Edurne
Begiristain
ARABA
Lasterketa itxia eta estua
Gakoak
- CIS. Inkestak PPri ematen dio garaipena Gasteizen, 8 zinegotzirekin ( 9 ditu egun); EH Bilduri eta EAJri bosna (bana gutxiago); PSEri, 4 (bi gutxiago); Irabaziri, 3; eta Sumando Hemen Gaude-ri, 2.
- Akordioak. Arabako mapa politikoa oso zatituta geratuko da, gehiengo argirik gabe. Akordioak ezinbestekoak izango dira inbestidurarako eta gobernatzeko.
Alderdiek asko dute jokoan Araban, mapa politikoa oso zatituta dagoelako herrialdean. Hala izan da azken urteotan, eta maiatzaren 24ko udal eta foru hauteskundeetan are eta zatituagoa egotea aurreikusten da. Duela lau urteko bozetan gertatu bezala, oraingoan ere lehia estua eta itxia espero da herrialdean PP, EAJ eta EH Bildu alderdien artean. PPren esku daude egun Gasteizko Udala eta Arabako Aldundia, eta horiei eustea erronka izango da Javier Maroto eta Javier de Andresentzat. Alderdi berriak agertu izanak, baina, boto galera ekar diezaioke PPri, eta arriskuan jarri bi erakundeetako aginte makila. Testuinguru horretan, EAJren eta EH Bilduren arteko norgehiagokan nork irabaziko duen ikusteko dago, bai eta alderdi berriek zein alderdiri egingo dioten min handiena ere. Argi dagoena da Araban irabaztea ezinbestekoa dela alderdi gehienentzat. EAJk, EH Bilduk, PSEk eta UPDk kanpainari hasiera emateko Gasteiz aukeratu izana ez da kasualitatea.
PP
Erronka handia du PPk Araban: Udalari eta Aldundiari eustea. Ez da makala, baina ez da ezinezkoa. Inkestek hala diote, behinik behin. Gasteizko alkatetza, bederen, Javier Marotoren esku geratuko dela ziurtzat jotzen dute inkesta gehienek. Javier de Andresek Diputazioari eutsiko dion ez dago hain argi. Inkestak gorabehera, ikusteko dago PPk azken hilabeteetan etorkinen eta euskararen aurka abian jarri duen kanpaina gogorrak, bere alderdiari eragiten dizkioten ustelkeria kasuek eta krisialdi ekonomikoaren kudeaketak zein ondorio izango duten hautetsontzietan.
Badago beste faktore bat kontuan hartzekoa, eskuinaren botoak lor ditzaketen hautagaitza berriak aurkeztuko direlako: Ciudadanos, UPD eta Vox (azken hori soilik foru hauteskundeetara). Gehiengo zabalak lortzea, beraz, funtsezkoa izango da PPrentzat agintean jarraitu nahi badu.
EH Bildu
EH Bilduk azken urteotan Araban izan duen gorakada oso kontuan hartzekoa da maiatzaren 24ko hauteskundeei begira. Datuak hor daude: joan den urteko Europako hauteskundeetan, herrialdean alderdi bozkatuena izan zen EH Bildu, EAJ bigarren indarrari 2.500 botoren aldea aterata. Koalizioak goitik behera aldatu zuen Arabako mapa politikoa duela lau urteko hauteskundeetan, eta joera horrek ez du etenik izan gaur arte. Egun, hirugarren indarra da Arabako Batzar Nagusietan, eta laugarrena Gasteizko udalean, baina PSEk eta EAJk adina zinegotzirekin. Bietan, EAJren emaitzetatik gertu dago, gainera.
EAJ
Urte luzez jeltzaleen esku egondako erakundeak berreskuratzeko griña dute Gorka Urtaran eta Ramiro Gonzalez EAJko alkategai eta diputatugai nagusiak, hurrenez hurren. Hamazazpi urte joan dira EAJk Gasteizko alkatetza galdu zuenetik, eta, Udalaz gain, Aldundia ere berreskuratzea da jeltzaleen helburu nagusia. Marotori agintea kentzeko bigarren saiakera egin nahi du Urtaranek: 2011n ere alkategai izan zen, baina bigarren geratu zen. Ramiro Gonzalez biltzarkideak, berriz, lehen aldia du ahaldun nagusirako hautagai gisa, baina inkesta batzuek irabazletzat jotzen dute. 2011ko hauteskundeetan garaipenetik oso gertu egon zen EAJ —PPk baino hiru mila boto gutxiago izan zituen—, eta oraingoan eskura izan dezake agintea.
PSE-EE
Barne krisiak irekitako zauriak erabat sendatu gabe dituela iritsi da PSE udal eta foru hauteskundeetara. Maiatzeko hauteskundeetarako hiru hilabete eskas falta zirela azaleratu ziren berriro barne desadostasuak, Maite Berrocalek Gasteizko alkategai izateari uko egin ondotik. Kanpainaurrearen atarian aukeratu zuen PSEko zuzendaritzak Peio Lopez de Munain Berrocalen hutsunea betetzeko, eta haren esku dago orain emaitza ahalik eta txukunenak lortzeko erronka. Diputazioa eskuratzeko lehia ere ez du erraza izango sektore ofizialeko ordezkari Cristina Gonzalezek.
Izan ere, aurreikuspenak ez dira baikorrak sozialistentzat. Barne krisia ez ezik, PSOEk estatu mailan pairatutako higadura ere sufritu dute. Joan den hauteskundeetan, sei batzarkide galdu eta 15.000 botok baino gehiagok ihes egin zien herrialdean, eta, inkesten arabera, kostata altxatuko dute burua maiatzeko bozetan. Sozialisten erronka, baina, oso bestelakoa da: azken bozetako emaitzei eustea, akordioetarako giltza izan daitezen.
Besteak
Herrialdeko mapa politikoa erabat zatitu dezakete hautagaitza berriek. Nagusiki hiru alderdik lor dezakete ordezkaritza udalean eta Batzar Nagusietan: Ahal Dugu-k, Irabazik eta Ciudadanosek. Inkestek diotenez, indar handiz sartuko dira bi erakundeetan, eta horrek indar korrelazioa goitik behera aldatzea ekarriko du. Bestelako hautagaitza batzuk ere eserlekuren bat lortzen saiatuko dira, eta PPri kalte egin diezaiokete: Vox eta UPD.
2015eko ahaldungai nagusiak
PP: Javier de Andres.
EAJ: Ramiro Gonzalez.
EH Bildu: Kike Fdz. de Pinedo.
PSE-EE: Cristina Gonzalez.
Irabazi: Jose Damian Garcia.
UPD: Nicolas Gutierrez.
Ahal Dugu: Maria Cruz Polaina.
Ciudadanos: M. Angel Carrera.
Ikune: Ana Unibaso
2011ko foru emaitzak
PP: 39.631 boto (%26,69). 16 batzarkide. Diputatu nagusia. EAJ: 36.196 boto (%24,38). 13 batzarkide. Bildu: 31.998 boto (%21,55). 11 batzarkide. PSE-EE: 24.879 boto (%16,76). 9 batzarkide. EB: 6.258 boto (%4,22). 2 batzarkide. Batzarkiderik ez: Aralar (4.168 boto), UPD (2.751 boto)...
2011ko udal emaitzak
PP: 38.994 boto (%25,34). 82 hautetsi. 5 alkate. EAJ: 34.566 boto (%22,46). 161 hautetsi. 16 alkate. Bildu: 31.825 boto (%20,68). 105 hautetsi. 7 alkate. PSE-EE: 24.958 boto (%16,22). 33 hautetsi. Alkaterik ez. EB-Berdeak: 5.356 boto (%3,48). Hautetsirik ez. Aralar: 3.186 boto (%2,07). Hautetsirik ez. UPD: 2.522 boto (%1,64). Hautetsirik ez. ZB: 336 boto (%0,22). 5 hautetsi. Alkate 1. AIZ/ZEI: 164 boto (%0,11). 5 hautetsi. Alkate bat. A.M.I.: 113 boto (%0,07). 6 hautetsi. Alkate 1. Beste hautagaitza independente batzuk: 18 hautetsi orotara. Alkaterik ez.
2015eko Gasteizko alkategaiak
PP: Javier Maroto.
EAJ: Gorka Urtaran.
EH Bildu: Miren Larrion.
PSE-EE: Peio Lopez de Muniain.
Irabazi: Oscar Fernandez.
Sumando-Hemen Gaude: Jorge Hinojal.
Ciudadanos: Rodrigo Zamora.
UPD: Ignacio Oñate.
Ongi Etorri: Vanesa Costa.
Aulki Zuriak: Nerea Icuza.
Vox: Adolfo Gago.
Gastoria: Esther Saez de Argandoña.
Recortes Cero: Diana Plaza.
2011ko Gasteizko emaitzak
PP: 32.300 boto (%29,19). 9 hautetsi. Alkatea. EAJ: 21.143 boto (%19,11). 6 hautetsi. PSE-EE: 20.727 boto (%18,73). 6 hautetsi. Bildu: 19.677 boto (%17,78). 6 hautetsi. Hautetsirik ez: EB-B (4.916 boto), Aralar (2.571), B-LV (1.483), PUM+J (1.056), PACMA (550)...