eguraldia egunero da notizia, egunotan froga daitekeen moduan. Euskaldunok gainean eraman behar dugun eguneroko soinekoa da eguraldia», esan zuen 2005eko elkarrizketa horretan. BERRIA Taldeko Administrazio Kontseiluko kidea izan zen 2003tik 2008ra.
Pello, zure ze oroitzapen eder gordeko doten. Ze maitasun ta ze gozotasun eukizun niretzat beti. Uda honetan Arantzazun Obabakoak berrirakurten zu, lanien gu. Eguzkia ezkutatzen ta zu esaten ikusten nozunien harro zauzela nitaz. Eta besarkada erraldoia agurtzeko. Mileskerâ;ÂÂÂ;ÂÂÂÂ;¤ï¸;ÂÂÂ;ÂÂÂÂ;ÂÂÂÂÂÂÂÂÂÂÂÂÂ
— ilaski serrano (@MeriLing1) February 2, 2022
1943. urtean jaio zen, Amezketan (Gipuzkoa), eta Arantzazun bizi zen. Umetatik izan zuen irakurtzeko zaletasuna, eta, horri esker, amarekin asko ikasitakoa zen, «oinez ikasi aurretik kasik», berak zioenez. Naturaren mintzoa liburuaren aurkezpenean, 2000ko abenduaren 1ean, hala esan zuen Euskaldunon Egunkaria-n: «Frailetza ikasten ari nintzela zein frailetzan nenbilela, musika eta euskara izan nituen beti afizio nagusi, eta harrapatzen nuen guztia irakurtzen nuen». 7 urterekin eskatu zuen Arantzazura joatea, eta 10 urterekin sartu zen Arantzazuko apaiztegian, nahiz eta Amezketako apaizak Donostiara joateko esan; hiriburua urrun geratzen zitzaiolako egin zuen Arantzazura.
Guztiongandik ezaguna eta maitatua. Eguraldiaren sekretuen dibulgatzaile eta euskararen erreferente handia. Herriaren alde etengabe lan egin duen frantziskotar ona. Arantzazun eta Euskal Herrian hutsune handia utzi duzu Peio, baina beti izango zaitugu gogoan. Goian bego. https://t.co/mpalNKhfmm
— Markel Olano Arrese (@MarkelOlano) February 2, 2022
1958an egin zen fraide. Filosofia ikasi zuen, Erriberrin (Nafarroa), eta ondoren Teologia, Arantzazun. Aita saxofonista eta tenore zuen, eta bera santutegiko organista izan zen 1978ra arte. Mezetarako zenbait pieza konposatu zituen. Musika txikitatik ikasi zuen, Amezketako parrokian. Musikazale handia zen, eta, 2000. urtean azaldu zuenez, 3.000 CD zituen. Euskadi Irratian musika klasikoari buruzko saio bat egiteko deitu ziotenean sortu zen Klasikoakgaur saioa.
Hitzik ere ez dut.
— Maddalen Iriarte Okiñena (@MaddalenIriarte) February 2, 2022
Agur eta ohore, Pello! https://t.co/WP9a11tsLC
Berez ez zuen meteorologo ikasketarik, baina eguraldiaren berri ematen hasi zen Arantzazuren izena zabaltzeagatik. Aurrena, hilean behin tenperatura ematen; gero, astean behin, eta, azkenean, egunero eta iragarpenak eginez. Tenporei buruz ikasten hasi eta sakontzea erabaki zuen. Hasieran jendeak gaizki hartu ziola zioen, baina gero toki askotatik deitzen ziotela horri buruz jakin nahi zutelako, baita hedabideetatik ere.
Lurra arina izan dakizula, Kontseiluaren bidelaguna! #PelloZabalapic.twitter.com/hqJR6SDDZC
— Euskalgintzaren Kontseilua (@kontseilua) February 2, 2022
Naturari begiratzen zion eguraldiaren berri emateko, eta alderantziz. «Klima aldaketak asko eragiten die izakiei, eta era ezberdinean, urtetik urtera», esan zuen 2014. urtean BERRIAk egin zion elkarrizketan. Euskal Herriko Klimatologia eta Meteorologia Elkartea ere bultzatu zuen, 2000ko martxoan aurkeztuta, Euskal Herri osoko eguraldi adituak elkartzen saiatuz.
Itzal handiko euskaltzaltzea galdu dugu, euskaldunontzat eguraldi-kontuetan ezinbesteko erreferentea, eta Meteorologia Hiztegian lankide eskuzabala izan genuena. Pello Zabala, in memoriam.https://t.co/Wu4qxp48Kb@berria
— UZEI (@UZEI_) February 2, 2022
Euskaraz ez ezik, latinez, gazteleraz eta frantsesez hitz egiten zituen, eta Arantzazuko apaiztegiko irakasle izan zen 1990era arte. Gainera, hainbat egunkari eta aldizkaritan idatzi zuen, besteak beste Arantzazu, Ardatz, Egan, Habe, Jakin, Zeruko Argia eta BERRIAn. Mendiko Behatokitik bloga ere idatzi zuen BERRIAn. Bi liburu idatzi zituen: Naturaren mintzoa: Egunez egun, sasoien gurpilean (Alberdania, 2000) eta Zeruan zer berri: Arantzazuko talaiatik eguraldiari begira (Alberdania, 2006).
Hedabideetako, euskalgintzako eta politikagintzako eragile ugarik adierazi dituzte doluminak sare sozialetan, Zabalaren heriotzaren berri izan dutenean:
Gugan bego https://t.co/hj9U6I1TqJ
— Iban Arregi (@ibanarregi) February 2, 2022
Gogoan dut 2003an, @berria-ko Administrazio Kontseiluan parte hartzea proposatu genionean ez zuela zalantzarik egin. Bidelagun fina izan genuen. Ez adiorik! https://t.co/Q7rIiwEhHC
— Joanmari Larrarte Telletxea (@Joanmari) February 2, 2022
Herriaren bidelagun, euskararen bidelagun, @kontseilua.ren bidelagun! Plazera izan da, Pello! https://t.co/0Z4i6ZVlWu
— Paul Bilbao Sarria (@paulbilbao) February 2, 2022
Pello Zabala joan zaigula esan berri didate. Frantziskotarra, euskaltzalea, abertzalea. Gizon apala eta umoretsua. Gure herriarekin komprometitua. Laguna.
— Arnaldo Otegi ð;ÂÂÂ;ÂÂÂÂ;ŸÂ”» (@ArnaldoOtegi) February 2, 2022
Besarkada handi bat Arantzazura eta lagun eta senideei. pic.twitter.com/chvGMEdMm7
Pello Zabala zendu da eta gogora datozkit bere gogoeta sakon eta zintzoak. Euskal idazle, irrati aurkezle, musikazale eta metereologo frantziskotarrak,ikutu zituen arlo guztietan gizatasunez aritu zen,eta hori guztia goraipatuz agurtzen dugu gaur. Eskerrik asko Pello.
— Denis Itxaso (@DenisItxaso) February 2, 2022
Goian bego. pic.twitter.com/WTrfBiw7UD
Pello Zabala fraide frantziskotarra, idazle, eta meteorologoa Amezketa-rra zendu da.
— José Ignacio Asensio (@asensioji) February 2, 2022
Gogora datorzkit irratian bere eguraldiaren iragarpenak, tradizio eta tenporak kontuan hartuz.
Besakada bat familia eta gertukoei. pic.twitter.com/t6xRpCrlrg
A ze egun tristea daramagun! Eguardian Juanjo Pujana ta arratsaldean Pello Zabalaren heriotzaren albiste mingarria!
— Gorka Knörr. (@GorkaKB) February 2, 2022
Pello Zabala, fraide mediatikoena eta maitatuena https://t.co/y4xeDGwD7a
Pena kolektiboa. Gutxi izango dira, gaur, tristetu ez direnak, gure komunitatean bederen.
— Esti Elduaien Uranga (@Eelduaien) February 2, 2022
Bidaia on, Pello; bidea ondo landu duenak lasai deskantsatzen omen du, eta zuk lodi irabazi duzu atsedena.
Pello Zabala hil da, 78 urterekin https://t.co/rTQmLuVuv4 via @berria
Nire dolominak familiari eta Arantzazu komunitateari.
— larreina #BelarriPrest (@larreina) February 2, 2022
Goian Bego eta egun handirarte!
Pello Zabala hil dela dioskue
— martin garitano (@martin_garitano) February 2, 2022
Eta nik ezin sinetsi, aizue!
Euskal arima ta duintasunaren erakusle
Arantzazutik Euskal Herriko zeruaren begirale
Hala ba da, egon lasai gure izar zaharrean
Amezketar on
Benetazko, bihotzeko euskaltzale.
Egun handirarte, Pello
Geuria lortu arte
#PelloZabalapic.twitter.com/mloL6LbrWw
— Unai Gaztelumendi (@ugaztelu) February 2, 2022