Geografia-Historia

Koalizio eskuindarrak irabazi ditu Italiako Parlamenturako bozak

Koalizio eskuindarrak irabazi ditu Italiako Parlamenturako bozak

Giorgia Meloni buru duen FdIk, Matteo Salviniren Legak eta Silvio Berlusconiren FI Forza Italiak osatu duten aliantzak botoen %44 inguru bildu ditu Diputatuen Ganberan eta Senatuan. 
Abstentzioa inoizko handiena izan da: %36.

Rosetta harriaren misterioa argitu zela 200 urte

Rosetta harriaren misterioa argitu zela 200 urte

Bi mende bete dira Jean-François Champollion ikertzaile frantziarrak Rosetta harria deszifratzea lortu zuenetik. Antzinako Egiptoko hieroglifoak ulertzea erronka handia zen garai hartako ikertzaileentzat, Egiptoko zibilizazioaren ezagutza eta kultura hobeto ezagutzeko modua emango zuelako.

Mahsa Amini, hilda beloa «gaizki jarrita» eramateagatik

Mahsa Amini, hilda beloa «gaizki jarrita» eramateagatik

Irango Moralaren Poliziak irailaren 13an atxilotu zuen Mahsa Amini 22 urteko emakume gaztea, beloa «gaizki jarrita» eramateagatik. Hiru egun geroago hil zen; Poliziaren esanetan, «bihotzekoak jota».

Layla Martinez: «Utopien funtzioa energien aktibazioa da»

Layla Martinez: «Utopien funtzioa energien aktibazioa da»

Nola irudikatu gizarte hobeak, ipar gisa hartu eta bideari ekiteko. Utopia ez datza gatazkarik ezean, Layla Martinez (Madril, 1987) politologoaren ustez, gatazka «modu justuagoan» kudeatzean baizik. Gizarte hobeak ez baitira «zerutiarrak»: «Beti egongo dira egitekoak».

Pandemia amaitzeko egoera «ezin hobea» dela esan du OMEk

Pandemia amaitzeko egoera «ezin hobea» dela esan du OMEk

2022ko irailaren hasieran, 2020ko martxotik egon den hildako kopururik «apalena» erregistratu zen. COVID-19aren aldaera gehiago agertu baino lehen, aukera hau ezin dela galdu adierazi du Osasunaren Mundu Erakundeko zuzendari nagusi Tedros Adhanom Ghebreyesusek.

Elizabeth II.a hil da, eta aro bat amaitu da harekin

Elizabeth II.a hil da, eta aro bat amaitu da harekin

Balmoral gazteluan hil da estatuburua, Eskozian, 96 urterekin. Harena izan da Erresuma Batuko agintaldirik luzeena, eta bost kontinenteak kolonizatu zituen inperioko irudi nagusia izan da 70 urtean baino gehiagoan. Haren seme Charles III.a da orain errege etxeko buru.

Jai parekideak xede

Jai parekideak xede

Irailaren 8an ospatu ohi dute Hondarribian (Gipuzkoa) jaietako egun handia, eta Alardea izaten da ekitaldirik garrantzitsuena. Jaizkibel konpainiak 25 urte daramatza Alardean emakumezkoen parte hartzea bermatzen; izan ere, beste konpainietan ezin dute normaltasunez desfilatu.

Amaiur, erresistentziaren ikurra

Amaiur, erresistentziaren ikurra

Duela bost mende, armada batek Amaiurko gaztelua inguratu zuen; Espainiako erregeordeak zuzendu zuen armada hori, eta bost mila soldaduk osatzen zuten.

Gazteluaren barruan, Jaime Velaz Medrano kapitainaren agindupean, ehun nafarrek astebetez eutsi zieten bonbardaketei eta erasoei. Konkistaren azken guda handia izan zen.

Xabier Alberdi: «Atzean itsas herri bat dagoelako lortu zuen Elkanok egindakoa»

Xabier Alberdi: «Atzean itsas herri bat dagoelako lortu zuen Elkanok egindakoa»

Elkano itsasoaren semea izan zela dio Xabier Alberdi Lonbidek (Zarautz, 1969), Euskal Itsas Museoko zuzendariak; haren garaiko Euskal Herria ere itsastarra izateagatik lortu zuela munduari bira ematea. Elkanoren bidaiari eta garaiari buruzkoak jaso ditu liburu batean: Nola egin zen posible lehen mundu bira.