Geografia-Historia
Australiako arbolen heriotza tasa bikoiztu egin da 1980tik
‘Nature’ aldizkariaren arabera, klima aldaketak eragin du zuhaitzen bizialdien murriztea. Azterketa egin duten adituen arabera, atmosferako lurrunaren presioa aspaldi da defizitean, eta defizit hori handitu den abiada berean handitu da heriotza tasa ere.
Baso tropikalak «giltzarri» dira klima larrialdia geldiarazteko; ordea, «oso kalteberak» dira aldaketak direla eta.
Tren Maia, geldirik
Mexikoko Tren Maiaren bosgarren zatian, obrak behin-behinean etenda daude, ingurumen kalteak direla medio. Greenpeacek gobernua salatu du legea «urratu» duelako, eta ohartarazi du litekeena dela ingurumenaren gaineko eragina «konponezina» izatea.
Kriptodiruak: birtualak ez diren galerak
Bitcoinen eta beste diru digitalen balioa amildu egin da, eta 'luna' izenekoa, berriz, desagertu. Inbertitzaileak arrisku handiko aktiboetatik alde egiten ari dira. El Salvador arriskuan jarri du erorialdiak, bitcoinen aldeko apustua egin baitu.
Artikoko harreman politikoak, izoztuta
Ukrainako gerrak arriskuan jarri du ipar polotik gertuen dauden estatuen arteko elkarlana; Errusia ez beste Atlantikoko Kontseiluko gainerako kideek erakundearen jarduna eten zuten oldarraldi militarra salatzeko.
Errusia NATOko kidez inguratuta geldituko da bere mugarik luzeenean.
Gerra hemen hasten da
Europako entrenamendugune militarrik handiena Nafarroan dago: Bardeako tiro eremua. 1951tik, NATOko kideek han probatzen dute gatazka armatuetan erabiliko duten munizioa.
Euskal Herriko ehun enpresa inguruk dute harremana armagintzarekin. Aeronautika sektorea da industria militarraren eta zibilaren arteko zilbor hesterik oparoena.
Munduaren amaierako izotzetarako bidaia
Darwin mendikatean, Suaren Lurraldean (Txile hegoaldean), hilabetez aritu da 'Into the Ice' (Izotzerantz) euskal espedizioa. Lehenengoa izan da Amerikako hego muturrean dagoen izotz eremuan ikerketa zientifiko zabala egiten. Gainera, aurrez inork zapaldu gabeko bi gailurretara igotzea lortu dute.
Zer erakusten duen 'Catalangate auziak'
Kataluniako 'Vilaweb' hedabideko zuzendariak iritzi artikulu honetan dio agerian gelditu dela Espainiaren jokaera antidemokratikoa nazioartean. Izan ere, politikari kataluniarrei eginiko espioitza «masiboak» hautsak harrotu ditu Europako Batasunean.
Frantzian baino beherago, baina goraka segitzen du Le Penek Euskal Herrian
Ipar Euskal Herrian Emmanuel Macron gailendu da Frantziako presidentetzarako hauteskundeetako bigarren itzulian. Macronek botoen %65,5 eskuratu ditu, 106.017, alegia. Le Penek, berriz, %35,5; hau da, 55.879 boz.
Globalizazioaren itsasbehera
Lehenagotik antzematen zen globalizazioak indarra galdu duela, baina pandemiak areagotu egin du joera. Ukrainako gerrak, berriz, munduko ekonomia «blokeetan zatitzeko» arriskua handitu du, NDF Nazioarteko Diru Funtsaren ustez.