Biologia-Geologia
Jaten dugun ura
Hego Euskal Herrian erabilgarri dagoen uraren %80 nekazaritzan erabiltzen da, lurrak ureztatzeko; %15 inguru, industrian; eta gainerakoa, etxeko beharretan.
Klima larrialdiaren ondorioz, hainbat ekoizle hasiak dira labore batzuk beste batzuekin ordezkatzen eta ekoizpenean ur gutxiago baliatzeko teknikak erabiltzen.
Ekuadorrek zorra murriztu du natura zaintzearen truke
Zor publikoa 1.100 milioi dolar apaltzea lortu du, Galapago uharteak zaintzearen truke. Estatuak eremu babestuak indartuko ditu, itsas ekosistema garrantzitsuen ongizatea bermatuz eta galbidean diren espezieak babestuz.
Truke mota hau aukera izan daiteke klima aldaketak jotako herrialde zorpetuentzat.
Esako urtegiaren segurtasuna ez dago «bermaturik»
Urtegiaren eskuin hegala «ez dago egonkor», Espainiako Gobernuaren txosten bati jarraikiz egin duten ikerketa baten arabera. «Ur maila ez aldatzeko» aholkatu dute, eta, beraz, handitze eremua betetzen ez hasteko. Izan ere, hondamendi batek ondorio izugarriak izango lituzke Zangozako eremuan.
Gaur egun, 446,86 hektometro kubikoko edukiera dauka Esak, baina hura zabaltzeak 1.525 hektometro kubikora eramango luke.
Fentanilo botika, drogarik hilgarriena AEBetan
Duela mende erdi baino gehiago garatutako droga opioide sintetiko bat da fentaniloa. Ebakuntzetan erabiltzeko asmatu zen, baina krisia eragin du Ameriketako Estatu Batuetako osasun publikoan: gaindosiz heriotza gehien eragiten duen droga da.
'Su' eta 'Gar' izenak dituzte planeta batek eta haren izarrak
Lehenbiziko aldia da planeta batek eta bere izarrak euskarazko izenak dituztela. EHUk egindako proposamena onartu du Nazioarteko Astronomia Batasunak.
Beruna urtzeko moduko beroa egiten du planeta horretan, eta litekeena da harrizkoa izatea, eta burdinazko nukleo bat edukitzea.
Euskal Herriko anfibio espezieen erdiak mehatxatuta daude, eta %28, galzorian
Habitataren suntsiketa, espezie inbaditzaileak haien inguruetan askatzea eta gorabidean diren gaixotasunak zabaldu izana dira anfibioak arriskuan izatearen arrazoi nagusiak.
Nazioartean inoiz egindako azterketarik handiena egin du IUCN Natura Zaintzeko Nazioarteko Batasunak. Aranzadi zientzia elkartea arduratu da Euskal Herri osoko datuak batzeaz.
Deforestazioaren aurkako araudia onartu du Europak
Basoen suntsitzea eragiten duten zenbait produktu inportatzea galaraziko du neurriak. Zazpi produkturi ezarriko zaie: palma olioa, behiak, soja, kafea, kakaoa, egurra eta kautxua.
Gaur-gaurkoz, EB da munduko «deforestazio inportatzailerik» handienetan bigarrena.
Olatz Aizpurua: «Hurbil ditugun gauzak ez ditugu ikusten»
Itzuli dira enarak eta sorbeltzak Euskal Herrira. Ohiko hegaldi akrobatikoak egiten ari dira eraikinen eta baserrien inguruan. Habien errolda egingo du Aranzadik, umatze garaian habiak aurkitzeko eta urtez urteko jarraipena egiteko. Datuak Ornitho.eus zientzia atarian bilduko dituzte.
Hemorroideak: ohikoak bezain isilduak
Odolbilduak dira hemorroideak; uzkian ateratzen diren barize moduko batzuk. Eta gaixotasun ohikoa izan arren, isilpean eraman ohi ditu jendeak. Horien prebentzioan lan egin beharko litzateke, profesionalen ustez. Besteak beste, elikatze ereduan aldaketa bortitzik ez egitea eta ura edatea gomendatzen dute.