Biologia-Geologia
Marteko lehen irudiak bidali ditu Txinako 'Zhurong' ibilgailuak
Marten ondo lur hartzea lortu duen bigarren herrialdea da Txina. Lehen saioan lortu du, bederatzi minutuan. Argazkietan ikusten denez, Zhurong-ek eguzki plakak zabaldu ditu, haien bidez energia lortzeko.
Zabortegiaren zigilatze sistemako akatsek eragin zuten Zaldibarko luizia
Eusko Jaurlaritzak eskatutako peritu txostenetan, ondorioztatu dute zabor masak gainditu egin zuela geotestilaren euste ahalmena Zaldibarko zabortegian, 2020ko otsailaren 6an amildu zenean.
Fernando Valladares: «Espezie aberastasun handiko ekosistemak dira gure txertorik onena»
Hainbat adituk iragarritakoa bete da COVID-19aren pandemiarekin. Etorkizunean halako gehiago izan daitezkeela eta, natura babestearen garrantzia azpimarratu du Fernando Valladares Ros ekologoak. Etorkizunean pandemiarik ez izateko, naturarekin dugun harremana aldatu egin behar dugu, haren iritziz.
Marte iritsi da Euskal Herrira
Euskal Herriko Unibertsitateko ikerketa taldeak hasiak dira Marteko lehen datuak eta irudiak jasotzen. Hala ere, Marten lur hartu eta bi hilabete eta erdira, Perseverance ibilgailuko ikerketa tresnak doitzen ari dira oraindik ere, eta benetako ikerketa ez dute abiatu.
Sedimentuetan gelditutako giza jariakinen DNA erauztea lortu dute
Neandertalen DNA nuklearra erauztea lortu dute hiru aztarnategitako sedimentuak erabilita, fosilik behar izan gabe, lurrean geratutako jariakinetatik. Urrats iraultzaile bat da iragana hobeto ezagutzeko. EHUko bi ikertzailek parte hartu dute ikerketan.
Irakurtzen ikasteko prozesua argitzeko ikerketa bat abiatu du BCBL zentroak
Gipuzkoako 9-16 urte bitarteko mila haur eta neraberekin egingo dute ikerketa. D ereduko haur eta nerabeen irakurketa estrategiak ikertzeko eta irakurketa prozesuan parte hartzen duten mekanismo neurobiologikoak ikusteko helburua du.
Basoa, natura eta hizkuntza gurutzatzen diren lekua
Unai Pascualen eta Dylan Inglisen ikerketa lan baten arabera, euskarak «pisua» du jende talde batek basoarekin duen harremanean. Euskal Herriko ekialdean egin dute azterketa, eta People and Nature aldizkarian argitaratu. Euskara eta natura zaintzeko lanean ikerketa baliagarria izan daitekeela uste dute.
Pinua kendu, eukaliptoa jarri
Xingola marroiaren gaitza agertu zenetik, milaka hektarea pinu bota dituzte Hego Euskal Herrian: Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, ia 10.000 hektarea. Bizkaian eta Araban, lur jabeek eukaliptoz bete dute hutsik gelditu den eremu horren erdia inguru. Gipuzkoan eta Nafarroan, berriz, beste espezie batzuk lehenetsi dituzte. Ipar Euskal Herrian, ez zegoen insignis pinurik.
Jatorrizko basoak pixkanaka hedatzen ari diren arren, adierazgarria da eukalipto landaketak zein bizkor zabaltzen ari diren, eta erakundeak hasiak dira gogoeta egiten.
Mamut baten arrastoak aurkitu dituzte Izturitzeko kobazuloan
Duela 30.000 urte inguruko mamuten, beste hainbat animaliaren eta tresnen arrastoak aurkitu dituzte Donamartiriko Izturitze haitzuloan. Europako lehen Homo sapiens-en arrastoak ez ezik, Neandertalgo gizakiren arrastoak ere badaude, adituen ustez.